شرکتهای بزرگ اروپایی امیدوارند که با پیروزی هیلاری کلینتون در انتخابات ریاست جمهوری هفته آینده آمریکا بتوانند هر چه بیشتر به بازار بزرگ ایران دست پیدا کنند.
اگر کلینتون در انتخابات هشتم نوامبر (۱۸ آبان) بتواند دونالد ترامپ، رقیب خود از جبهه جمهوریخواهان را شکست دهد، احتمالا ابرهای تیره در آسمان اقتصاد ایران نیز جای خود را به آفتابی دوباره خواهند داد.
خبرگزاری رویترز در تحلیلی مینویسد که در صورت پیروزی دموکراتها در این انتخابات، مشکلاتی که از یک سال پیش تاکنون یعنی از زمان توافق هستهای غرب با ایران در روند گشایش اقتصادی تهران وجود داشته، به احتمال زیاد برطرف شده و شرکتهای اروپایی خواهند توانست حضور خود در این کشور را پررنگ تر کنند.
تحلیلگر رویترز همچنین مینویسد چنانچه بعد از پیروزی کلینتون، حسن روحانی، رئیس جمهوری میانهرو ایران هم برای بار دوم در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود، از نیمه دوم سال ۲۰۱۷ به بعد باید شاهد هجوم بیسابقه گروههای تجاری غربی در این کشور باشیم.
ماتیو اتورنو، نماینده مِدِف، سازمان کارفرمایان فرانسه به رویترز گفته است اگر کلینتون در آمریکا و روحانی در ایران پیروز شوند «یک پنجره سیاسی به روی موقعیتهای تجاری بزرگتر» با ایران به روی شرکتها و بانکهای اروپایی گشوده خواهد شد.
رویترز با یادآوری این که ایران با ۷۸ میلیون جمعیت بزرگترین اقتصادی است که از زمان فروپاشی شوروی سابق به نظام بازرگانی و مالی جهان پیوسته است، مینویسد بلافاصله پس از امضای برجام، عطش شرکتهای اروپایی برای فتح بازار ایران آنها را به سوی تهران کشانید. از سوی دیگر روحانی نیز ضمن سفر به فرانسه و ایتالیا گامهای مهمی در جهت کاهش انزوای جهانی ایران و جلب سرمایهگذاری خارجی برداشت.
#IranDeal at work, anti-Iran unity unravels:
Greece Blocked EU Sanctions on #Iran’s Bank Saderathttps://t.co/RDX7exvfZhpic.twitter.com/x3L6Je32jn— Sadegh Ghorbani (@GhorbaniSadegh) 1 novembre 2016
در عین حال به رغم سفر چندین گروه اروپایی به تهران در ماههای اخیر برای سرمایهگذاری و بستن قراردادهای تجاری با جمهوری اسلامی ایران، سرخوشیهای اولیه نزد هر دو طرف اندکی جای خود را به نگرانی داده است.
بزرگترین مانع اروپاییان برای سرمایهگذاری در ایران چیست؟
به باور تحلیلگر رویترز، بزرگترین مانع شرکتهای اروپایی برای کار با ایران نبود تمایل بانکهای بزرگ به سرمایهگذاری در این کشور از ترس جریمه شدن به خاطر نادیده گرفتن تحریمهای بانکی آمریکاست.
ایالات متحده آمریکا در حال دادن تضمینهایی در این زمینه به بانکهای اروپایی است. ماه گذشته دفتر داراییهای خارجی اداره خزانهداری آمریکا راهنمای جدیدی را برای انجام تراکنشهای دلاری با ایران منتشر کرد. اما وزیر خارجه آمریکا اخیرا گفته است بانکهای اروپایی همچنان از معامله با ایران مطمئن نیستند.
برخی مسئولان آلمانی نیز در جریان بازدید اخیر دانیل فرید، هماهنگ کننده تحریمهای آمریکا از نگرانیهای خود در مورد موانع بانکی سخن گفتهاند. در عین حال یکی از مسئولان فدراسیون صنایع آلمان به رویترز میگوید که کار ازسرگیری معاملات تجاری با ایران گام به گام پیش خواهد رفت.
پیروزی کلینتون میتواند در این زمینه برای اروپاییان نویدبخش باشد زیرا یکی از مشاوران اصلی او یعنی جیک سالیوان همان کسی است که در مذاکرات سری بر سر برنامه اتمی با ایران در عمان که به توافق هستهای منجر شد، نقش کلیدی داشته است.
رویترز با یادآوری این که ترامپ برجام را «یکی از بدترین توافقها» خوانده بود، چنین پیشبینی میکند که در صورت پیروزی نامزد جمهوریخواهان در آمریکا، فعالیت بانکهای اروپایی در جهت برداشتن موانع همکاری با ایران مسکوت خواهد ماند.
وضعیت بانکهای کوچک اروپایی اندکی متفاوت است. به نوشته رویترز، برخی بانکهای کوچک آلمان که زیر فشار مشتریان خود برای حمایت از آنان برای تجارت با ایران هستند، در این زمینه اقدام به ارائه خدمات محدود مالی و پرداختی به بازرگانان و ارباب کسب و کار کردهاند.
در تابستان گذشته نیز دولت آلمان ارائه ضمانتهای وام صادراتی از طریق شرکت بیمه «اویلر هرمس» به شرکتهای آلمانی که مایل به کار با ایران بودند را آغاز کرده بود. یک مسئول آلمانی به رویترز میگوید که تاکنون ۳۰ درخواست جمعا به ارزش دو و نیم میلیارد یورو از سوی شرکتهای آلمانی متقاضی این خدمات دریافت شده که دست کم نه تا از آنها تأیید شدهاند. او امیدوار است که حجم درخواستهای تأیید شده در سال ۲۰۱۷ افزایش چشمگیری داشته باشد.
شرکتهای فرانسوی پیشگام در تجارت با ایران
در همین حال به نظر میرسد که با وجود همه مشکلات باقی مانده در پسابرجام، برخی از شرکتهای بزرگ فرانسوی جسارت بیشتری برای ورود به ایران داشتهاند. گروه خودروسازی پژو سیتروئن (پ اس آ) هفته گذشته اعلام کرد در سه ماهه سوم سال جاری میلادی تعداد ۱۰۵ هزار خودرو، یعنی ۱۵ درصد از کل فروش این گروه صنعتی، تحت لیسانس پژو در ایران تولید شده است.
Au
MEDEF_I</a> pour une rencontre autour de l'ambassadeur de France en <a href="https://twitter.com/hashtag/Iran?src=hash">#Iran</a>: investissements, sanctions, développement économique. <a href="https://t.co/chGVSPlCjm">pic.twitter.com/chGVSPlCjm</a></p>— Kami Haeri (
kamihaeri) 28 septembre 2016
ماتیو اتورنو فرانسوی همچنین به رویترز اظهار خوشبینی کرده است که سفارش ۱۱۸ فروند جت ایرباس از سوی ایران و نیز قرارداد اخیر خودروسازی رنو برای سرمایهگذاری مشترک با شرکت ایدرو در ایران بتواند باعث رونق دیگر شرکتهای کوچک اروپایی نیز بشود.
به گزارش رویترز، مدف، سازمان کارفرمایان فرانسه اعلام کرده است که نخستین دفتر برون مرزی خود را به هدف حمایت از شرکتهای کوچک و متوسط فرانسوی در ایران باز خواهد کرد.