از زمان آغاز تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ میلادی، بروکسل و پایتخت‌های اروپایی به روشنی اعلام کرده‌اند که انتظار دارند در هرگونه توافق صلح، نقش ایفا کنند.
اتحادیه اروپا مخالف طرح ۲۸ ماده‌ای است که بنا بر گزارش‌ها توسط آمریکا و روسیه پشت درهای بسته و با هدف پایان دادن به جنگ اوکراین تهیه شده است. این اتحادیه همزمان خواستار آن است که در هرگونه تلاش دیپلماتیک، رهبران کی‌یف و نمایندگان این اتحادیه حضور داشته باشند.
گفته می‌شود این طرح که اولین بار رسانه آمریکایی «آکسیوس» درباره آن نوشت، شامل شرایطی است که برای اوکراین بسیار نامطلوب خواهد بود؛ از جمله تسلیم کامل دونباس که نیروهای روسیه نتوانسته‌اند آن را بطور کامل کنترل کنند و محدودیت‌هایی برای اندازه نیروهای مسلح اوکراین. در عوض، آمریکا تضمین امنیتی برای کی‌یف و اروپا در برابر تجاوزات آینده روسیه ارائه خواهد داد.
این افشاگری‌ها در آستانه نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل انجام شد؛ جایی که جنگ تجاوزکارانه روسیه در دستور کار قرار داشت.
کایا کالاس، رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا صبح پنجشنبه به خبرنگاران گفت: «آنچه ما به عنوان اروپایی‌ها، همیشه از آن حمایت کرده‌ایم، صلحی پایدار و عادلانه است و از هرگونه تلاش برای دستیابی به آن استقبال می‌کنیم. برای اینکه هر طرحی عملی شود، به اوکراینی‌ها و اروپایی‌ها نیاز است؛ این کاملاً واضح است. ولادیمیر پوتین می‌تواند با توقف بمباران غیرنظامیان و کشتن مردم، فوراً به این جنگ پایان دهد و ما هیچ امتیازی هم از طرف روسیه ندیده‌ایم.»
خانم کالاس در پاسخ به این سوال که آیا مشارکتی از سوی اروپا در نوشتن این طرح وجود داشته است، گفت: «تا جایی که من می‌دانم، نه.»
دیوید وان ویل، وزیر خارجه هلند نیز عدم مشارکت اتحادیه اروپا در تهیه این طرح را تأیید کرد و گفت: «نه، ما در تهیه این طرح مشارکت نداشتیم. نمی‌دانم که آیا اوکراین مشارکت داشته است یا خیر؛ اما برای ما مهم است که هر طرح صلحی روی میز باشد، اوکراین نیز در مذاکرات مشارکت داشته باشد.»
او تاکید کرد: «بدون موافقت اوکراین، حمایت اروپایی‌ها را نخواهید داشت.»
ترامپ و طرح ویتکاف
ژان نوئل بارو همچنین لارس لوکه راسموسن، وزرای خارجه فرانسه و دانمارک نیز خواستار آتش‌بس فوری و بی‌قید و شرط به عنوان یک نقطه شروع مذاکرات شدند. این موضع که مورد حمایت کی‌یف و واشنگتن نیز قرار گرفته، قاطعانه توسط مسکو رد شده است.
ژان نوئل بارو گفت: «بحث‌ها باید با آتش‌بس در خط مقدم آغاز شود که امکان مذاکره درباره سرزمین‌ها و تضمین‌های امنیتی را فراهم می‌کند. تا کنون تنها مانع چنین بحث‌هایی ولادیمیر پوتین بوده است.»
راسموسن نیز گفت مهم است مشخص شود که آیا دونالد ترامپ نیز از این طرح که طبق گزارش‌ها توسط استیو ویتکاف، فرستاده ویژه او در خاورمیانه رهبری شده، حمایت می‌کنند یا خیر.
ویتکاف به دلیل تمایلش به پذیرش بی چون و چرای نظرات کرملین، چهره‌ای جنجالی در اوکراین و اروپا است.
راسموسن مقابل خبرنگاران تاکید کرد: «شما نمی‌توانید بدون اوکراینی‌ها و اروپایی‌ها، صلح را به اوکراین بیاورید. ما باید از اوکراین حمایت کنیم.»
اروپا در حاشیه؟
اخبار مربوط به طرح ایالات متحده آمریکا و روسیه، این پرسش را مطرح کرده است که آیا اتحادیه اروپا به عنوان بزرگترین حامی مبارزه اوکراین برای آزادی، در معرض خطر به حاشیه رانده شدن در روند صلح قرار دارد؟
از زمان انتخاب مجدد ترامپ، این بلوک بارها از گفتگوهایی که به ابتکار واشنگتن درباره آینده جنگ اوکراین انجام شده، کنار گذاشته شده است که این تصور را تقویت می‌کند که آمریکایی‌ها به نظرات آن اهمیتی نمی‌دهند.
