زنانی که بیشترین میزان غذاهای فوقفرآوریشده مصرف میکردند، نسبت به زنان با کمترین مصرف، بیشتر در معرض بروز پولیپهای قابل تبدیل به سرطان بودند.
دانشمندان یک عامل احتمالیِ افزایش جهانیِ سرطانهای روده بزرگ و راستروده در میان جوانان را شناسایی کردهاند: غذاهای فوقفرآوریشده.
غذاهای فوقفرآوریشده (خوراکهای آماده مانند تنقلات بستهبندیشده، نانهای صنعتی، غلات صبحانه شیرینشده، نودل فوری و پیتزای یخزده) در دهههای اخیر سهم رو به افزایشی از رژیم غذایی ما را به خود اختصاص دادهاند.
همزمان، بروز سرطانهای کولورکتال، که پیشتر بیماری سنین بالا تلقی میشد، در سنین زیر ۵۰ سال افزایش یافته است. این بیماران معمولاً در مراحل دیرتری تشخیص داده میشوند و شانس بقای پایینتری دارند؛ مسئلهای که باعث شده پژوهشگران با دقت بیشتری بررسی کنند رژیمهای غذاییِ در حال تغییر ما چه تأثیری بر سلامتمان دارد.
در این پژوهش تازه، پژوهشگران رژیم غذایی و نتایج آندوسکوپیِ بیش از ۲۹ هزار زن در ایالات متحده را تحلیل کردند. آنها به دادههای سلامتِ بیش از دو دهه دسترسی داشتند و توانستند وضعیت این زنان را در گذر زمان دنبال کنند.
زنانی که بیشترین میزان غذاهای فوقفرآوریشده مصرف میکردند، ۴۵ درصد بیشتر از زنانی که کمترین میزان این غذاها را میخوردند در معرض خطر ایجاد آدنوم بودند (رشدهای غیرطبیعی یا پولیپهای روده بزرگ و راستروده که میتوانند به سرطان تبدیل شوند).
بیشتر پولیپها خوشخیماند، اما برخی طی چند سال رشد میکنند و به سرطان تبدیل میشوند.
«افزایش خطر به نظر میرسد نسبتاً خطی باشد؛ یعنی هرچه غذاهای فوقفرآوریشده بیشتری بخورید، احتمال آنکه به پولیپهای روده بزرگ منجر شود بیشتر است»، دکتر اندرو چان، یکی از نویسندگان مطالعه و متخصص گوارش در مؤسسه سرطان ماس جنرال برایگم در آمریکا، در بیانیهای گفت.
چان گفت کاهش مصرف غذاهای فوقفرآوریشده (که معمولاً سرشار از قند، نمک، چربی اشباع و افزودنیها هستند) میتواند به «کاهش بار فزایندهِ سرطان کولورکتالِ زودهنگام» کمک کند.
نکته قابل توجه اینکه بین مصرف غذاهای فوقفرآوریشده و ضایعات دندانهدار، که از پیشسازهای دیگر سرطان کولورکتال هستند، ارتباطی مشاهده نشد.
این یافتههای کلی حتی زمانی که پژوهشگران سایر عوامل خطرِ سرطان کولورکتال، از جمله چاقی و مصرف کم فیبر، را هم لحاظ کردند، برقرار بود.
این مطالعه، که در نشریه JAMA Oncology منتشر شده، ثابت نمیکند که غذاهای فوقفرآوریشده باعث سرطان میشوند؛ اما سرنخهایی درباره اینکه رژیم غذایی چگونه میتواند بر خطرات سلامت اثر بگذارد ارائه میدهد.
پژوهشگران همچنان در حال بررسی عوامل دیگری غیر از رژیم غذایی هستند که ممکن است افزایش سرطان کولورکتال زودهنگام را توضیح دهند. آنها همچنین میخواهند بدانند با توجه به گستردگی این دسته، آیا برخی از غذاهای فوقفرآوریشده از برخی دیگر زیانبارترند یا نه.
در این مطالعه، عمده مصرفِ غذاهای فوقفرآوریشده در میان زنان از نانها و خوراکیهای صبحانهِ فوقفرآوریشده، انواع سسها، فراوردههای مالیدنی و چاشنیها، و نوشیدنیهای شیرینشده با شکر یا شیرینکنندههای مصنوعی مانند نوشابهها تأمین میشد.
چان گفت: «رژیم غذایی توضیح کامل برای این روند نیست؛ ما در کلینیکمان افراد زیادی با سرطان روده بزرگِ زودهنگام میبینیم که رژیمهای بسیار سالمی دارند.»