دیپلماتهای اروپایی به «المانیتور» گفتند که اسرائیل «به احتمال زیاد» حتی بدون چراغ سبز ترامپ در سال ۲۰۲۶ به ایران حمله خواهد کرد. به گفته این دیپلماتها، بیم آن میرود که ایران بهرغم خسارات سنگین حملات ماه ژوئن آمریکا و اسرائیل مجددا مصر به پیگیری جاهطلبیهای هستهای و توسعه برنامه موشکی خود باشد.
یک منبع دیپلماتیک غربی به وبسایت خبری «المانیتور» گفت که کارزار احتمالی اسرائیل علیه ایران کوتاه، شدید و در نهایت بیفایده خواهد بود و پیامد راهبردی واقعی به همراه نخواهد داشت.
این منبع با تاکید بر این که بهرغم خسارات احتمالی تعادل راهبردی میان دو کشور تغییری نخواهد کرد، گفت: «ایران هم مشخصا با حمله موشکی تلافی خواهد کرد و این موشکها هم شاید مثل بار قبل که به برجهای داوینچی در قلب تلآویو برخورد کردند، ساختمانهایی را هدف قرار دهند.»
او افزود: «تغییر واقعی در موازنه قدرت در ژوئن گذشته اتفاق افتاد و دور جدید درگیریها آن را به عقب باز نمیگرداند.»
به گزارش «المانیتور»، با گذشت شش ماه از جنگ ۱۲ روزه دولت آمریکا اکنون بر پیشبرد مرحله دوم طرح صلح دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در غزه متمرکز است و حمله مجدد اسرائیل به ایران توجه بینالمللی را از این طرح منحرف خواهد کرد. با این حال، به گفته دیپلماتها، اگر توافق هستهای حاصل نشود و تهران گامهای جدی در جهت احیای برنامه غنیسازی اورانیوم و توسعه برنامه موشکهای بالستیک خود بردارد، اسرائیل ممکن است در ۱۲ ماه آینده مجددا تصمیم به حمله به ایران بگیرد.
راز زیمت، مدیر برنامه پژوهشی «ایران و محور شیعی» در موسسه مطالعات امنیت ملی (INSS) در تلآویو وضعیت به وجود آمده پس از جنگ ماه ژوئن را به شدت ناپایدار دانست. به گفته او، اکنون هر دو طرف در حال مدیریت درگیری هستند، اما مشخص نیست که این وضعیت تا چه زمانی ادامه پیدا کند.
آقای زیمت گفت: «دو سناریو موجب نگرانی اسرائیل است؛ نخست خطای محاسباتی هر یک از طرفین که البته احتمال آن کمتر است. اما سناریو محتملتر این است که ایران بخواهد غنیسازی اورانیوم را از سر بگیرد.»
به گفته این پژوهشگر، اسرائیل هنوز درباره چگونگی واکنش به ازسرگیری برنامه موشکهای بالستیک ایران و اینکه در چه مقطعی چنین اقداماتی را عبور از خط قرمز تلقی کند، مردد است. اما برخلاف برنامه موشکهای بالستیک، از سرگیری غنیسازی اورانیوم، تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای یا هر اقدامی در جهت بازیابی ۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم با غنای تا ۶۰ درصد که ظاهرا زیر آوار تاسیسات هستهای مورد حمله قرار گرفته ایران مدفون است، احتمالا منجر به واکنش نظامی اسرائیل خواهد شد.
آقای زیمت خاطرنشان کرد: «هر چه زمان بگذرد و ایران و آمریکا به توافق هستهای دست نیابند، احتمال آغاز دور جدیدی از درگیریها افزایش مییابد.»
به گفته آقای زیمت، وضعیت کنونی که ایران بر بازسازی سامانههای پدافند هوایی، احیای توان موشکی و تقویت تاسیسات هستهای برای محافظت از آنها دربرابر حملات آینده، متمرکز است، میتواند تا شش ماه یا حتی یکسال بدون تحریک اسرائیل برای واکنش ادامه یابد. با این حال، به نظر این پژوهشگر، مساله اینجاست که بنابر اظهارات علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، تهران اکنون خود را در وضعیت «نه جنگ، نه صلح» میداند.
او با اشاره به این که در حال حاضر اقتصاد ایران زیر فشار تحریمها آسیب دیده و همزمان تهران از غنیسازی اورانیوم که حق خود میداند، منع شده است، گفت: «مشخص نیست که حکومت تهران تا کی میتواند به این شکل ادامه دهد.»
علی خامنهای در روز ۲۷ نوامبر در سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد که دولت کنونی آمریکا «درخور آن نیست که دولتی مثل جمهوری اسلامی، به دنبال ارتباط با او و همکاری با او باشد.»
این اظهارات تردیدها را در باره تمایل تهران به ادامه مذاکرات با آمریکا افزایش داد.
به گزارش «المانیتور»، از نگاه اسرائیل هر توافقی میان ایران و آمریکا باید سه محور کلی یعنی غنیسازی اورانیوم، بازگشت و اجرای دقیق و سختگیرانه سازوکارهای بینالمللی نظارت بر تاسیسات هستهای ایران و حلوفصل مساله ۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم با غنای تا ۶۰ درصد که اکنون «گمشده» تلقی میشود، را در برگیرد. به باور بخشی از ساختار قدرت در اسرائیل، توافقی که این سه محور را به طور کامل در بر نگیرد، توجیهکننده لغو تحریمها نخواهد بود. به بیان دیگر، اگر تهران در برابر این مطالبات کوتاه نیاید، بهتر است توافقی اصلا حاصل نشود.
راز زیمت گفت: «طرف آمریکایی هیچ عجلهای برای دستیابی به توافق با ایران ندارد. بنابر اظهارات آقای ترامپ، او بر این باور است که برنامه هستهای ایران نابود شده است و یا دستکم دیگر تهدیدی به شمار نمیآید.»
آقای زیمت افزود که چنین دیدگاهی برای اسرائیل مشکل جدی به حساب میآید. درخواستهای آمریکا یعنی غنیسازی صفر و وضع محدودیت بر برنامه موشکهای بالستیک ایران برای تهران غیرقابل پذیرش و به منزله تسلیم کامل است. در نتیجه به نظر نمیرسد که ایران آنچنان که اسرائیل انتظار دارد، از مواضع خود عقبنشینی کند.