یک گزارش تازه نشان میدهد کاهش شدید کمکهای خارجی در سال ۲۰۲۵ میلادی بویژه کمکهای ایالات متحده، پیامدهای ویرانگری برای کودکان روهینگیا در اردوگاههای پناهندگان بنگلادش داشته است. جایی که حدود ۱.۲ میلیون نفر از اقلیت مسلمان روهینگیا زندگی میکنند.
در لحظههایی که تنهاست، وقتی ضربوشتم شوهرش برای مدتی قطع میشود، دختر برای مدرسهای گریه میکند که زمانی پناهگاه آرامش او بود.
از وقتی ارتش میانمار در سال ۲۰۱۷ پدرش را کشت و او را همراه مادر و خواهران کوچکش وادار به فرار به بنگلادش کرد، مدرسه هاسینا را از شکارچیانی که در اردوگاه پناهندگان پرسه میزنند محافظت میکرد؛ اردوگاهی با ۱.۲ میلیون نفر از اقلیت تحت آزار روهینگیای میانمار.
مدرسه همچنین او را از ازدواج اجباری نجات داده بود. اما یک روز در ماه ژوئن، وقتی هاسینا ۱۶ ساله بود، معلمش اعلام کرد بودجه مدرسه قطع شده است. مدرسه تعطیل میشود و در یک چشم برهمزدن، هم فرصت تحصیل از هاسینا گرفته میشود و هم کودکیاش.
با از دست رفتن فرصتهای یادگیری و نگرانی خانوادهاش از اینکه قطع کمکهای خارجی مبارزهشان برای بقا را خطرناکتر کند، هاسینا همراه با صدها دختر زیر ۱۸ سال دیگر، خیلی زود شوهر داده شدند و درست مثل هاسینا، بسیاری از این دختران اکنون در ازدواجهایی گرفتارند که مردانشان آنها را آزار میدهند.
هاسینای ۱۷ ساله آرام میگوید: «رویا داشتم کسی بشوم، برای جامعه کار کنم. اما اکنون زندگیام نابود شده است.»
قطع ناگهانی و شدید کمکهای خارجی که امسال به دستور دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا و همراه با کاهش بودجه از سوی دیگر کشورها اعمال شد، هزاران مدرسه و مرکز آموزش جوانان را در اردوگاههای کوکسبازار تعطیل و برنامههای حفاظت از کودکان را فلج کرد.
فراتر از ازدواجهای ناخواسته، دهها کودک حتی از ۱۰ سالگی به کارهای یدی طاقتفرسا وادار شدند و دخترانی حتی ۱۲ ساله به روسپیگری کشیده شدند.
بدون فضای امن برای بازی یا یادگیری، کودکان در هزارتوی اردوگاهها سرگردان ماندند و هدفی آسان برای آدمربایان شدند. جوانان ناامید نیز طعمه قاچاقچیانی شدند که وعده بازگرداندن چیزی را میدادند که کودکان از دست داده بودند: امید.
کودکان میگویند اگر راهی برای فرار داشتند میرفتند. اما جایی برای رفتن نیست. آنها نمیتوانند به میانمار برگردند؛ جایی که ارتش، یعنی عامل کشتار سال ۲۰۱۷ میلادی همچنان بر سر کار است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
کودکان در تیررس
زندگی برای ۶۰۰ هزار کودکی که در این اردوگاههای شلوغ و آشفته گرفتارند، همیشه خطرناک بوده است. اما تصمیم دونالد ترامپ در ژانویه برای برچیدن آژانس توسعه بینالمللی آمریکا اوضاع را بدتر کرده است.
به گفته یونیسف، موارد نقض حقوق کودکان در اردوگاهها امسال بهطور چشمگیری افزایش یافته است. از ژانویه تا اواسط نوامبر، موارد گزارششده آدم ربایی، بیش از چهار برابر سال گذشته شد و به ۵۶۰ کودک رسید.
همچنین گزارشها از جذب و بهکارگیری کودکان توسط گروههای مسلح برای آموزش و نقشهای پشتیبانی، هشت برابر افزایش یافت و به ۸۱۷ کودک رسید.
