قضات دادگاه حقوق بشر اروپا در استراسبورگ روز چهارشنبه احکامی علیه روسیه صادر و اعلام کردند که مسکو حقوق بین‌الملل را در اوکراین نقض کرده است.
آگهی
از زمان تهاجم تمام‌عیار روسیه به همسایه‌اش در سال ۲۰۲۲، این نخستین‌بار است که یک دادگاه بین‌المللی این کشور را مسئول نقض حقوق بشر می‌داند.
دادگاه همچنین حکم داد که روسیه مسئول سرنگونی پرواز شماره ام‌اچ۱۷ هواپیمایی مالزی بوده است، فاجعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ روی داد و ۲۹۸ کشته بر جای گذاشت. همچنین این نخستین بار است که یک دادگاه بین‌المللی مسکو را مسئول این فاجعه خوانده است.
این احکام در استراسبورگ سوای پروندهٔ کیفری در هلند است که در آن، دو تبعه روس و یک شورشی اوکراینی به‌طور غیابی به اتهام چندین فقره قتل به دلیل نقششان در سرنگونی پرواز شماره ۱۷ محکوم شده‌اند.
قضات مجموعاً در چهار پرونده شکایت حکم صادر کردند که از سوی اوکراین و هلند علیه روسیه مطرح شده بود و موضوعاتی از سقوط ام‌اچ۱۷ گرفته تا قتل، شکنجه، تجاوز، تخریب زیرساخت‌های غیرنظامی و ربودن کودکان اوکراینی پس از تهاجم مسکو در ۲۰۲۲ را در بر می‌گرفت.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
رئیس دادگاه، قاضی فرانسوی ماتیاس گیومار، هنگام قرائت احکام گفت قضات چنین تشخیص داده‌اند که این موارد نقض حقوق بشر فراتر از اهداف نظامی بوده و روسیه از خشونت جنسی به‌عنوان ترفندی برای شکستن روحیهٔ اوکراینی‌ها استفاده کرده است.
گیومار توضیح داد که نیروهای روسیه با انجام حملاتی که «هزاران غیرنظامی را کشته و زخمی و باعث ترس و وحشت شده» حقوق بشردوستانهٔ بین‌المللی را در اوکراین نقض کرده‌اند.
این احکام عمدتاً جنبهٔ نمادین خواهند داشت زیرا نهاد اداره‌کنندهٔ دادگاه در سال ۲۰۲۲، پس از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین، مسکو را از این دادگاه اخراج کرد. اما کی‌یف آن را «تاریخی و بی‌سابقه» خواند و گفت این یک «پیروزی انکارناپذیر» برای اوکراین است.
همچنان در جستجوی عدالت
خانواده‌های قربانیان فاجعهٔ سقوط پرواز ام‌اچ۱۷ این تصمیم را گامی مهم در مسیر ۱۱ ساله برای دستیابی به عدالت می‌دانند.
توماس شانسمن که پسر ۱۸ ساله‌اش کوین را در آن فاجعه از دست داد، به خبرگزاری آسوشیتدئرس گفت: «این واقعاً یک گام به جلو در درک این موضوع است که چه کسی واقعاً مسئول این رخداد بود.»
هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ که از آمستردام به کوالالامپور می‌رفت، در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۴ با موشک بوک ساخت روسیه که از قلمروی تحت کنترل جدایی‌طلبان مورد حمایت مسکو در شرق اوکراین شلیک شد، سرنگون گردید. همهٔ ۲۹۸ سرنشین و خدمه که ۱۹۶ نفر از آنها شهروند هلند بودند، کشته شدند.
در ماه مه، آژانس هوانوردی سازمان ملل نیز روسیه را مسئول این فاجعه شناخت.
شانسمن که خودش هم یک پروندهٔ فردی نزد دادگاه حقوق بشر اروپا مطرح کرده، قصد ندارد بیش از یک دهه پس از مرگ پسرش دست از پیگیری عدالت بردارد. او به آسوشیتدپرس گفت: «بدترین کاری که می‌توانیم بکنیم این است که دست از مبارزه بکشیم. ام‌اچ۱۷ پرونده‌ای نیست که برای روسیه از بین برود.»
کی‌یف پرونده‌های دیگری علیه روسیه در دادگاه استراسبورگ در دست رسیدگی دارد و نزدیک به ۱۰هزار پروندهٔ فردی نیز علیه کرملین مطرح شده است.
ماه گذشته، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، رسماً پیشنهاد تأسیس یک دادگاه بین‌المللی جدید به‌منظور محاکمهٔ مقامات ارشد روسیه بابت تهاجم تمام‌عیار به کشورش را تأیید کرد.