این نخستین بار است که کشورها بهطور رسمی به حفظ صحت اطلاعات و مقابله با انتشار اطلاعات نادرست درباره تغییرات اقلیمی تعهد میکنند.
اطلاعات نادرست درباره اقلیم و یکپارچگی اطلاعات برای نخستین بار امسال در دستور کار نشست اقلیمی سازمان ملل قرار گرفته است.
لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیسجمهوری برزیل، روز دوشنبه در شهر آمازونی بلم، کوپ۳۰ را با فراخوانی به رهبران جهان برای «شکست دادن» انکارگران اقلیم افتتاح کرد.
او گفت: «در عصری زندگی میکنیم که تاریکاندیشان شواهد علمی را رد میکنند و به نهادها حمله میکنند. وقت آن است که بار دیگر انکارگرایی را شکست دهیم»، و افزود که کوپ۳۰ در دوران «اخبار جعلی و تحریف»، «کوپِ حقیقت» خواهد بود.
در آستانه کوپ۳۰، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز مبارزه با اطلاعات نادرست اقلیمی را در کانون توجه قرار داد. او گفت جهان باید «با اطلاعات نادرست و گمراهکننده، آزار و اذیت آنلاین و سبزشویی» مقابله کند.
گوترش افزود: «دانشمندان و پژوهشگران هرگز نباید از گفتن حقیقت بترسند.»
روز چهارشنبه، ابتکار جهانی برای یکپارچگی اطلاعات در مورد تغییرات اقلیمی در اجلاس بلم از اعلامیه خود درباره یکپارچگی اطلاعات در مورد تغییرات اقلیمی رونمایی کرد. این نخستین بار است که دولتها رسماً به یکپارچگی اطلاعات و مقابله با اطلاعات نادرست اقلیمی متعهد میشوند.
چرا اهمیت دارد؟
شارلوت اسکدان، مشاور ارشد یکپارچگی اطلاعات در بخش ارتباطات جهانی سازمان ملل، هنگام رونمایی از این اعلامیه گفت در برههای حساس قرار داریم که دو مورد از فوریترین چالشهای بشریت به شکلی بهغایت خطرناک درهم تنیده شدهاند.
او افزود بیاعتمادی به اطلاعات روندی «بسیار نگرانکننده» در سراسر جهان است و تغییرات اقلیمی بهعنوان موضوعی تفرقهانگیز «سلاحی» شده تا جوامع را دوپاره کند و روندهای دموکراتیک را تضعیف کند.
«برندگانِ این اقتصادِ اطلاعات نادرست... منافعِ سوختهای فسیلیاند، برخی بازیگران سیاسی و اینفلوئنسرهای دیجیتالِ آنلاین که از خشم و دروغ پول درمیآورند.»
اطلاعات نادرست اقلیمی پیش از کوپ۳۰ اوج گرفت، بنا بر گزارشی از «اقدام اقلیمی علیه اطلاعات نادرست» و «رصدخانه یکپارچگی اطلاعات». این گزارش نشان داد که بین ژوئیه و سپتامبر امسال، اطلاعات نادرستِ مرتبط با کوپ ۲۶۷ درصد افزایش یافته است. کلیدواژههای مرتبط با نشست اقلیمی سازمان ملل ۱۴ هزار بار در کنار واژههایی مانند «شکست»، «فاجعه»، «مصیبت» و «شوخی» ظاهر شدهاند.
ساعاتی پیش از آن در روز چهارشنبه، صدها سازمانِ جامعه مدنی، افراد، گروههای بومی و رهبران جهانی، نامهای سرگشاده را امضا کردند و از دولتهای ملی خواستند در کوپ۳۰ از تصمیمی قوی، بلندپروازانه و الزامآور برای پاسداشتِ یکپارچگی اطلاعات حمایت کنند.
امضاکنندگان شامل کریستینا فیگورس، معمار توافق پاریس؛ لورنس توبیانا از بنیاد اروپایی اقلیم؛ شبکه بینالمللی اقدام اقلیمی؛ و ۳۵۰.org هستند.
