خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان؛ استقبال در مناطق جنوبی، ترس و احتیاط در سایر نقاط کشور
نظرها
خبرگزاری فرانسه با انتشار گزارشی در خصوص آغاز تدریجی خروج نظامیان آمریکایی از خاک افغانستان، به استقبال بیشتر ولایت‌های جنوبی از این اقدام واشنگتن اشاره و تاکید کرده که این خوشبینی کم‌تر در دیگر نقاط کشور به چشم می‌خورد.
بر اساس این گزارش، در ولایت قندهار که از قلمروهای پیشین طالبان در جنوب افغانستان به شمار می‌آید خروج قریب‌الوقوع نظامیان آمریکایی غالبا مطلوب ارزیابی می‌شود ما در دیگر نقاط، افراد بیشتر به این فکر می‌کنند که چه بر سر آینده کشورشان پس از عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی خواهد آمد؟
ایالات متحده آمریکا عقب‌نشینی ۲ هزار و پانصد نظامی باقی مانده خود در خاک افغانستان را رسما از روز شنبه اول ماه مه آغاز کرد.
خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان که هم‌اکنون با هماهنگی نیروهای ناتو در حال انجام است، باید تا پیش از بیستمین سالگرد حملات یازده سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی به پایان برسد.
این روند که در واقع از چند ماه پیش آغاز شده، به اعتقاد نویسنده گزارش فرانس‌پرس، ارتش افغانستان را در برابر حملات طالبان تنها خواهد گذاشت.
بر اساس این گزارش، طالبان هم اکنون در بیش از نیمی از خاک افغانستان دست بالا را دارند یا در بدبینانه‌ترین حالت، حاکمیت کابل بر این مناطق را به چالش کشیده‌اند.
پاشا خان، یک کشاورز اهل قندهار که پیش‌تر شاهد نبردهای سنگینی در منطقه تحت سکونت خود بوده، در خصوص خروج نظامیان آمریکایی می‌گوید: «از این پس دیگر دو برادر مسلمان یعنی دولت افغانستان و طالبان طرف‌های اصلی جنگ خواهند بود و امید است که این دو آشتی و صلح کنند.»
نیروهای طالبان پس از امضای توافقنامه دوحه که در آن عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از خاک افغانستان از جمله بندهای اصلی توافق به شمار می‌رود، از حمله مستقیم به نیروهای خارجی خودداری کرده‌اند. این در حالیست که نبردهایی سنگینی هم اکنون میان شورشیان طالبان و ارتش افغانستان در مناطق روستایی به خصوص در ولایت قندهار در جریان است.
شورشیان طالبان طی سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی با استقرار یک حکومت بنیادگرا و افراطی در کابل، بر افغانستان حکمرانی می‌‌کردند.
فرانس‌پرس در ادامه گزارش خود آورده است که تنها تعداد اندکی از مغازه‌ها در قندهار طی دو روز ابتدای هفته باز بود و ماموران پلیس برای بالا بردن شرایط امنیتی موانعی را در جاده منتهی به فرودگاه ایجاد کرده بود.
«از رفتن آنها خوشحالم»
در بازار «بوش» قندهار که نام رئیس جمهوری سابق آمریکا و آغاز کننده تهاجم نظامی سال ۲۰۰۱ به افغانستان بر آن گذاشته شده، کسبه مشغول مرتب کردن و چیدن اقلام دست دومی هستند که از پایگاه سابق نیروهای آمریکایی آورده شده بود.
عیسی محمد، یکی از مدیران این بازار می‌گوید: «چند روز پیش، انفجار مهیبی در خارج فرودگاه قندهار روی داد. ما سپس متوجه شدیم که آمریکایی‌ها قبل از ترک محل، اقدام به نابودی و انهدام برخی تجهیزات خود کرده‌اند. اکنون ما اجسام قراضه فلزی جمع‌آوری شده از آنجا را برای فروش به بازار آورده‌ایم.»
خبرگزاری فرانسه در گزارش خود آورده: بسیاری از افغان‌ها، آمریکایی‌ها را به خاطر رنجی که طی بیست سال جنگ و مناقشه در کشورشان متحمل شده‌اند، مقصر می‌دانند. محمد، کشاورز اهل قندهار می‌گوید که این سالها خیلی بدتر از دوران اشغال خاک کشورش توسط شوروی سابق طی سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ میلادی بوده است.
او سپس در حالیکه قسم می‌خورد، می‌گوید: «روس‌ها به اندازه آمریکایی‌ها مردم را قربانی نکردند. آمریکایی‌ها ده سال پیش با بمباران روستای ما برادرم را کشتند. این کافران خسارات و تلفات زیادی وارد کردند و خوشحالم که می‌‌روند.»
