برترین کارشناسان ایمنی غذایی اروپا دست‌به‌دست هم داده‌اند تا با تقلب مبارزه کنند. در این مجموعه‌ی ویژه با نام «کارآگاهان غذا»، یورونیوز ماجرای آن‌ها را دنبال می‌کند. در قسمت دوم، با تیمی همراه شوید که از مزرعه تا قصابی با تقلب مقابله می‌کند.
در اروپا تقریباً هر ماه گزارش‌هایی از تقلب در مواد غذایی منتشر می‌شود و گوشت در مرکز این نگرانی‌ها قرار دارد؛ چون ممکن است به شکل نادرست برچسب‌گذاری شده باشد، ناخالصی داشته یا تغییراتی در آن ایجاد شده باشد. برای کمک به نهادهای مسئول در مبارزه‌ی بهتر با تقلب و بهبود قابلیت رهگیری و شفافیت، «کارآگاهان غذا» مجموعه‌ای از ابزارها و روش‌های نوین را طراحی می‌کنند.
نوآوری از همان نقطه‌ای آغاز می‌شود که زنجیر‌ه‌ی غذایی شروع می‌شود؛ یعنی در مزرعه. در منطقه‌ی روستایی اوورن فرانسه، دوناتو آندوئزا از سازمان پژوهش‌های کشاورزی این کشور (INRAE)، دستگاهی کوله‌پشتی‌مانند و قابل‌حمل طراحی کرده است که می‌تواند نشان دهد آیا لاشه‌ی گاو از دام‌هایی به‌دست آمده که صرفاً با علف تغذیه شده‌اند یا نه.
او توضیح می‌دهد: «تقلب می‌تواند به معنای آن باشد که بخواهند دام‌هایی که در سامانه‌های پرورشی با استفاده از غله، کنسانتره و کاه تغذیه می‌شوند، به‌عنوان دام‌هایی جا زده شوند که در شرایط ایدئال صرفاً با علف پرورش یافته‌اند.»
درحال‌حاضر تشخیص تقلب نیازمند بازرسی‌های پرهزینه و زمان‌بر در مزرعه است، اما دوناتو و تیمش سامانه‌ای را طراحی کرده‌اند که با استفاده از نور مادون قرمز به‌سرعت مشخص می‌کند آیا گوشت واقعاً مربوط به دام‌های علف‌خوار است یا نه.
این کار از طریق بررسی رنگ گوشت با روش طیف‌سنجی مادون قرمز انجام می‌شود. وقتی ترکیب شیمیایی گوشت مشخص شد، می‌توان نحوه‌ی تغذیه‌ی دام را تشخیص داد.
او پیش‌بینی می‌کند که این دستگاه نه‌فقط در کشتارگاه‌ها، بلکه در قصابی‌ها و سوپرمارکت‌ها نیز استفاده شود.
در همین حال، در شهر دیدنی بایرویت در ایالت بایرن، آندریاس رومپ با تقلبی مبارزه می‌کند که طی آن به گوشت مرغ مایعاتی تزریق می‌شود تا ظاهر و ویژگی‌های گوشت طبیعی را تقلید کند و حالتی مشابه بافت طبیعی آن پیدا کند. این کارآگاهان غذای آلمانی تکنیکی را برای شناسایی تقلب ها توسعه داده اند.
او توضیح می‌دهد: «در دستگاه ما، نمونه‌ها با لیزری اسکن می‌شوند و ترکیبشان تحلیل می‌شود. او توضیح می‌دهد: «ما این طیف‌های جداگانه را با هم ترکیب می‌کنیم تا تصویری بسازیم و سپس این الگوهای به‌دست‌آمده از طیف‌سنج جرمی را با تصاویر نوری مقایسه می‌کنیم.
این روش راهی مطمئن برای شناسایی مرغ‌های مشکوک است، هرچند برخی موارد از چشم بازرسان دور می‌ماند. در بعضی پرونده‌ها تولیدکننده تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.
درچنین پرونده‌هایی، آنچه اهمیت دارد قطعیت است؛ برای همین هم کارآگاهان غذایی در مؤسسه‌ی مکس روبنر کولمباخ روی ابداع روش‌های بسیار دقیق برای تحلیل گوشت کار می‌کنند.
به بیان دیگر، باید نمونه‌ها را در حد مولکولی بررسی کرد؛ رویکردی که نسبت به تست‌های سریع دقت بسیار بیشتری دارد و مانع از شکل‌گیری اتهام‌های اشتباه به تقلب می‌شود.
داگمار نتیجه می‌گیرد: «وقتی یک روش، خطای ۲۵ درصدی داشته باشد، معنایش این است که نه تنها نمونه‌های جعلی شناسایی نمی‌شوند، بلکه مشکل بزرگ‌تر این است که ممکن است یک نمونه‌ی سالم به‌اشتباه تقلبی اعلام شود. به همین دلیل دقت خیلی مهم است.»
یورونیوز مجموعه‌ی «کارآگاهان غذا» را تولید می‌کند
مجموعه‌ی کارآگاهان غذا، پژوهش‌های انجام‌شده در قالب پروژه‌ی «واتسون»در اتحادیه‌ی اروپا را دنبال می‌کند؛ پروژه‌ای که با حمایت برنامه‌ی افق اروپا تأمین مالی شده است. یورونیوز به همراه ۴۶ شریک اروپایی و غیراروپایی از حوزه‌های صنعت و دانشگاه، در کنسرسیوم پروژه‌ی واتسون حضور دارد. پروژه‌ی واتسون با هدف فراهم‌کردن ابزارهای کارآمدتر برای نهادهای ناظر بر ایمنی مواد غذایی به‌منظور شناسایی و پیشگیری از تقلب غذایی اجرا می‌شود.
پنج‌شنبه ۲۷ نوامبر، ساعت ۱۷ به وقت بروکسل، در پخش زنده‌ی «کارآگاهان غذا» از کانال یوتیوب یورونیوز همراه ما باشید.