این نامه میگوید که زوال و آلودگیِ زیستبومِ اطلاعات فقط یک بحران اقلیمی نیست، بلکه «یک وضعیت اضطراری جهانیِ چندوجهی» است.
این نامه به مطالعات اخیرِ هیئت بینالمللی محیط اطلاعات (IPIE) و شبکه علوم اجتماعی اقلیماشاره میکند که نشان میدهند فعالیتهای سازمانیافتهٔ مانعتراشی در حوزه اقلیم «پاسخ انسانی به بحران را بهطور فعال به تأخیر میاندازد، همکاری بینالمللی را مستقیماً تخریب میکند، دستیابی به اهداف توافق پاریس را ناممکن میسازد و جانِ میلیونها نفر را به خطر میاندازد.»
کشورها به چه چیزهایی متعهد شدهاند؟
کشورهایی که این اعلامیه را امضا میکنند، متعهد میشوند با اطلاعات نادرست و گمراهکننده درباره تغییرات اقلیمی مقابله کنند.
در مجموع شش تعهد وجود دارد؛ از جمله اطمینان از دقتِ اطلاعات اقلیمی در عین حمایت از آزادی بیان، پشتیبانی از رسانههای مستقل برای گزارش دقیقِ مسائل زیستمحیطی، در دسترس قرار دادنِ اطلاعات مبتنی بر شواهد برای همه و ایجاد توانایی برای شناساییِ تهدیدها علیهِ یکپارچگی اطلاعات.
این اعلامیه همچنین از بخش خصوصی میخواهد به سلامت و یکپارچگی اطلاعات درباره تغییرات اقلیمی در شیوههای کسبوکار خود متعهد شود و شیوههای تبلیغاتیِ شفاف و مسئولانه از منظر حقوق بشر را تضمین کند.
این اعلامیه در پایان مینویسد: «با تأیید این اعلامیه، مسئولیتِ مشترکمان را برای تضمین اینکه جوامعِ سراسر جهان به دانشی و اطلاعاتی که نیاز دارند تا در برابر بحران اقلیمی فوراً و قاطعانه اقدام کنند، توانمند شوند، دوباره تصدیق میکنیم.»
تا اینجای کار، ۱۲ کشور آن را امضا کردهاند: بلژیک، برزیل، کانادا، شیلی، دانمارک، فنلاند، فرانسه، آلمان، هلند، اسپانیا، سوئد و اروگوئه.
ابتکار جهانی برای یکپارچگی اطلاعات درباره تغییرات اقلیمی چیست؟
ابتکار جهانی برای یکپارچگی اطلاعات درباره تغییرات اقلیمی شراکتی میان دولت برزیل، سازمان ملل و یونسکو است که هدفش مقابله با اطلاعات نادرستِ اقلیمی است. این ابتکار در نوامبر ۲۰۲۴ در اجلاس سران گروه ۲۰ در ریو د ژانیرو اعلام شد.
آدری آزوله، مدیرکل یونسکو، در مراسم آغاز این ابتکار گفت: «بدون دسترسی به اطلاعاتِ قابل اعتماد درباره اختلالات اقلیمی، هرگز نمیتوانیم به غلبه بر آن امید داشته باشیم.»
«از طریق این ابتکار، از روزنامهنگاران و پژوهشگرانی که مسائل اقلیمی را بررسی میکنند، گاه با خطرات بسیار برای خودشان، حمایت خواهیم کرد و با اطلاعاتِ نادرستِ مرتبط با اقلیم که در شبکههای اجتماعی افسارگسیخته رواج یافته، مبارزه خواهیم کرد.»
این ابتکار با حمایت کشورهای عضوی چون برزیل، شیلی، دانمارک، فرانسه، مراکش، اسپانیا، سوئد، بریتانیا و اروگوئه همراه است.
چهار کشور نیز بهتازگی بهعنوان اعضای جدید پیوستهاند؛ بلژیک، کانادا، فنلاند و آلمان؛ که شمار اعضای دولتی آن را به ۱۳ رسانده است.