آقا شیرین، راننده یک موتور سه‌چرخ که از اهالی یکی از بخش‌های نزدیک به ارغنداب، از شهرهای کوچک ولایت قندهار است نیز همین نظر را دارد.
او می‌گوید: «آمریکایی‌ها بسیاری از هموطنان ما را کشتند و چیزی جز مصیبت برای ما به ارمغان نیاوردند.»
آقا شیرین مانند بسیاری از اهالی این منطقۀ محافظهکار به راحتی با بازگشت طالبان کنار می‌آید. به اعتقاد او وضعیت با رفتن آمریکایی‌ها بهتر خواهد شد.
این در حالیست که همه اهالی قندهار هنوز متقاعد نشده‌اند که بدون آمریکایی‌ها آینده روشن‌تری در انتظارشان است. پری، شهروند ۳۱ ساله ساکن ولسوالی پنجوائی معتقد است که زمان آن رسیده تا طالبان اعلام آتش‌بس کنند.
«یک جنگ بی‌پایان»
پری که ترس در کلامش دیده می‌شود، در ادامه می‌گوید: «من از خروج نظامیان آمریکایی خوشحالم (...) ، اما اگر در صورت عدم آتش‌بس اوضاع خراب شود، ممکن است نتوانم کار کنم.»
پیشرفت حاصل در زمینه حقوق زنان و اشتغال این قشر از جامعه افغانستان در بخش‌های مختلف اقتصادی، دستاورد بزرگ دو دهه گذشته این کشور پس از سرنگونی طالبان از قدرت بوده است و به گفتۀ بسیاری از افغان‌ها، ممکن است طالبان که در سابقه حکومتی خود منع آموزش تحصیلی برای دختران و سنگسار کردن زنان به اتهام زنا را در کارنامه دارند، پیشرفت‌های به دست آمده طی سالهای گذشته به خصوص در زمینه حقوق زنان را به کلی زیر سوال ببرد.
استقبال با تأمل و احتیاط بیشتر
جدا از ولایت جنوبی قندهار در دیگر نقاط افغانستان از خروج نظامیان آمریکایی با تأمل و احتیاط بیشتری استقبال می‌شود.
غلام نبی، از کسبه هرات، شهری بزرگ در غرب افغانستان، دیدگاهی متفاوت به موضوع دارد: «من فکر می‌کنم که طالبان پس از عقب‌نشینی نیروهای خارجی دوباره قدرتمند خواهند شد.»
او می‌افزاید: «من از وقوع یک جنگ داخلی دیگر می‌ترسم و در این شرایط مجبور به ترک کشور خواهیم شد.»
آدیلا کبیری یکی دیگر از اهالی هرات نیز که در دانشگاه این شهر تدریس می‌کند تقریبا همین دیدگاه را دارد؛ او معتقد است که زندگی افغان‌ها تحت تاثیر خروج نظامیان آمریکایی قرار خواهد گرفت.
در جلال‌آباد واقع در شرق افغانستان، شهری محافظهکار اما زخم خورده از حملات مرگبار طالبان و دیگر گروه‌های افراطی نظیر داعش، بسیاری از شهروندان نگرانند.
عبدالاحد صافی، یکی از اهالی شهر می‌گوید: «آمریکایی‌ها نباید تا پیش از برقرار شدن صلح کشور را ترک کنند؛ ما می‌ترسیم که در کشورمان حمام خون به راه افتد و جنگی بی پایان در بگیرد.»
عقب‌نشینی پس از مهلت تعیین شده در توافق صلح
فرماندهان ارتش آمریکا در افغانستان می‌گویند که عقب نشینی نیروها از چند روز پیش از اول ماه مه شروع شده است؛ این درحالیست که تاریخ یاد شده در توافق صلحی که واشنگتن و طالبان سال گذشته به امضا رساندند به عنوان مهلت پایانی تعیین شده بود.
ارتش آمریکا همزمان با انجام مراحل عقب نشینی، در حالی روز شنبه به مواضع نیروهای طالبان حمله کرد که یکی از پایگاه‌های استقرار نظامیان آمریکایی در میدان هوایی قندهار زیر آتش مستقیم قرار داشت.
این حمله که هیچ گروهی مسئولیت آنرا بر عهده نگرفت پس از آن انجام شد که طالبان اعلام کرد نظامیان آمریکایی به تعهد خود در توافق صلح مبنی بر تکمیل عقب‌نشینی نیروهای نظامی قبل از اول ماه مه عمل نکرده‌اند.