انتقادها به آغاز رزمایش دریایی سه‌جانبه؛ آیا روسیه موشک‌ راهبردی خود را امتحان ‌می‌کند؟

آگهی

سه کشور روسیه، چین و آفریقای جنوبی روز جمعه رزمایش مشترک دریایی خود را در سواحل اقیانوس هند آغاز کردند. از این رزمایش به عنوان نشانی از روابط نزدیک بین سه کشور در بحبوحه تهاجم روسیه به اوکراین و همچنین روابط پرتنش چین با کشورهای غربی برآورد می‌شود.

این رزمایش ده روزه که «مووزی ۲ / Mosi II» نام دارد، با اولین سالگرد تهاجم روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه مصادف شده است.

اوایل این هفته، یک ناو روسی از نوع «گروشکوف / Gorshkov» منقش به حروف بزرگ Z و V وارد آب‌های کیپ‌تاون شد. دو حرف لاتین «وی» و «زِد» حروفی نمادین برای ادوات جنگی به‌کار رفته توسط مسکو در خط مقدم اوکراین هستند و نشان میهن‌پرستی نیروهای روسیه است.

انتقاد از دولت آفریقای جنوبی به علت مشارکت در این رزمایش

در اعتراض به این رزمایش، یک قایق بادبانی کوچک با پرچم اوکراین در کنار ناو روسی گروشکوف در بندر کیپ‌تاون به حرکت درآمد. همچنین مردم معترض آفریقای جنوبی که مخالف برگزاری این رزمایش هستند روز جمعه در مقابل کنسولگری روسیه در شهر کیپ‌تاون تظاهرات برپا کردند.

ورود ناو گورشکوف از یک نظر دیگر هم جنجال‌برانگیز است چرا که به جدیدترین موشک‌های مافوق صوت «زیرکُن / Zircon» مجهز است. روسیه ادعا می‌کند که موشک‌های زیرکُن به هنگام هدف قرار دادن اهداف دریایی و خشکی، قابلیت رخنه به هر سامانه دفاع موشکی را دارا می‌باشند.

به گزارش خبرگزاری دولتی «تاس»، در این رزمایش مشترک دریایی، ناو جنگی گورشکوف قرار است یک موشک زیرکن را آزمایش کند. این آزمایش اولین پرتاب این موشک در یک رزمایش بین‌المللی خواهد بود.

بر اساس بیانیه ارتش آفریقای جنوبی، علاوه بر ناو گورشکوف، سایر کشتی‌های شرکت‌کننده در تمرین‌های دریایی شامل یک نفتکش روسی برای سوخت‌گیری، یک ناوچه آفریقای جنوبی و سه کشتی چینی - شامل یک ناوشکن، یک ناوچه و یک کشتی پشتیبانی – نیز شرکت خواهند داشت.

این رزمایش مشترک دریایی همچنین در حالی برگزار می‌شود که روابط پکن با واشنگتن تحت تاثیر عبور بالن پرنده‌ی چینی بر فراز ایالات متحده و در نهایت سرنگونی آن توسط آمریکا، دچار تنش شده است.

آفریقای جنوبی به دلیل شرکت در این رزمایش مشترک مورد انتقادهای داخلی قرار گرفته است. هر چند نیروی دفاع ملی آفریقای جنوبی، مشارکت در این رزمایش دریایی با چین و روسیه را صرفاً «یک تمرین دریایی چند ملیتی» توصیف کرده است؛ اما حزب اپوزیسیون «اتحاد دموکراتیک» آن را دال بر عدم بی‌طرفی دولت آفریقای جنوبی در جنگ روسیه علیه اوکراین عنوان کرده است.

به گفته دولت آفریقای جنوبی، حداقل ۳۵۰ عضو نیروی دریایی این کشور و سایر شاخه‌های نظامی آن، در این رزمایش شرکت خواهند کرد.

این سه کشور قبلا رزمایش دریایی «مووزی ۱ / Mosi I» را در سال ۲۰۱۹ در کیپ تاون برگزار کرده‌ بودند. «مووزی» در زبان محلی به معنی دود است.

اهمیت کشورهای آقریقایی در ائتلاف سازی با سایر کشورها

آفریقای جنوبی همچون بسیاری از کشورهای دیگر آفریقایی با مسکو دارای روابط دوستانه است و از رای دادن به قطعنامه سازمان ملل در محکومیت جنگ روسیه در اوکراین خودداری کرده است.

روسیه و ایالات متحده از زمان شروع جنگ در اوکراین همواره تلاش کردند تا حمایت آفریقای جنوبی را با خود همراه سازند و این نشان‌دهنده نفوذ «پرتوریا» به عنوان یک شریک راهبردی در قاره آفریقا است. روسیه و ایالات متحده آمریکا به عنوان دو ابرقدرت جهانی برای نفوذ در آفریقا با یکدیگر رقابت دارند و در ماه‌های اخیر مقامات ارشد دیپلماتیک خود را جهت رایزنی به این قاره فرستاده‌اند.

مقامات بلندپایه ایالات متحده، از جمله آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه، و جانت یلن وزیر خزانه‌داری، اخیرا برای با هدف تعمیق روابط دیپلماتیک، سیاسی و اقتصادی به آفریقای جنوبی سفر کرده بودند. در طرف دیگر نیز، «سیریل رامافوزا» رئیس جمهوری آفریقای جنوبی در سپتامبر ۲۰۲۲ با مقامات کاخ سفید در واشنگتن دیدار کرده بود.

رزمایش دریایی سه‌جانبه روسیه، چین و آفریقای جنوبی تا ۲۷ فوریه در سواحل استان «کوازولو-ناتال» در حد فاصل بین شهر بندری دوربان - پایگاه اصلی نیروی دریایی آفریقای جنوبی در اقیانوس هند - و «خلیج ریچاردز» امتداد خواهد داشت. این منطقه معدل ۸۷ مایل دریایی یا ۱۶۰ کیلومتر می‌باشد.