مطالعات نشان می‌دهد دخترانی که تا ۱۶ سالگی واکسینه می‌شوند با کاهش چشمگیر خطر سرطان دهانه رحم روبه‌رو هستند و هیچ عارضه جدی گزارش نشده است.
به گفته دو مرور جدید و گسترده که جامع‌ترین داده‌ها تا امروز درباره این واکسن را ارائه می‌دهند، واکسن HPV در پیشگیری از سرطان دهانه رحم بسیار موثر است و با عوارض جدی همراه نیست.
این تحلیل‌ها نشان دادند دختران ۱۶ ساله یا کمتر که واکسن ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) را دریافت کرده بودند، ۸۰ درصد کمتر از دختران واکسینه‌نشده در معرض ابتلا به سرطان دهانه رحم بودند.
این واکسن همچنین از تغییرات پیش‌سرطانی در دهانه رحم و دیگر بافت‌ها جلوگیری کرد، به‌ویژه وقتی جوانان آن را پیش از مواجهه با ویروس دریافت کرده بودند.
این مرورها انجام شداز سوی کوکرین، یک گروه پژوهشی غیرانتفاعی اثرگذار. این مرورها شامل کارآزمایی‌های بالینی و مطالعات دنیای واقعی با مشارکت بیش از ۱۳۲ میلیون نفر بودند.
نیکلاس هنشکه، یکی از نویسندگان مطالعه و رئیس Cochrane Response، در بیانیه‌ای گفت: «اکنون شواهد روشن و سازگار از سراسر جهان داریم که نشان می‌دهد واکسیناسیون HPV از سرطان دهانه رحم جلوگیری می‌کند.»
HPV خانواده‌ای از ویروس‌های شایع است و بسیاری از آنها بی‌ضررند، از جمله انواعی که باعث زگیل پوستی می‌شوند. اما برخی انواع این ویروس می‌توانند سرطان‌های دهانه رحم، مقعد، آلت تناسلی مردانه، فرج، واژن، دهان و گلو را ایجاد کنند، همچنین زگیل‌های تناسلی.
به گفته سازمان جهانی بهداشت (WHO)، سرطان دهانه رحم از شایع‌ترین سرطان‌ها در زنان است؛ در سال ۲۰۲۲ حدود ۶۶۰ هزار مورد جدید و حدود ۳۵۰ هزار مرگ‌ومیر در سراسر جهان ثبت شد. این سرطان به‌طور نامتناسب زنان جوان را درگیر می‌کند.
واکاوی نگرانی‌ها درباره عوارض جانبی
واکسن‌های HPV مانند سرواریکس و گارداسیل از زمان عرضه در اوایل دهه ۲۰۰۰ به‌عنوان یک جهش بزرگ پزشکی در نبرد با سرطان دهانه رحم تحسین شده‌اند، اما در عین حال بحث‌برانگیز هم بوده‌اند.
شرکت مرک اند کو، سازنده گارداسیل، سال‌ها با شکایت‌هایی روبه‌رو بوده است که ادعا می‌کنند این شرکت واکسن را به‌نادرستی به‌عنوان ایمن معرفی و بازاریابی کرده، در حالی که باعث تغییرات ضربان قلب و مشکلات باروری شده است. اوایل امسال، یک قاضی آمریکایی به سود مرک حکم داد و گفت آن ادعاها «استنباط‌های حدسی» هستند.
بر اساس داده‌های سازمان جهانی بهداشت، در دهه گذشته نرخ واکسیناسیون HPV در برخی کشورهای اروپایی مانند اسپانیا و آلمان به‌طور پیوسته افزایش یافته اما در کشورهایی مانند بریتانیا و ایتالیا کاهش پیدا کرده است.
پژوهشگران کوکرین اطلاعات نادرست در شبکه‌های اجتماعی را یکی از محرک‌های اصلی کاهش یا رکود ایمن‌سازی دانستند و تلاش کردند مشخص کنند آیا این نگرانی‌ها پشتوانه‌ای دارند یا نه.
دکتر جو موریسون، یکی از نویسندگان مطالعه و انکولوژیست زنان، در یک نشست خبری گفت: «ما فکر می‌کنیم داشتن نگاهی مستقل و جامع به ادبیات علمی بسیار مهم است تا بتوانیم شواهدی ارائه کنیم... به‌گونه‌ای که به مردم کمک کند برای بهبود سلامت‌شان تصمیم‌های آگاهانه بگیرند.»
تیم او دریافت که تزریق‌های HPV تنها عوارض خفیف ایجاد می‌کنند، مانند درد بازو بلافاصله پس از واکسیناسیون. پس از سنجش گزارش‌های نگرانی‌های جدی ایمنی با داده‌های پیگیری در دنیای واقعی، هیچ شواهدی نیافتند که نشان دهد واکسیناسیون این خطرات را افزایش می‌دهد.
عوارض جدی نادر بودند و به همان احتمال در گروه‌های واکسینه‌نشده هم رخ می‌دادند.
هنشکه گفت: «یکی از یافته‌های مهم این بود که عوارضی که به‌طور رایج برای واکسن گزارش می‌شوند و در شبکه‌های اجتماعی زیاد مطرح‌اند، هیچ شواهدی از ارتباط واقعی با واکسیناسیون نشان ندادند.»
یافته‌ها از واکسیناسیون حمایت می‌کنند
پژوهشگران گفتند این یافته‌ها از توصیه‌های جهانی برای واکسیناسیون دختران و پسران علیه HPV حمایت می‌کند، در حالت ایده‌آل پیش از رسیدن به ۱۶ سالگی. به گفته آنها، افراد زمانی بیشترین محافظت را دارند که پیش از مواجهه با ویروس یا آغاز فعالیت جنسی واکسینه شوند.
هرچند واکسن HPV ابتدا فقط برای دختران و زنان توصیه می‌شد، کشورها به‌طور فزاینده‌ای پسران را نیز هدف برنامه‌های واکسیناسیون قرار می‌دهند.
موریسون گفت: «واکسینه کردن پسران در کنار دختران، محافظت را برای همه تقویت می‌کند. با گذشت زمان اثر واکسیناسیون بر سایر سرطان‌ها را هم خواهیم دید، از جمله آنهایی که مردان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند.»
تیم کوکرین به برخی شکاف‌ها در بدنه شواهد درباره واکسیناسیون HPV اشاره کرد. برای مثال، بیشتر مطالعات در کشورهای ثروتمند انجام شده‌اند، بنابراین به پژوهش‌های بیشتری در کشورهای کم‌درآمد نیاز است؛ جایی که بار سرطان دهانه رحم بالاتر است.
پژوهشگران انتظار دارند در سال‌های پیش‌رو بیشتر بیاموزند که تزریق HPV چگونه بر سایر سرطان‌های مرتبط با این ویروس اثر می‌گذارد؛ سرطان‌هایی که معمولا دیرتر در زندگی بروز می‌کنند.
موریسون گفت: «درک کامل اثر واکسیناسیون چندین دهه زمان می‌برد.»