اگر مصرف ماریجوانا در زندگی روزمرهتان، سلامت شما یا روابط شخصیتان اختلال ایجاد میکند، اینها نشانههای هشداردهنده هستند.
دکتر اسمیتا داس اغلب یک افسانه تکراری میشنود: «نمیتوان به ماریجوانا معتاد شد.»
این تصور غلط با گذشت زمان فراگیرتر شده است. به گفته آژانس مواد مخدر اتحادیه اروپا (EUDA)، کانابیس اکنون پرمصرفترین ماده غیرقانونی در اروپاست.
داس، روانپزشک اعتیاد در دانشگاه استنفورد در ایالات متحده، گفت: «کانابیس قطعا چیزی است که یک نفر میتواند به آن اعتیاد پیدا کند.»
این وضعیت «اختلال مصرف کانابیس» نام دارد و رو به افزایش است و بنا بر اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC)، حدود ۳ نفر از هر ۱۰ مصرفکننده را گرفتار میکند.
در اینجا میآموزید چطور تشخیص دهید شما یا یکی از نزدیکانتان به ماریجوانا معتاد شدهاید و چه درمانهایی وجود دارد.
چگونه نشانههای اختلال مصرف کانابیس را تشخیص دهیم
اگر ماریجوانا در زندگی روزمره، سلامت یا روابط شما اختلال ایجاد میکند، اینها نشانههای هشدار هستند.
داس گفت: «هرچه مصرف بیشتر و ماده قویتر باشد، خطر بالاتر است.»
با قویتر شدن کانابیس در سالهای اخیر، این موضوع شایعتر شده است. در دهه ۱۹۶۰، بیشتر کانابیس دودشده کمتر از ۵ درصد THC داشت؛ ترکیبی که باعث سرخوشی میشود.
طبق اعلام EUDA، میانگین قدرت THC در گلهای کانابیسِ فروختهشده در اتحادیه اروپا ۱۱ درصد است و در کنسانترهها ۲۳ درصد.
اختلال مصرف کانابیس مانند دیگر اختلالهای مصرف مواد تشخیص داده میشود؛ یعنی بر اساس اینکه آیا فرد معیارهای مشخص در آخرین ویرایش «راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی»، مرجع اصلی ارائهدهندگان خدمات سلامت روان، را دارد یا نه.
این معیارها شامل نیاز به مصرف مقدار بیشتر برای رسیدن به همان اثر، بروز علائم ترک و صرف زمان زیاد برای بهدستآوردن یا مصرف ماده است.
داس گفت: «وقتی موضوع را به این معیارهایی که به پیامدهای مصرف مربوط است خرد میکنیم، برای افراد قابل فهمتر میشود.»
سطوح مختلف اعتیاد چیست
اگر در یک سال گذشته تنها دو معیار از معیارهای اختلال مصرف کانابیس در شما وجود داشته باشد، پزشکان میگویند با شکل خفیف این وضعیت روبهرو هستید. اگر شش معیار یا بیشتر را داشته باشید، شکل شدیدتر آن را دارید.
برآوردها نشان میدهد در سال ۲۰۱۹ حدود ۰.۵ درصد از ساکنان اتحادیه اروپا در سنین ۱۵ تا ۶۴ سال دچار اختلال مصرف کانابیس بودند.
افراد میتوانند هم وابسته به یک ماده باشند و هم معتاد. وابستگی جنبه جسمی دارد و اعتیاد با تغییرات رفتاری همراه است.
با این حال ماریجوانا روی همه به یک شکل اثر نمیگذارد. داس گفت: «ممکن است یک مقدار مشخص در زندگی روزمره یک نفر تاثیر عمده بگذارد اما در دیگری تاثیری نداشته باشد.»
او افزود: «در نهایت سوال این است که این ماده تا چه حد کارکرد و زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار میدهد؟»
کجا میتوان برای اختلال مصرف کانابیس کمک گرفت
بسیاری از مصرفکنندگان ماریجوانا ابتدا برای مقابله با مشکل دیگری، مثل اختلال مصرف الکل، نزد داس میآیند. او گفت بعدتر اغلب برمیگردند و از درگیری با کانابیس هم حرف میزنند.
او به آنها اطمینان میدهد که برای این اختلال درمانهای موثری وجود دارد.
یکی از آنها «مصاحبه انگیزشی» است؛ روشی هدفمند در مشاوره که به افراد کمک میکند انگیزه درونی تغییر رفتار را پیدا کنند. دیگری «درمان شناختی رفتاری» یا CBT است؛ شکلی از گفتاردرمانی که به افراد کمک میکند الگوهای فکری منفی را به چالش بکشند و رفتارهای غیرمفید را کاهش دهند.
داس گفت: «برنامههای ۱۲ قدمی مانند Marijuana Anonymous هم میتواند مفید باشد.» خواه کسی به گروهی بپیوندد، خواه نه، حتی تکیهکردن به جامعهای از افرادی که ماریجوانا مصرف نمیکنند بخش مهمی از بهبودی است.
دیو بوشنل، مدیر خلاق اجرایی دیجیتالِ بازنشسته، ۱۴ سال پیش برای کسانی که مانند خودش به کانابیس اعتیاد یا وابستگی پیدا کرده بودند و میخواستند بهبود یابند، یک گروه در ردیت راه انداخت. انجمن گفتوگوی آن ۳۵۰ هزار عضو دارد و همچنان در حال افزایش است.
بوشنلِ ۶۰ ساله گفت: «پشتیبانی همتایان برای بهبودی ضروری است و بعضیها در گفتوگوی آنلاین احساس راحتی بیشتری میکنند تا حضوری.»
او گفت: «این یعنی کسانی که ماریجوانا مصرف میکنند از همدیگر مراقبت میکنند.»
پزشکان از کسانی که به کمک نیاز دارند خواستند آن را جستوجو کنند؛ چه نزد یک متخصص، چه در یک گروه همتایان.
داس گفت: «همانطور که درباره الکل هم صادق است، قانونی بودن چیزی به معنای بیخطر بودن آن نیست.»