یک مطالعه جدید نشان میدهد ژنهای مرتبط با رفتارهای تکانشی با سلامت روان، چاقی و دیگر وضعیتهای سلامتی مختلف نیز پیوند دارند.
یک پژوهش ژنتیکی گسترده نشان میدهد که تکانشگری — یعنی تمایل به دنبال کردن پاداش سریع و کوچک به جای انتظار برای پاداش بزرگتر در آینده — ریشههای عمیقی در DNA انسان دارد و با دهها وضعیت سلامت جسمی و روانی مرتبط است.
دانشمندان مدتها میدانستند که ویژگیهای مرتبط با تکانشگری میتواند از والدین به فرزندان منتقل شود و با سلامت روانی و جسمی ارتباط دارد، اما یافتههای جدید روشن میکند که چه سازوکارهای زیستی این ارتباط را شکل میدهند.
ساندرا سانچز-رویه، یکی از نویسندگان این مطالعه و دانشیار روانپزشکی در دانشگاه کالیفرنیا سندیگو در آمریکا، گفت: «تصمیمگیری تکانشی چیزی است که همه ما تجربه میکنیم، اما ریشههای زیستی آن به شکلی غافلگیرکننده بهسختی قابل شناسایی بوده است.»
تیم او دادههای کل ژنوم نزدیک به ۱۳۵ هزار نفر را که از سرویس آزمایش دیانای خانگی 23andMe استفاده کرده بودند، تحلیل کرد.
پژوهشگران ۷۳ ویژگی مرتبط با سلامت روانی، شناختی و جسمی را شناسایی کردند که به یکی از سازوکارهای کلیدی تصمیمگیری تکانشی پیوند میخورد: «کاهش ارزش با تاخیر»، یعنی گرایش به ترجیح پاداشهای کوچک و کوتاهمدت بر فرصتهای بزرگتر آینده.
به گفته این مطالعه که در نشریه Molecular Psychiatry منتشر شده است، این ۷۳ ویژگی شامل موارد مرتبط با مصرف مواد، افسردگی، کارکرد اجرایی، درد مزمن، سلامت قلب، چاقی، مشکلات سیستم ایمنی و بیخوابی میشود.
پژوهشگران گفتند تحلیلهای بیشتر نشان میدهد که این پیوندها را میتوان با «هم فرایندهای زیستی مشترک و هم فرایندهای خاص هر ویژگی» توضیح داد. برای نمونه، چندین ژن در سیگنالدهی دوپامین، ساختار مغز و مسیرهای متابولیک مرتبط با رشد و اتصالات عصبی نقش دارند.
برای درک پیامدهای سلامت در دنیای واقعی، پژوهشگران برای «کاهش ارزش با تاخیر» امتیازهای خطر ژنتیکی ساختند و سپس پیامدهای سلامت بیش از ۶۶ هزار نفر را تحلیل کردند. به گفته این مطالعه، این امتیازها با ۲۱۲ مشکل پزشکی از جمله دیابت نوع ۲، درد مزمن و بیماری قلبی مرتبط بودند.
سانچز-رویه در بیانیهای گفت: «این یافتهها نشان میدهد کاهش ارزش با تاخیر قابل اندازهگیری، بسیار ارثی و مرتبط با بسیاری از جنبههای سلامت است، از جمله رشد مغز، شناخت و سلامت جسمی.»
پژوهشگران گفتند مطالعات آینده باید روشن کند آیا ژنهای مرتبط با کاهش ارزش با تاخیر واقعا باعث بروز مشکلات دیگر سلامت میشوند یا نه، و اینکه آیا پرداختن به عوامل محیطی مرتبط با تکانشگری، مانند میزان تحصیلات، میتواند سلامت مردم را بهبود بدهد.
سانچز-رویه گفت: «با ادامه بررسی این فرایند بنیادی تصمیمگیری، شاید راههای تازهای برای پیشگیری یا درمان طیف گستردهای از عارضهها پیدا کنیم.»