تنها ۳۰ درصد از مدیران کمپانیهای بزرگ اروپایی و ۱۴ درصد از اعضای هیات مدیره شرکتها زن هستند. موقعیت اندک اندک در حال تغییر است اما اتحادیه اروپا معتقد است که دستیابی به برابری واقعی دست کم ۵۰ سال دیگر طول خواهد کشید.
تعداد زنان هنوز هم در هیات مدیره شرکتها اندک است. سقف شیشهای نمادی از موانعی است که زنان را از رسیدن به موقعیتهای بالا باز میدارد و همچنان این موانع در سراسر اروپا وجود دارد.
هر روز تعداد بیشتری از کشورها در تلاش برای تغییر قوانین کسب و کار و تشویق به خود اشتغالی هستند.
کمیسیون اروپا نیز در حال تهیه پیش نویس قانونی الزام آور است که براساس این قانون تا سال ۲۰۲۰، هیات مدیره هر شرکت باید دست کم به میزان ۴۰ درصد از زنان تشکیل شده باشد.
آویوا ویتنبرگ کوکس، منحصرا در زمینه ایجاد شرکتهای متنوع از نظر جنسیتی فعال است و معتقد است که این سهمیه میتواند افزایش یابد.
وی میگوید: «ای کاش تنها سقف شیشهای داشتیم، چراکه این بسیار بهتر از آن چیزی است که اکنون هست، وجود موانع نامرئی به افراد این حس را میدهد که راه زنان تنها برای رسیدن به موقعیتهای بالا مسدود شده است و این همان چیزی است که سقف شیشهای مینامیم. تقریبا از همان نخستین سطوح مدیریتی، درصد مردان آغاز به رشد میکند و در مورد زنان افت میکند. این سقف شیشهای نیست، ما این را تبعیض پنهان می نامیم.»
جایگاه نامطلوب شغلی زنان در بریتانیا
بریتانیا از جمله کشورهای اروپایی است که در تلاش برای مقابله با شکاف جنسیتی است. این کشور همچنین از سهمیه نامطلوبی از نظر جایگاه زنان در مشاغل عالی در میان کشورهای اروپایی نیز برخوردار است.
در سال ۲۰۰۷ تنها نام ۱۲ درصد از زنان در لیست بزرگترین شرکتهای بریتانیا ثبت شده بود و سالهای زیادی این رقم به همین شکل باقی ماند اما امروز این رقم به بیش از ۱۶ درصد رسیده است. این نتیجه ابتکارهای سازمانی است.
گروه مشاوره مدیریت اکسنچر در بریتانیا سال گذشته با هدف برقراری تعادل جنسیتی شکل گرفت. آنها ۲۵ درصد از هیات مدیره خود را به زنان اختصاص دادهاند.
فینوا اوهارا مدیر عملیات فناوری است. وی توضیح میدهد که این شرکت از طریق برنامههای مختلف نسبت به جذب، حفظ و پیشرفت زنان متعهد اقدام میکند.
وی میگوید: «یکی از چیزهایی که دریافتیم این بود که تنها ۷۴ درصد از زنان پس از مرخصی زایمان به کار خود باز میگردند، ما با ارایه پشتیبانیهای بیشتر این رقم را تا ۹۰ درصد افزایش دادهایم. ما به زنان در زمانی که در مرخصی زایمان هستند امکانات بیشتری میدهیم و رویکرد ما در این بخش بسیار انعطاف پذیر بوده است.»
اکسنچر همچنین در زمینه معرفی برنامههای نظارتی برای تمرکز بر روی زنانی با استعدادهای بالا است تا آنها را به سوی پستهای ارشد اجرایی هدایت کند.
گروه تالس نیز به عنوان متخصص در زمینه هوافضا، حمل و نقل و امنیت هوایی در زمینه تعادل جنسیتی در حال فعالیت است. درحال حاضر ۲۲ درصد از کارکنان تمامی شعبه های این شرکت در دنیا را زنان تشکیل میدهند. در میان ۱۶ عضو هیات مدیره آنها نیز ۴ زن حضور دارند که معادل ۲۵ درصد است.
آن رواران، معاون بخش مدیریت انسانی این شرکت در پاریس میگوید: «آنچه اهمیت دارد این است که شرکتها ابتکارات خاص خود را به خرج دهند. سهیم نشدن در کمک به تنوع جنسیتی در محیط کار، یک خطای استراتژیک است.»
از سال ۲۰۰۹ تاکنون، تالس بشدت به دنبال ترفیع جایگاه زنان در موسسه خود است. درصد زنانی که در موقعیت بالا شغلی فعال هستند از ۹ درصد در سال ۲۰۰۹ به ۱۱ درصد در سالجاری افزایش یافته است.
افزایش حضور زنان فرانسوی در امور مدیریتی
فرانسه همراه با ایتالیا، بلژیک، هلند و اسپانیا از جمله کشورهای اروپایی هستند که قانون سهمیه بندی جنسیتی به نفع زنان را تصویب کردهاند. در سال ۲۰۱۲ جایگاه زنان در مشاغل بالا در شرکتهای فرانسوی بیش از ۴۰ درصد بوده است. فرانسه یکی از سریعترین شرکتها در افزایش حضور زنان در امور تصمیم گیری است.
۹ درصد در سال ۲۰۰۷، ۲۲ درصد در سال ۲۰۱۲ و ۱۰ امتیاز بالاتر از سال گذشته و زمانی که این قانون به تصویب رسید.
ویویان ردینگ، معاون رییس کمیسیون اروپا، مدافع پیش نویس این قانون است.
وی اما اشاره میکند که قانون سهیه بندی موفقتی خواهد بود و تنها تا زمانی که به تعادل جنسیتی در شرکتها دست یابیم، ادامه خواهد یافت.
وی میگوید: «این کاملا اشتباه است که از زنان تنها به این دلیل که زن هستند، استفاده کنیم. ما باید از زنان به دلیل استعدادها و کاردان بودن آنها استفاده کنیم. این تنها فاکتور جنسیت نیست، این ظرفیت نیروی انسانی است نه اینکه تنها آنها زن هستند.»
سهیمه بندی در هیات مدیره شرکتها میتواند نقطه ای عطف در برابری جنسیتی باشد اما سوال این است که آیا این در عملکرد اجرایی شرکتها نیز تغییری ایجاد خواهد کرد؟
آویوا ویتنبرگ کوکس، میگوید که تعادل جنسیتی در هیات مدیره لزوما به معنای توازن جنسیتی در کار نیست.
وی میافزاید: «بهترین مقیاس برای تعیین موفقیت یک شرکت در برقراری تعادل جنسیتی فقط مربوط به هیات مدیره شرکتها نیست، چیزی که اکنون همه درباره آن صحبت میکنند. شاخص بهتر، ترکیب هیات اجرایی است و این بخش است که عملا اداره شرکت را برعهده دارد. هیات مدیره را به راحتی میتوان با قراردادن تعداد اندکی زن در این بخش از نظر برابری جنسیتی متعادل کرد و این همان کاری است که شرکتهای بسیاری آن را انجام میدهند.»
ویدئوی اضافی در وبسایت: مصاحبه اویوا ویتنبرگ-کاکس، مدیر عامل شرکت 20-فرست