کتاب «سرمایه و ایدئولوژی» توما پیکتی در بیش از ۱۲۰۰ صفحه و به قیمت ۲۵ یورو از روز پنج شنبه در کتابفروشیهای فرانسوی در دسترس علاقمندان قرار گرفته است و قرار است در چند ماه آینده نسخه انگلیسی آن نیز به بازار ارائه شود.
آگهیتوما پیکتی اقتصاددان سرشناس فرانسوی که با کتاب «سرمایه در قرن ۲۱» آوازه جهانی پیدا کرد، روز پنجشنبه ۱۲ سپتامبر کتاب جدیدش را با عنوان «سرمایه و ایدئولوژی» راهی کتابفروشیها کرد.
پیکتی می نویسد که موضوع کتاب روایت «تاریخ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی رژیمهای نابرابری از زمان جوامع سه کارکردی (جوامعی قدیم شامل سه طبقه کشیشان، جنگجویان و برگزیدگان و سرانجام اکثریت مردم که کار می کنند) و بردهداری تا جوامع پسااستعماری و هایپرکاپیتالیستی» است.
او می خواهد نشان دهد که چگونه نابرابری در جوامع مختلف توجیه شده است و جوامع مختلف روایتهایی ساختهاند که ساختارهای نابرابری اجتماعی برای عموم قابل توجیه و پذیرش باشد.
ایده اصلی کتاب که پیکتی آنرا در این کتاب تشریح کرده این است که نابرابری موضوعی اقتصادی یا تکنولوژیک نیست، بلکه موضوعی ایدئولوژیک و سیاسی است.
پیکتی در «سرمایه و ایدئولوژی» در پاسخ به انتقادهایی که به کتاب قبلی اش «سرمایه در قرن ۲۱» صورت گرفته بود که تمرکزش بر تاریخ غرب بوده است، در کتاب جدید به سراغ جوامع دیگر از جمله در آسیای دور مانند ژاپن و کره جنوبی هم می رود.
او در این کتاب نشان می دهد که چگونه در قرن نوزدهم «مالکیت» به امری مقدس بدل می شود و حتی هنگامی که بردهداری لغو می شود این بردهها نیستند که خسارتشان جبران می شود بلکه این مالکان هستند که به جبران از دست دادن بردهها، خسارتهایشان جبران می شود.
توما پیکتی در مصاحبه با رادیو «فرانس انتر» در پاسخی به این پرسش که آیا آنچنان که در کتابتان می گویید واقعا زمان «عبور از سرمایه داری» فرا رسیده است، می گوید: «روایت مسلط درباره نابرابری همانند دیگر روایتهای تاریخی فروخواهد پاشید و باید برای وضعیت بعدی آماده شد. من فکر می کنم که جنبشی در شمایل سوسیالیسم دموکراتیک از قرن نوزدهم تاکنون در جریان بوده است که در سالهای دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی به دلایل متفاوت از جمله فروپاشی کمونیسم اتحاد جماهیر شوروی، متوقف شده است. شکست دراماتیک کمونیسم شوروی در تقویت گفتمان تقدیس بازار و مالکیت نقش مهمی داشت.»
پیکتی می گوید بیش از ۳۰ سال پس از این توقف، فکر می کنم که اکنون در آستانه سال ۲۰۲۰، زمان آن رسیده است که عبور از سرمایهداری و مالکیت خصوصی را بازتعریف کنیم زیرا به مدت ۲۰ تا ۳۰ سال فکر کردن درباره این موضوع را متوقف کرده بودیم اما این به این معنا نیست که جنبش سوسیالیسم دموکراتیک دوباره مسیرش را در پیش نخواهد گرفت.
این اقتصاددان فرانسوی می گوید پیشنهادی که او با این کتاب ارائه می کند عبور از «مالکیت خصوصی» به «مالکیت اجتماعی و موقت» است.
«مالکیت اجتماعی» در درجه نخست یعنی مشارکت حقوقبگیران در توزیع قدرت در شرکتها.
پیکتی با مثال آوردن از نمونههای سوئد و آلمان می گوید که از دهه ۱۹۵۰ تاکنون قوانینی تصویب کردند که ۵۰ درصد حق رای در هیات مدیره شرکتها را به نمایندگان حقوقبگیران اعطا کردند با این حال سهامداران و مدیران شرکتهای بزرگ در فرانسه، ایالات متحده آمریکا یا بریتانیا مدتهای طولانی است که می گویند چنین اعطای حقوقی فاجعه بار خواهد بود و همان بهتر که بگذاریم حقوقبگیران در خیابان دست به اعتراض بزنند تا اینکه اطلاعات محرمانه شرکت را در اختیار نمایندگان آنها بگذاریم. او می گوید که ما باید دوباره به این مسیر یعنی به حق ۵۰ درصدی حق رای حقوقبگیران در هیات مدیره شرکتهای متوسط و بزرگ، بازگردیم و حتی از آن هم فراتر برویم.
پیکتی همچنین می گوید که با اجرای مالیات تصاعدی بر درآمد و ارث که در قرن بیستم نیز در برخی کشورها اجرا شده است می توان بخش دیگر از این پیشنهاد را اجرا کرد. در قرن بیستم بین ۱۹۳۰ تا ۱۹۸۰ در ایالات متحده آمریکا مالیات تصاعدی تا ۸۰ و ۹۰ درصد برای ابرثروتمندان اجرا می شد و یکباره در ۱۹۸۰ این درصد تا ۲۸ درصد کاهش داده شد. او می گوید که می توان بر اساس تجربیات تاریخی به اعمال مالیات تصاعدی تا ۹۰ درصد بازگشت و امکانی فراهم کرد که مالکیت در میان بخش بزرگی از جامعه به چرخش درآید در حالی که هم اکنون در فرانسه ۵۰ درصد مردم هیچ ارثیهای ندارند. اجرای این پروژه که پیکتی آنرا «ارثیه برای همه» نامگذاری کرده است این امکان را ایجاد می کند که به هر فرد ۲۵ ساله در فرانسه ۱۲۰ هزار یورو با شرایط خاصی اعطا شود.
کتاب «سرمایه و ایدئولوژی» توما پیکتی در بیش از ۱۲۰۰ صفحه و به قیمت ۲۵ یورو از روز پنج شنبه در کتابفروشیهای فرانسوی در دسترس علاقمندان قرار گرفته است و قرار است در چند ماه آینده نسخه انگلیسی آن نیز به بازار ارائه شود.
انتظار می رود این کتاب نیز همچون کتاب قبلی پیکتی با استقبال جهانی مواجه شود. کتاب قبلی این اقتصاددان فرانسوی با عنوان «سرمایه در قرن ۲۱» بیش از ۲.۵ میلیون نسخه در سراسر جهان فروش داشته است.