مارک روته، دبیرکل ناتو چندین بارادعا کرده است که قابلیت سالانه تولید مهمات مسکو چهار برابرائتلاف ناتواست.
آگهی
آقای روته در سخنرانی که ماه گذشته در لندن ایراد کرد بار دیگراین هشدار را تکرار کرد: درزمینه تولید مهمات، ائتلاف غربی به‌مراتب از مسکو عقب‌تراست.
او در تاریخ ۱۰ ژوئن متذکر شد: ««روسیه در عرض سه ماه به اندازه کل اعضای ناتو در طول یک سال مهمات تولید می‌کند.».
او در ادامه افزود که ماشین جنگی پوتین «در حال شتاب گرفتن است، نه کند شدن».
مارک روته که از اکتبر سال گذشته ریاست این ائتلاف نظامی را بر عهده دارد، در مورد توانایی تولید مهمات روسیه توضیح داد: «اقتصاد ناتو ۲۵ برابر بزرگ‌تر از اقتصاد روسیه است. ارزش آن ۵۰ تریلیون دلار است، در حالی که ارزش اقتصاد روسیه ۲ تریلیون دلار است. این اقتصاد دو تریلیون دلاری اکنون چهار برابر بیشتر از کل ناتو مهمات تولید می‌کند.»
خبرنگاران یورونیوز با استفاده از داده‌های موجود این ادعا را راستی‌آزمایی کردند. این تحقیقات نشان می‌دهند که گرچه تولید مهمات مسکو در سال ۲۰۲۴ احتمالاً حدود چهار برابر بیشتر از ناتو بوده، اما نشانه‌هایی مبنی بر کاهش این شکاف دیده می‌شوند.
در مورد توانایی تولید مهمات روسیه چه می‌دانیم؟
اطلاعات مربوط به توانایی تولید نظامی مسکو محرمانه است. برآوردهای کارشناسان بر پایه اظهارات مقامات، اطلاعات فاش‌شده و داده‌های تاریخی است.
می‌توان با اطمینان گفت که روسیه از زمان آغاز تهاجم تمام‌عیار به اوکراین در سال ۲۰۲۲، تولید مهمات خود را به‌شدت افزایش داده و از رقبای غربی خود پیشی گرفته است.
سرویس اطلاعات خارجی استونی تخمین زده که روسیه در سال ۲۰۲۲ حدود ۴۰۰ هزار گلوله توپخانه‌ای تولید یا بازسازی کرده و این عدد را در سال ۲۰۲۴ به ۴٫۵ میلیون گلوله رسانده است؛ یعنی بیش از ۱۱ برابر افزایش ظرفیت تولید در عرض دو سال.
تحلیل شرکت مشاوره‌ای «بین‌اند‌کمپانی» (Bain & Company) برای اسکای نیوز در مه ۲۰۲۴ نیزهمین نتیجه را تایید می‌کند و برآورد کرده که روسیه در این سال ۴٫۵ میلیون گلوله تولید یا بازسازی کرده است.
روسیه عمدتاً گلوله‌های توپخانه‌ای با کالیبر ۱۲۲ و ۱۵۲ میلی‌متری تولید می‌کند، در حالی که گلوله استاندارد ناتو دارای قطر ۱۵۵ میلی‌متری است.
طبق تحلیل بین‌اند‌کمپانی، گلوله ۱۵۲ میلی‌متری مورد استفاده مسکو، حدود چهار برابر ارزان‌تر از گلوله ۱۵۵ میلی‌متری ناتو است؛ هزینه ساخت هر گلوله ۱۵۲ میلی‌متری ۱۰۰۰ دلار (۸۶۰ یورو)، و هر گلوله ۱۵۵ میلی‌متری ناتو حدود ۴۰۰۰ دلار(۳۴۳۰ یورو) برآورد شده است.
موقعیت ناتو در مقایسه با روسیه چگونه است؟
بر اساس گزارش مؤسسه آلمانی امور بین‌الملل و امنیت مستقردر برلین، کشورهای اروپایی و آمریکا در سال ۲۰۲۴ حدود ۱٫۲ میلیون گلوله توپخانه‌ای تولید کردند، در حالی که این میزان برای روسیه حدود ۴٫۵ میلیون برآورد شده است.
این برآوردها با ادعای مارک روته که می‌گوید روسیه چهاربرابر بیشتر از ناتو مهمات تولید می‌کند، تقریباً مطابقت دارند.
با این حال، ائتلاف ناتو قصد دارد در سال ۲۰۲۵ این فاصله را به طور چشمگیری کاهش دهد.
کمیسیون اروپا هدف افزایش تولید مهمات به دو میلیون گلوله در سال ۲۰۲۵ را تعیین کرده و آمریکا نیز قصد دارد تا ماه اکتبر به ظرفیت تولید ۱۰۰ هزار گلوله در ماه برسد.
دیگر متحدان مانند نروژ، بریتانیا و کانادا نیز در پی تقویت زنجیره‌های تولید خود هستند.
در صورت تحقق این اهداف، ناتو می‌تواند شکاف با روسیه را به‌طور چشمگیری کاهش دهد. البته ناتو پیش‌تراز این نیز درعملی‌کردن وعده‌های خود برای افزایش تولید مهمات جهت حمایت از اوکراین با مشکلات اساسی روبرو شده است.
آیا این شکاف مقاومت اوکراین را به خطر می‌اندازد؟
هنوز مشخص نیست که چه مقدار از ذخایر مهماتی غرب در سال ۲۰۲۵ به اوکراین ارسال خواهد شد. دولت اوکراین پیش‌تر گفته بود که برای مقابله با حملات روسیه در خط مقدم، به حدود ۲۰۰ هزار گلوله در ماه نیاز دارد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین اخیراً گفت که امیدوار است کشورش امسال حدود ۳ میلیون گلوله توپخانه‌ای از متحدانش دریافت کند.
اما غرب، به‌ویژه اروپا، همچنان با چالش‌هایی در صنعت مهمات خود روبه‌روست. مواد منفجره مورد نیاز برای ساخت گلوله کمیاب هستند و فقط یک کارخانه در لهستان ماده منفجره تی‌ان‌تی (TNT) تولید می‌کند.
اهداف اعضای ناتو همچنان فاصله زیادی با ظرفیت تولید روسیه دارند، آن هم در حالی که اقتصاد روسیه تقریباً ۲۵ برابر کوچکتر از ائتلاف ناتو است.