بسیاری از این گروهها با یک گروه شبهنظامی قدرتمند قومی در آنسوی مرز میانمار میجنگند. یونیسف میگوید بهدلیل نبود گزارشها، آمار واقعی احتمالا بالاتر است. این نهاد ۲۷ درصد از بودجهاش را بهسبب قطع کمکهای آمریکا از دست داده و ناچار به تعطیلی نزدیک به ۲۸۰۰ مدرسه شده است.
پاتریک هالتون، مدیر حفاظت از کودکان یونیسف میگوید: «گروههای مسلح با ریشههای میانماری در اردوگاهها فعال هستند و از اردوگاهها بهعنوان زمینی حاصلخیز برای جذب جوانان استفاده میکنند. بدیهی است وقتی کودکان در مراکز آموزشی یا چندمنظوره نیستند، آسیبپذیرتر میشوند.»
موارد تأییدشده از ازدواج کودکان تا ماه سپتامبر نسبت به سال گذشته، ۲۱ درصد و کار کودکان نیز ۱۷درصد افزایش یافته است؛ آماری که به گفته هالتون احتمالا کمتر از واقعیت است.
او میافزاید: «با قطع بودجه، آموزش را بهشدت کوچک کردیم. کودکان سرگرمی و برنامهای نداشتند و شاهد افزایش ازدواج کودکان و کار کودکان هستیم.»
در اردوگاههای بنگلادش، آمریکا که سالها بزرگترین کمکدهنده به روهینگیا بوده کمکهایش را نسبت به سال گذشته تقریبا نصف کرده است. پاسخ اضطراری کلی برای روهینگیا در سال ۲۰۲۵ فقط ۵۰ دصرد تأمین مالی شده و نهادهای امدادی میگویند سال آینده احتمالا وضعیت بدتر خواهد بود.
وزارت خارجه آمریکا به آسوشیتدپرس گفت از آغاز دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ بیش از ۱۶۸ میلیون دلار به روهینگیا کمک کرده است، هرچند دادههای سامانه رصد مالی سازمان ملل رقم سال ۲۰۲۵ میلادی را ۱۵۶ میلیون دلار نشان میدهد.
شوکتارا، مدیر اجرایی «انجمن زنان روهینگیا برای آموزش و توسعه» میگوید پس از تعطیلی مدارس، صدها دختر زیر سن، برخی حتی ۱۴ ساله، شوهر داده شدند. شبکه تماسهای او همچنین از افزایش آدمربایی و قاچاق و جهش بزرگ روسپیگری دختران حتی ۱۲ ساله پس از قطع کمکها خبر میدهد.
هرچند یونیسف توانست بخشی از بودجه باقیمانده را سازماندهی و بیشتر مراکز یادگیریاش را دوباره باز کند، اما دهها مدرسه دیگر ادارهشده توسط نهادهای مختلف همچنان تعطیل هستند و هزاران کودک از کلاس بازماندهاند.
امدادگران انتظار کاهشهای شدیدتر در سال آینده را دارند. خیریه «نجات کودکان» فقط یکسوم هدف تأمین مالی خدمات حیاتی ۲۰۲۶ را تضمین کرده است؛ یعنی ۲۰ هزار کودک مدارس این نهاد از ژانویه در خطر از دست دادن فرصت آموزش هستند.
شوکتارا میگوید کودکانی که در موج اول تعطیلیها از آموزش جا ماندند را باید «برای همیشه از دسته» دانست. زیرا برخی مانند هاسینا به مردانی شوهر داده شدند که هرگز اجازه بازگشت به مدرسه را نمیدهند، و برخی نیز در شبکه قاچاق ناپدید شدند.
پسران نیز وضعیت بهتری ندارند. فروشنده خوراکیهایی که خودشان گرسنه آنها هستند و جمعکننده زباله برای پول.
برنامههای مهارتآموزی متوقف شده و خدمات سلامت، تغذیه و بهداشت کاهش یافته است. آنهم در اردوگاههایی پر از گال و بیماریها که آثارش بر بدنهای نحیف کودکان پیداست: زخمها، سرفههای خفه نوزادان و کودکانی که بیوقفه سرشان را میخارانند.