نتایج یک پژوهش علمی روی گروهی از نوجوانان نشان داد نوجوانانی که تحت درمان‌های روان‌پزشکی قرار داشته و آنتی‌بیوتیک «داکسی‌سایکلین» برایشان تجویز شده بود، در مقایسه با نوجوانانی که با آنتی‌بیوتیک‌های دیگر درمان شدند، بین ۳۰ تا ۳۵ درصد کمتر در بزرگسالی به اسکیزوفرنی مبتلا شده‌اند.
تیم دانشمندان این مطالعه که گزارش پژوهش خود را در مجله روان‌پزشکی آمریکا (American Journal of Psychiatry) منتشر کرده‌اند، این نتایج را «موقت اما هیجان‌انگیز» توصیف کرده‌اند.
حدود ۲۳ میلیون نفر در سراسر جهان به اسکیزوفرنی مبتلا هستند. این بیماری نوعی روان‌پریشی است که با باورهای هذیانی، توهم، فکر آشفته و سایر مشکلات شناختی همراه است و می‌تواند ناتوان‌کننده باشد.
این اختلال روانی معمولاً در اوایل بزرگسالی ظاهر می‌شود و اگرچه می‌توان آن را با دارو کنترل کرد، اما درمان قطعی برای آن وجود ندارد.
در این مطالعه، وضعیت بیش از ۵۶ هزار نوجوان در فنلاند بررسی شد، از جمله بیش از ۱۶ هزار نفری که برایشان داکسی‌سایکلین تجویز شده بود؛ دارویی که معمولاً برای درمان عفونت‌ها و آکنه استفاده می‌شود.
از آنجا که این تحقیق از نوع کارآزمایی تصادفی نبوده، نمی‌تواند ثابت کند که داکسی‌سایکلین واقعاً از بروز اسکیزوفرنی جلوگیری می‌کند یا نه.
با این حال، پژوهشگران معتقدند این دارو ممکن است با کاهش التهاب در مغز و تأثیر بر فرآیند «هرس سیناپسی» (synaptic pruning) مؤثر باشد؛ فرآیندی که طی آن مغز نورون‌ها و سیناپس‌های غیرضروری را حذف می‌کند. هرس سیناپسی غیرطبیعی با اسکیزوفرنی مرتبط دانسته شده است.
به گفته ایان کِلِهر، نویسنده اصلی مقاله و استاد روان‌پزشکی کودک و نوجوان در دانشگاه ادینبرو، این یافته‌ها «نشانه‌ای مهم برای بررسی بیشتر تأثیر محافظتی داکسی‌سایکلین و سایر درمان‌های ضدالتهابی در بیماران نوجوان» است.
او افزود که این رویکرد می‌تواند «به‌طور بالقوه خطر ابتلا به بیماری‌های شدید روانی در بزرگسالی را کاهش دهد».
با این حال، کارشناسان مستقل هشدار دادند که نباید از این مطالعه نتیجه‌گیری قطعی کرد و لازم است تحقیقات بیشتری برای تأیید ارتباط احتمالی میان داکسی‌سایکلین و اسکیزوفرنی انجام شود.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
دومینیک الیور، پژوهشگر روان‌پزشکی دانشگاه آکسفورد می‌گوید: «در گذشته بسیاری از درمان‌های دیگر در ابتدا نویدبخش بوده‌اند اما در آزمایش‌های گسترده‌تر، اثربخشی آن‌ها تأیید نشده است.»
از سوی دیگر، دکتر کاترینا اشمَک، پژوهشگر روان‌پریشی در مؤسسه فرانسیس کریک در بریتانیا اظهار داشت که هرچند نتایج مطالعه از نظر آماری معنادار است، اما «اعداد واقعی در کاهش خطر اسکیزوفرنی چندان زیاد نیست».
او توضیح داد: «پانزده سال پس از درمان با داکسی‌سایکلین، به‌جای حدود پنج نفر از هر صد نفر، اکنون حدود دو تا سه نفر از هر صد نفر به اسکیزوفرنی مبتلا می‌شوند.»
الیور و اشمک در این پژوهش نقشی نداشتند.
اشمک گفت یافته‌ها باید مبنایی برای پژوهش‌های بیشتر درباره رشد مغز، التهاب و سایر فرآیندهای زیستی مرتبط با خطر اسکیزوفرنی باشند.
او افزود: «کشف ارتباط‌های بالینی در مطالعاتی از این دست اهمیت زیادی دارد، زیرا می‌تواند مسیر تحقیقات زیستی بعدی را مشخص کند.»