عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه و نماینده ایران پس از شرکت در نشست وین گفت: «طرفهای باقیمانده در برجام تلاشهای آمریکا در نیویورک برای بهکارگیری مکانیسم ماشه را غیر قانونی و بلااثر دانسته و معتقدند که این اقدام نمیتواند موثر واقع شود.»
آگهیاعضای کمیسیون مشترک برجام عصر روز سه شنبه اول سپتامبر/۱۱ شهریور ماسک به صورت در وین دور هم نشستند تا بار دیگر چالشهای موجود برای حفظ توافقنامه هستهای ایران با قدرتهای جهانی را مورد بررسی قرار دهند.
این نشست در حالی برگزار شد که ایالات متحده آمریکا، عضو خارج شده از برجام پس از تلاشی بیثمر برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، این بار مکانیسم ماشه، ساز و کار پیش بینی شده در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل بر ضد ایران فعال کرده است.
در نشست روز سه شنبه کمیسیون مشترک برجام، کلیه اعضا به اتفاق بر عزم و اراده خود برای حفظ توافقنامه هستهای سال ۲۰۱۵ وین تاکید کردند.
ریاست این نشست را هلگا اشمید، معاون جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برعهده داشت و علاوه بر عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه ایران، نمایندگان کشورهای بریتانیا، آلمان، فرانسه، چین و روسیه دیگر اعضای کمیسیون مشترک برجام را تشکیل میدادند.
خانم اشمید در پایان این نشست با انتشار توییتی ضمن اشاره به وجود «چالشهای موجود» که به ظاهر تلویحا به تلاش واشنگتن برای از بین بردن برجام اشاره داشت بر اتفاق نظر کلیه اعضا برای حفظ توافق هستهای ایران و نیز یافتن راهکاری جهت اجرایی کردن کامل این توافقنامه تاکید کرد.
سفیر روسیه که کشورش یک روز پیش از این نشست پیشنهاد میانجیگری میان ایران و ایالات متحده آمریکا را از طریق سرگئی لاوروف مطرح کرده بود نیز با انتشار توییتی نوشت: «نشست امروز کمیسیون مشترک برجام در وین نشان داد که کلیه اعضا به طور کامل پایبند به توافق هستهای و مصمم به حفظ آن هستند.»
مخالفت طرفهای باقی مانده در برجام با فعال شدن مکانیسم ماشه
عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه و نماینده ایران پیش از حضور در این نشست اقدام اخیر ایالات متحده آمریکا در فعال کردن ساز و کار بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل را از جمله محورهای اصلی مورد بحث بین نمایندگان کشورهای باقی مانده در برجام عنوان کرده بود.
آقای عراقچی پس از شرکت در نشست وین در گفتگو با تلویزیون ایران گفت: «طرفهای باقیمانده در برجام تلاشهای آمریکا در نیویورک برای بهکارگیری مکانیسم ماشه را غیر قانونی و بلااثر دانسته و معتقدند که این اقدام نمیتواند موثر واقع شود.»
اقدام آمریکا پیشتر با مخالفت تروئیکای اروپایی و نیز رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد روبرو شده بود. دیان دیجانی، سفیر اندونزی که کشورش ریاست دورهای شورای امنیت سازمان ملل متحد را برعهده دارد، هفته گذشته تاکید کرد که شورا به واسطه مخالفت سیزده عضو خود در موقعیتی قرار ندارد که بتواند بیش از آنچه ایالات متحده میخواهد در این مسیر گام بردارد.
جدا از روسیه و چین که به شدت مخالف اقدام آمریکا هستند، دیگر کشورهای عضو از جمله فرانسه، ایالات متحده را عضو توافقنامه هستهای نمیدانند و بر مخالفت سیزده عضو شورای امنیت با بازگردان تحریمهای ایران تاکید کردهاند. دولت آمریکا اما اعلام کرده برغم مخالفت سیزده عضو شورای امنیت به تلاش خود برای بازگرداندن تحریمهای ایران ادامه میدهد و در صورت صدور قطعنامهای از سوی دیگر اعضا برای رسیدن به هدف خود بر اساس رویه دهه ۱۹۴۰ ا ز «وتوی مضاعف» استفاده خواهد کرد.
ادامه همکاریهای ایران با آژانس
عباس عراقچی همچنین در جریان سفر به وین برای شرکت در نشست کمیسیون مشترک برجام با رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که اخیرا از ایران دیده کرده بود، ملاقات کرده است.
آقای گروسی پس از این دیدار در توئیتی از ملاقات با معاون وزیر خارجه ایران ابراز خرسندی کرد و خواستار ادامه همکاری ایران و آژانس شد.
جمهوری اسلامی ایران در جریان سفر مدیر کل سازمان انرژی اتمی به تهران اعلام کرد که حاضر است به صورت داوطلبانه به دو مکان مورد درخواست آژانس اجازه دسترسی دهد و در جهت همکاری و تقویت اعتماد متقابل تسهیلاتی برای فعالیتهای راستیآزمایی فراهم کند.
موضع تازه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در قبال همکاری با ایران پس از فشارهای ایالات متحده به اعضای شورای امنیت برای بازگردان کلیه تحریمها بر ضد ایران توجه بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران را به خود جلب کرده است.
کمیسیون مشترک برجام که پس از تاخیر به دلیل شیوع کرونا روز سه شنبه بار دیگر برگزار شد اقدامی تازه از سوی ایران و کشورهای باقی مانده در برجام برای مقابله با چالش ایجاد شده از سوی واشنگتن در شورای امنیت سازمان ملل متحد است که در صورت به نتیجه رسیدن ماهیت وجودی توافقنامه هستهای وین را با سوالهای جدی روبرو خواهد کرد.
آگهیکشورهای اروپایی و آژانس بین المللی انرژی اتمی از مقامات ایران خواستهاند به موضع قبلی خود پیش از مراحل پنجگانه کاهش تعهدات برجامی بازگردد تا ضمن کمک به بالابردن پتانسیل موجود برای بی اثر کردن تلاشهای مخرب ایالات متحده در شورای امنیت، امکان اجرایی کردن مفاد توافقنامه هستهای نیز فراهم شود.