آلمان
سوال این است که واژه «وطن» در آلمان طی روند اجتماعی در سال های اخیر چه بار معنایی را به خود گرفته است؟ چه افرادی آلمان را وطن خود می دانند؟ آیا افرادی که والدین آنها به آلمان مهاجرت کرده اند نیز این کشور را وطن خود می دانند؟ آیا این مفهوم در مسیر جهانی شدن بازگشت به ناسیونالیسم است؟