توافق‌نامه همکاری اتحادیه اروپا و مرکوسور به دنبال ساخت بزرگ‌ترین منطقه آزاد تجاری جهان است. ۲۵ سال طول کشید تا توافقی حاصل شود که اکنون برای تصویب روی میز قرار دارد. با این حال، روندی که کمیسیون اروپا به اجرا گذاشته است، از سوی چندین بخش به چالش کشیده می‌شود.
آگهی
بسیاری از محصولات اروپایی در حال حاضر برای صادرات به بلوک مرکوسور، متشکل از آرژانتین، برزیل، پاراگوئه و اروگوئه، ناچار به پرداخت تعرفه‌های بالای گمرکی هستند. از نمونه‌های شاخص می‌توان به خودرو (۳۵ درصد)، شراب و نوشیدنی‌های الکلی (تا ۳۵ درصد)، پنیر (۲۸ درصد) و ماشین‌آلات (تا ۲۰ درصد) اشاره کرد.
با اجرای توافق‌نامه مشارکت اروپا و مرکوسور، این تعرفه‌ها حذف شده یا به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابند و فرصت‌های جدیدی برای بازاری با ۷۸۰ میلیون مصرف‌کننده، معادل ۲۵ درصد تجارت جهانی، فراهم می‌شود.
کمیسیون اروپا به‌تازگی پیشنهادی را برای روند تصویب توافق سیاسیِ حاصل‌شده در دسامبر ۲۰۲۴ ارائه کرده است. با این حال، کشاورزان، فعالان محیط‌زیست، برخی گروه‌ها در پارلمان اروپا و برخی کشورهای عضو با این توافق‌نامه مخالفت می‌کنند.
پگی کورلین، خبرنگار ارشد یورونیوز در حوزه سیاست تجاری، توضیح می‌دهد: «این اقدام پرریسک است، زیرا اگر کل توافق‌نامه توسط پارلمان‌های ملی تصویب شود، برخی از آن‌ها ممکن است با متن مخالفت کنند، همان‌طور که در گذشته نیز اتفاق افتاده است.
کمیسیون اروپا تصمیم گرفته است بخش تجاری را از بخش سیاسی جدا کند تا شورای کشورهای عضو بتواند درباره متن با اکثریت واجد شرایط رأی‌گیری کند.» او افزود: «این متن همچنین با اکثریت نسبی در پارلمان اروپا رأی‌گیری خواهد شد، بنابراین احتمال اجرای سریع‌تر آن بیشتر است.»
فرانسه، لهستان و ایتالیا از جمله کشورهای عضو هستند که بیشترین تردید را دارند و از تأثیر آن بر بخش‌های مهم کشاورزی و صنعت غذایی خود نگرانند. برای اینکه توافق تجاری به اجرا درآید، حداقل ۱۵ کشور عضو که معادل ۶۵ درصد جمعیت اتحادیه اروپا هستند، باید به آن رأی مثبت دهند.
بخش کشاورزی یکی از بزرگ‌ترین منتقدان این توافق است، به‌همین دلیل کمیسیون اروپا اخیراً در متن حقوقی جدیدی، که قرار است به توافق ضمیمه شود، تدابیر حفاظتی را اضافه کرده است. این تدابیر شامل تعیین سهمیه‌هایی برای محدود کردن واردات محصولات حساس (مانند گوشت گاو، مرغ، شکر، برنج و عسل) و همچنین ایجاد صندوقی به مبلغ ۶.۳ میلیارد یورو برای حمایت از کشاورزانی است که تحت تأثیر بحران‌های بازار قرار می‌گیرند.
رویکرد ژئوپلیتیک جدید پس از «اول آمریکا»
یکی از عواملی که باعث تسریع روند تصویب می‌شود، تغییر وضعیت ژئوپلیتیک از زمان آغاز مذاکرات با مرکوسور در حدود ۲۵ سال پیش است.
کارل لانو، مدیر اجرایی مرکز مطالعات سیاست اروپا (CEPS) مستقر در بروکسل گفت: «چین اکنون مهم‌ترین شریک تجاری آمریکای لاتین شده است. ما قطعاً نیاز داریم این توافق را به نتیجه برسانیم تا شریک تجاری مهم‌تری برای آمریکای لاتین شویم.»
لانو درباره توافقی که در آگوست نهایی شد و تعرفه‌ها را تا ۱۵ درصد برای حدود ۷۰ درصد کالاهای اروپایی صادرشده به آمریکا افزایش می‌دهد، گفت: «پس از توافق تقریباً جنجالی اتحادیه اروپا و آمریکا در حوزه تجارت، اتحادیه اروپا ممکن است به‌عنوان شریکی غیرقابل اعتماد دیده شود.»
توافق مرکوسور همچنین دسترسی به مواد اولیه حیاتی را افزایش خواهد داد که می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر صنعت اتحادیه اروپا داشته باشد. این تحلیلگر مرکز مطالعات سیاست اروپا (CEPS) گفت: «این بار هم فرصتی برای ماست تا وابستگی عظیمی که به چین داریم و بدون اینکه متوجه شویم ایجاد شده است، به‌طور چشمگیری کاهش دهیم.»
گروهی از نمایندگان چپ پارلمان اروپا پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای مسدود کردن روند تصویب توافق با مرکوسور نزد دادگاه اروپا رهبری می‌کنند و راه‌حل پیشنهادی کمیسیون اروپا را مورد انتقاد قرار می‌دهند.
ویدئو را اینجا تماشا کنید!
خبرنگار: ایزابل مارکز دا سیلوا
تولید محتوا: پیلار مونترو لوپز
تولید محتوای ویدئویی: زکریا ویگنرون
طراحی گرافیک: لوردانا دومیترو
هماهنگی تحریریه: آنا لازارو بوش و جرمی فلمینگ جونز