یک پژوهش گسترده که روی حدود ۱۰ هزار بیمار انجام شد، نشان داد «آبدرمانی و ورزش» موثرترین درمانهای غیر دارویی برای آرتروز زانو هستند. برخلاف داروهای مسکن که ممکن است عوارضی داشته باشند، ورزش و آب درمانی گزینههایی کمهزینه و در دسترس هستند که هم درد را کاهش میدهند و هم تحرک را بهبود میبخشند.
یک پژوهش گسترده که روی حدود ۱۰ هزار بیمار انجام شد، نشان داد «آبدرمانی و ورزش» موثرترین درمانهای غیر دارویی برای آرتروز زانو هستند. برخلاف داروهای مسکن که ممکن است عوارضی داشته باشند، ورزش و آب درمانی گزینههایی کمهزینه و در دسترس هستند که هم درد را کاهش میدهند و هم تحرک را بهبود میبخشند. دانشمندان همچنین موثرترین ورزشها برای کاهش درد آرتروز را معرفی کردند.
استئوآرتریت زانو (KOA) یکی از بیماریهای شایع است که میلیونها سالمند به آن مبتلا هستند. این بیماری باعث درد شدید و سفت شدن مفصل زانو میشود و درمان نیز اغلب شامل داروهای ضد التهابی است که در برخی موارد میتواند عوارضی مانند مشکلات گوارشی و قلبی-عروقی ایجاد کند.
در مطالعه جدیدی که نتایج آن در مجله PLOS One منتشر شد، پژوهشگران دادههای ۱۳۹ آزمایش بالینی را که روی حدود ۱۰ هزار بیمار انجام شده بود بررسی کردند. هدف این بررسی، مقایسه ۱۲ روش درمانی غیر دارویی برای آرتروز زانو بود که شامل لیزردرمانی، تحریک الکتریکی، زانوبند طبی، کفی کفش، نوار کینزیولوژی، درمانهای مبتنی بر آب، ورزش و اولتراسوندتراپی میشد.
در پایان، تیم تحقیق این درمانها را بر اساس میزان اثربخشی آنها رتبهبندی کرد.
نتایج نشان داد در کنار زانوبندهای طبی که به کاهش درد کمک میکنند، آبدرمانی (یعنی تمرینات یا درمانهایی که در آب گرم انجام میشوند) تاثیر بسیار زیادی در کاهش درد دارد. انجام منظم ورزشهای هوازی نیز بسیار موثر بوده و هم درد را کاهش داده و هم باعث بهبود عملکرد فیزیکی بیماران شده است.
نتایج نشان داد که لیزر درمانی با شدت بالا و درمان با امواج شوک دهنده نیز فوایدی دارند؛ اما اولتراسوندتراپی زانو کمترین میزان اثربخشی را داشته است.
پژوهشگران همچنین به این نتیجه رسیدند که فیزیوتراپی میتواند اثرات امیدوارکنندهای در درمان آرتروز زانو داشته باشد و بدون ایجاد عوارض داروهای ضدالتهابی به بهبود این بیماری کمک کند.
درنهایت، آنها به پزشکان توصیه کردند که آبدرمانی و ورزش را به عنوان موثرترین درمانهای غیر دارویی برای آرتروز زانو در نظر بگیرند.
دانشمندان موثرترین ورزشها برای کاهش درد آرتروز زانو را معرفی کردند
در پژوهشی جداگانه، بررسی جامع دادههای بیش از ۲۰۰ کارآزمایی بالینی که بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۴ میلادی انجام شده، نشان داد تمرینات هوازی مانند پیادهروی، دوچرخهسواری و شنا بهترین روشها برای کاهش درد و افزایش تحرک در افراد مبتلا به آرتروز زانو هستند.
اگرچه همه انواع ورزشها ایمن ارزیابی شدند، اما کارشناسان توصیه میکنند ورزشهای هوازی به عنوان پایه اصلی درمان در نظر گرفته شوند.
آرتروز زمانی ایجاد میشود که غضروف محافظ انتهای استخوانها بهتدریج ساییده میشود و این روند باعث التهاب، خشکی و درد مفاصل میشود. این بیماری میتواند هر مفصلی را درگیر کند، اما زانوها بیشتر از سایر مفاصل تحت تاثیر قرار میگیرند.
حدود ۳۰ درصد از افراد بالای ۴۵ سال در عکسهای رادیولوژی نشانههایی از آرتروز زانو دارند و تقریبا نیمی از آنها درد و محدودیت حرکتی قابل توجهی را تجربه میکنند.
گزارش این تحقیق نیز در مجله BMJ (British Medical Journal) منتشر شد.
این کارآزماییهای بالینی شامل دادههای ۱۵ هزار و ۶۸۴ فرد مبتلا به آرتروز بود. پژوهشگران اثر چند دسته مختلف فعالیت ورزشی (از جمله ورزشهای هوازی، انعطافپذیری، تقویتی، ذهنـبدن، عصبیـحرکتی و برنامههای ترکیبی) را روی آنها در بازههای کوتاهمدت (۴ هفته)، میانمدت (۱۲ هفته) و بلندمدت (۲۴ هفته) اندازهگیری و با گروههای کنترل مقایسه کردند.
آنها میخواستند بدانند که هر کدام از این ورزشها، چه تاثیری بر کاهش درد، عملکرد فیزیکی، توانایی راه رفتن و کیفیت زندگی مبتلایان به آرتروز زانو دارد.
نتایج نشان داد که ورزشهای هوازی در مقایسه با سایر انواع ورزشها، بیشترین تاثیر را در بهبود عملکرد بیماران داشتند.
البته سایر اشکال ورزش نیز مفید بودند. تمرینات ذهنـبدن باعث بهبود قابل توجه عملکرد در کوتاهمدت شدند، تمرینات عصبیـحرکتی توانایی راه رفتن را در کوتاهمدت افزایش دادند و تمرینات تقویتی یا ترکیبی، عملکرد بیماران را در میانمدت بهبود بخشیدند.
بر اساس این شواهد، پژوهشگران ورزشهای هوازی را «به عنوان مداخله خط اول برای مدیریت آرتروز زانو، بهویژه زمانی که هدف کاهش درد و بهبود توانایی عملکردی است» توصیه میکنند.
آنها همچنین تاکید دارند اگر ورزش هوازی به دلیل محدودیتهای فردی امکانپذیر نباشد، سایر شکلهای فعالیت بدنی ساختاریافته نیز همچنان میتوانند مفید باشند.