رویترز در گزارشی به نقل از ۵ مقام سابق آمریکا نوشت در سال ۲۰۲۴، واشنگتن به اطلاعاتی دست یافته است که نشان میدهد وکلای ارتش اسرائیل نسبت به وجود شواهدی برای طرح اتهام جنایات جنگی علیه اسرائیل در جریان عملیات نظامیاش در غزه هشدار دادهاند، عملیاتی که به تسلیحات تامینشده توسط آمریکا متکی بود.
این اطلاعات محرمانه که پیشتر گزارش نشده بود و توسط مقامات سابق آمریکا به عنوان یکی از شگفتآورترین اطلاعات ارائهشده به مقامات ارشد این کشور در طول جنگ غزه توصیف شده، نشاندهنده تردیدها در داخل ارتش اسرائیل درباره قانونی بودن تاکتیکهای این نیرو بوده است، تردیدهایی که بهطور آشکار با موضع رسمی تلآویو در دفاع از اقداماتش در غزه در تضاد قرار دارد.
بنا به گفته دو تن از مقامات سابق آمریکا، این اطلاعات تا اواخر دوره دولت جو بایدن، رئیس جمهوری پیشین این کشور بهطور گسترده در میان مقامات دولتی آمریکا منتشر نشده بود و سپس پیش از جلسه توجیهی کنگره در دسامبر ۲۰۲۴، بهطور گستردهتری در دسترس قرار گرفت.
این اطلاعات به تشدید نگرانیها در واشنگتن درباره رفتار اسرائیل در جنگ غزه و افزایش شمار کشتههای غیرنظامی در این باریکه دامن زد. این نگرانی در واشنگتن وجود داشت که اسرائیل عمداً غیرنظامیان و امدادگران هدف قرار میدهد، عملی که میتواند یک جنایت جنگی محسوب شود و اسرائیل آن را به شدت رد کرده است.
مقامهای فلسطینی در غزه میگویند اسرائیل در طول جنگ دو ساله بیش از ۶۸ هزار فلسطینی را کشته است. ارتش اسرائیل نیز اعلام کرده است که دستکم ۲۰ هزار نفر از کشتهشدگان از شبهنظامیان بودهاند.
خبرگزاری رویترز برای تهیه این گزارش با نه مقام سابق آمریکایی در دولت بایدن گفتگو کرده که شش نفر از آنها بهطور مستقیم با اطلاعات جمعآوریشده و بحثهای بعدی در دولت آمریکا آشنا بودند. همه آنها به دلیل حساسیت موضوع، بهشرط ناشناس ماندن صحبت کردند.
گزارشها از وجود اختلافات در دولت بایدن درباره عملیات اسرائیل در غزه حکایت دارند که جزئیات آن را افرادی که در جریان اختلافات بودند، روایت کردهاند.
تشدید اختلافات در روزهای پایانی دولت بایدن
این اطلاعات محرمانه موجب برگزاری نشستی در شورای امنیت ملی آمریکا شد تا حاضران درباره چگونگی و لزوم پاسخ به یافتههای جدید بحث و تبادل نظر کنند.
بر اساس قوانین آمریکا، اگر این کشور به این نتیجه میرسید که اسرائیل مرتکب جنایت جنگی شده است، باید ارسال تسلیحات به اسرائیل و همچنین تبادل اطلاعات امنیتی با این کشور را متوقف میکرد. سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل دهههاست که با آمریکا همکاری نزدیکی دارند و اطلاعات حیاتی، بهویژه درباره منطقه خاورمیانه را به واشنگتن ارائه میکنند.
رویترز در گزارش خود با نقل از سه مقام سابق آمریکا نوشت گفتوگوهای مقامهای وقت این کشور درباره اینکه آیا اسرائیل در غزه مرتکب جنایت جنگی شده است یا خیر، زمانی پایان یافت که مشاوران حقوقی دولت بایدن به این نتیجه رسیدند ادامه ارسال تسلیحات آمریکا به اسرائیل و همچنین تبادل اطلاعات با این کشور همچنان قانونی است، زیرا آمریکا مدارک مستقلی در این خصوص جمعآوری نکرده است.
آنها بر این نظر بودند اطلاعات و مدارکی که آمریکا جمعآوری کرده است، ثابت نمیکند اسرائیلیها عمداً غیرنظامیان و امدادگران را کشته یا مانع کمکرسانی شدهاند.