همزمان با انتشار گزارش‌های مربوط به طرح ۲۸ ماده‌ای در رسانه‌های بین‌المللی، مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده تلاش کرد تا از نگرانی‌های غرب بکاهد.
روبیو در رسانه‌های اجتماعی گفت: «پایان دادن به جنگی پیچیده و مرگبار مانند جنگ اوکراین نیازمند تبادل گسترده ایده‌های جدی و واقع‌بینانه است. دستیابی به صلحی پایدار مستلزم آن است که هر دو طرف با اعطای امتیازات دشوار اما ضروری موافقت کنند. به همین دلیل است که ما در حال تهیه فهرستی از ایده‌های بالقوه برای پایان دادن به این جنگ بر اساس نظرات هر دو طرف درگیری هستیم.»
گزینه‌های اروپا برای حمایت از اوکراین
جلسه روز پنجشنبه وزرای خارجه اتحادیه اروپا، اولین جلسه تبادل نظر درباره «گزینه‌های» کمیسیون اروپا برای حمایت از نیازهای نظامی و مالی اوکراین در سال‌های ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷ میلادی بود که تخمین زده می‌شود در مجموع حدود ۱۳۵ میلیارد یورو باشد.
یکی از گزینه‌ها، استفاده از دارایی‌های توقیف‌شده بانک مرکزی روسیه برای اعطای وام جبران خسارت با بهره صفر به اوکراین است که اقدامی بی‌سابقه محسوب می‌شود.
دو گزینه دیگر مستلزم قرض گرفتن پول از بازارها است که می‌تواند برای کشورهای بسیار بدهکار که از واکنش مالیات‌دهندگان و سرمایه‌گذاران خسته شده‌اند، یک چالش باشد.
ماریا مالمر استنرگارد، وزیر دارایی سوئد یکی از افرادی بود که در جلسه صبح پنجشنبه از وام جبران خسارت حمایت و آن را «شروع خوبی» برای تضمین عدالت توصیف کرد.
خانم استنرگارد خواستار تمرکز استراتژی این بلوک بر دو محور اصلی شد: کمک بیشتر به اوکراین و فشار بیشتر بر روسیه.
او گفت که این کار «معادله را تغییر می‌دهد» و کرملین را مجبور می‌کند تا مذاکرات صلح را جدی بگیرد.
او افزود: «بدون اوکراین، صلحی نمی‌تواند وجود داشته باشد و اروپا باید پای میز مذاکره باشد. در این مذاکرات، صحبت‌های زیادی درباره موضوعات مختلف وجود دارد.»
دیدار زلنسکی با نمایندگان ارتش آمریکا
یک روز قبل از اظهارنظر وزرای خارجه اتحادیه اروپا، رویترز به نقل از دو فرد آگاه نوشت که ایالات متحده به ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین اطلاع داده است که باید طرح پیشنهادی آمریکا برای پایان دادن به جنگ با روسیه را که پیشنهاد می‌دهد کی‌یف از خاک و برخی از توانمندی‌های نظامی خود دست بکشد، بپذیرد.
چنین طرحی برای کی‌یف که با پیشروی‌های بیشتر روسیه در شرق اوکراین روبرو است، یک شکست بزرگ محسوب می‌شود.
رویترز همچنین به نقل از یک مقام ارشد اوکراین نوشت که اوکراین هیچ نقشی در تهیه این طرح نداشته است.
زلنسکی روز چهارشنبه در ترکیه با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه گفتگو کرد و قرار است امروز پنجشنبه نیز جلسه‌ای با مقامات ارتش ایالات متحده در کی‌یف داشته باشد.
زلنسکی در تلگرام هیچ اشاره‌ای به طرح واشنگتن نکرد؛ با این وجود خواستار رهبری مؤثر ایالات متحده برای کمک به پایان جنگی شد که برای بیش از ۳ و نیم سال ادامه دارد.
ولادیمیر پوتین مدت‌هاست که از کی‌یف خواسته است از قصد خود برای پیوستن به ائتلاف ناتو به رهبری ایالات متحده صرف نظر کند و نیروهای خود را از چهار استانی که مسکو ادعا می‌کند بخشی از روسیه است، خارج کند. مسکو هیچ نشانه‌ای مبنی بر کنار گذاشتن هیچ یک از این خواسته‌هایش نشان نداده است و اوکراین نیز می‌گوید آنها را نخواهد پذیرفت.
سفارت آمریکا در کی‌یف اعلام کرد که یک هیأت آمریکایی به رهبری دن دریسکول، وزیر ارتش، برای ماموریتی در کی‌یف است.
یک منبع آگاه نیز به رویترز گفت که ژنرال رندی جورج، رئیس ستاد ارتش در این هیأت حضور دارد و او و دریسکول روز پنجشنبه با زلنسکی دیدار خواهند کرد.