آلمان، لهستان و صربستان همچنان «ریه های سیاه» اروپا هستند و مقادیر زیادی از زغال سنگ قهوهای که برای محیطزیست مضر است در این کشورها سوزانده می شود.
بر طبق دادههای یورواستات در سال ۲۰۲۴، تولید زغالسنگ در اتحادیه اروپا به ۲۴۲ میلیون تُن رسید؛ رقمی که نسبت به سال قبل ۱۲ درصد کاهش داشته و ادامه روند نزولی سالهای اخیر است.
مصرف زغال سنگ نیز با افتی مشابه، به کمی بیش از ۳۰۶ میلیون تُن کاهش یافته است. سهم زغالسنگ در تولید برق اتحادیه اروپا حالا تنها ۱۲ درصد است.
بیشترین و کمترین مصرف کنندگان زغال سنگ کدامند؟
اکثر کشورهای عضو تولید زغالسنگ را متوقف کردهاند اما بلغارستان، آلمان، یونان، مجارستان، رومانی و اسلوونی هنوز زغالسنگ قهوهای، آلایندهترین و کمبازدهترین نوع زغال را استخراج میکنند.
این نوع زغال خالصی کمتری دارد و برای تولید برق باید حجم بیشتری از آن سوزانده شود که آلودگی بیشتری ایجاد میکند. برای میزان مشابهی برق، زغالسنگ قهوهای هنوز دو برابر زغالسنگ سخت یا سیاه لازم است، یعنی حدود ۲۰۰ میلیون تُن زغالسنگ قهوهای در برابر ۱۱۰ میلیون تُن زغال سنگ سخت.
یازده کشور عضو، از جمله اسپانیا، ایتالیا، ایرلند، فنلاند، سوئد و پرتغال، همراه با نروژ و مولداوی، ظاهراً بهطور کامل مصرف زغالسنگ را کنار گذاشتهاند.
در مقابل، آلمان همچنان با سوزاندن ۹۲ میلیون تُن در سال ۲۰۲۴، بزرگترین مصرفکننده زغالسنگ در اتحادیه اروپا است.
برنامه حذف کامل زغالسنگ
آلمان قصد دارد تا سال ۲۰۳۶ با زغالسنگ سیاه و تا ۲۰۳۸ با زغالسنگ قهوهای خداحافظی کند. لهستان اما تا سال ۲۰۴۹ به مصرف زغال ادامه خواهد داد.
جمهوری چک، بلغارستان و رومانی طرحهایی برای پایان مصرف زغالسنگ در دهه ۲۰۳۰ ارائه کردهاند، اما هنوز تصمیم الزامآوری گرفته نشده است.
یونان ممکن است زودتر از دیگران و تا سال ۲۰۲۸ این کار را انجام دهد. دولت آتن با حمایت بانک جهانی، میلیاردها یورو در مناطق وابسته به زغال سرمایهگذاری خواهد کرد تا انتقالی سبز و پایدار رقم بزند.
برخی کشورها مثل بریتانیا، بلژیک، اتریش، سوئد و ایرلند نیز دیگر از زغالسنگ برای تولید برق استفاده نمیکنند، اگرچه ممکن است هنوز در مقیاس محدود برای گرمایش استفاده شود.
کدام کشورها تامینکننده زغال سنگ اروپا هستند؟
در پی جنگ اوکراین و تحریمها، واردات زغالسنگ سیاه از روسیه تقریباً به صفر رسیده و بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳، ۹۸٪ کاهش داشته است.
اکنون ۹۰ درصد واردات زغالسنگ سخت اتحادیه اروپا از پنج کشور استرالیا، آمریکا، کلمبیا، آفریقای جنوبی و قزاقستان انجام میشود. در مجموع، ۶۷ درصد زغالسنگ سیاه مصرفی اتحادیه اروپا وارداتی است.