برخی از مقامات ارشد دولت بایدن نگران بودند که نظر آمریکا درباره ارتکاب جنایت جنگی توسط اسرائیل، واشنگتن را مجبور به قطع حمایت تسلیحاتی و اطلاعاتی از تلآویو کند، اقدامی که به گمان آنها میتوانست حماس را جسورتر کند، مذاکرات آتشبس را به تأخیر بیندازد و نگاهها را به نفع این گروه مسلح تغییر دهد.
مقامات سابق آمریکا گفتند تصمیم مقامات وقت دولت آمریکا به ادامه سیاست موجود، برخی از افرادی را که در جریان این اطلاعات بودند، خشمگین کرد. آنها بر این نظر بودند که دولت بایدن باید قاطعتر به نقضهای ادعایی اسرائیل اشاره میکرد و نقش آمریکا در تسهیل آنها را برجسته میکرد.
بنا به گفته مقامات سابق آمریکا، دولت بایدن اطلاعات محرمانه را به دونالد ترامپ و دولت او ارائه کردند، اما ترامپ پس از ورود به کاخ سفید در ژانویه، علاقه چندانی به این موضوع نشان نداد و بر شدت حمایتهای آمریکا از اسرائیل افزود.
ابراز نگرانی مشاوران حقوقی وزارت خارجه آمریکا
پنج مقام سابق آمریکا به رویترز گفتند حتی پیش از آنکه آمریکا اطلاعاتی درباره جنایت جنگی اسرائیل در غزه جمعآوری کند، برخی از مشاوران حقوقی وزارت خارجه آمریکا که مسئول ارزیابیهای حقوقی درباره اقدامات نظامی خارجی هستند، بارها نگرانیهای خود را درباره این موضوع به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در دولت بایدن مطرح کرده بودند.
بنا به گفته دو مقام آمریکایی به رویترز، در دسامبر ۲۰۲۳، وکلای دفتر حقوقی وزارت خارجه آمریکا در جلساتی به بلینکن اطلاع دادند که معتقدند رفتار نظامی اسرائیل در غزه احتمالاً نقض حقوق بینالملل بشردوستانه بوده و ممکن است جنایت جنگی باشد.
البته آنها هرگز اعلام نکردند که اسرائیل حقوق بینالملل بشردوستانه را نقض کرده است، اقدامی که برخی دیگر از مقامات وزارت خارجه آمریکا آن را بهعنوان کوتاه آمدن دفتر حقوقی در قضاوت حقوقی تفسیر کردند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
یکی از مقامات سابق آمریکا گفت که آنها وظیفه خود را توجیه یک تصمیم سیاسی میدانستند.
عدم وجود یک نتیجهگیری قطعی از سوی مشاوران حقوقی وزارت خارجه آمریکا در گزارش دولت بایدن در مه ۲۰۲۴ بازتاب یافت، و آن زمانی بود که واشنگتن اعلام کرد اسرائیل ممکن است با استفاده از تسلیحات تأمینشده توسط آمریکا، حقوق بینالملل بشردوستانه را در عملیات نظامی خود در غزه نقض کرده باشد.
بلینکن از طریق سخنگوی خود در پاسخ به این گزارش گفت: «میتوانم بگویم که دولت بایدن بهطور مستمر پایبندی اسرائیل به قوانین جنگ و همچنین الزامات قوانین خودمان را مورد بررسی قرار میداد.»
نگرانیهای بینالمللی در مورد جنایت جنگی احتمالی در غزه
دیوان کیفری بینالمللی سال گذشته برای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، و همچنین وزیر دفاع پیشین این کشور به اتهام جنایت جنگی و جنایات علیه بشریت در جنگ غزه دستور بازداشت صادر کرد.
اسرائیل صلاحیت دیوان کیفری بین المللی را رد کرده و جنایات جنگی در غزه را انکار میکند.
افرادی که در جریان جزئیات این موضوع هستند، به رویترز گفتهاند که یکی از موضوعات مورد بحث میان مقامات آمریکایی در هفتههای پایانی دولت جو بایدن، رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده این بود در صورتی که مقامات اسرائیل در یک دادگاه بینالمللی متهم شوند، آیا دولت آمریکا همدست اسرائیل محسوب خواهد شد یا خیر.
مقامات آمریکایی بهطور علنی از اسرائیل دفاع کردند اما در جلسات خصوصی با توجه به گزارشهای اطلاعاتی، این موضوع را مورد بحث قرار دادند. در آن زمان این موضوع به دموکراتها که در حال رقابت با آقای ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری بودند، آسیب رساند.