دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا معتقد است که اوکراین باید انتخابات برگزار کند و میگوید که کییف از جنگ به عنوان بهانهای برای عدم برگزاری انتخابات استفاده کرده است. اگر امروز رأیگیری برگزار شود، چه کسی برنده خواهد شد؟
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین در پاسخ به درخواست دونالد ترامپ، همتای آمریکایی خود، مبنی بر اینکه اوکراین با وجود حکومت نظامی باید رأیگیری کند، گفت که آماده است ظرف ۹۰ روز انتخابات ریاست جمهوری برگزار کند، البته اگر شرکای غربی به تضمین امنیت رأیگیری کمک کنند.
ترامپ میگوید اکنون «زمان مهمی» برای برگزاری انتخابات در اوکراین است و کییف را به تعویق عمدی رأیگیری متهم میکند. او در مصاحبهای با پولیتیکو نیز گفت: «اوکراین از جنگ برای عدم برگزاری انتخابات استفاده میکنند.»
با این وجود زلنسکی سریعاً پاسخ داد و گفت: «من شخصاً اراده و آمادگی این کار را دارم.»
طبق قوانین موجود، رأیگیری نمیتواند به طور قانونی تحت حکومت نظامی که به دلیل تهاجم تمام عیار روسیه اعمال شده، برگزار شود.
اکنون رئیس جمهور اوکراین از قانونگذاران خواسته است تا پیشنهادهایی را تهیه کنند که تغییر در قانون موجود را ممکن کند. زلنسکی از شرکای غربی اوکراین از جمله ایالات متحده نیز خواست تا به تضمین امنیت رأیگیری کمک کنند.
او گفت: «من از ایالات متحده درخواست میکنم و این را آشکارا اعلام میکنم که به من کمک کند. ما به همراه شرکای اروپایی خود میتوانیم امنیت لازم برای برگزاری انتخابات را تضمین کنیم. اگر این اتفاق بیفتد، اوکراین آماده برگزاری انتخابات در ۶۰ تا ۹۰ روز آینده خواهد بود.»
با این وجود سرهی دوبوویک، معاون رئیس کمیسیون انتخابات مرکزی اوکراین میگوید که این کشور حداقل به چند ماه زمان نیاز دارد تا به درستی برای انتخابات آزاد و امن آماده شود.
او در گفتگو با شبکه خبری «سیانان» گفت که ادامه حملات نظامی کنونی، زیرساختهای انتخاباتی را مختل کرده است و آسیب به حوزههای رأیگیری و جابجایی گسترده رأیدهندگان موانع بزرگی را ایجاد میکند.
او تأکید کرد که حداقل شش ماه آمادگی برای رعایت استانداردهای بینالمللی ضروری است.
دوبوویک هشدار داد که «اگر انتخابات زودتر برگزار شود، تضمین کامل رعایت همه هنجارهای بینالمللی غیرممکن خواهد بود».
او افزود که تقریبا یک میلیون اوکراینی، از جمله بسیاری از کسانی که در خطوط مقدم خدمت میکنند، با مشکلات جدی در رأی دادن خود روبرو هستند و بدون توقف خصومتها، سازماندهی انتخابات جامع و مشروع بسیار دشوار خواهد بود.
آیا اوکراینیها به زلنسکی اعتماد دارند؟
زلنسکی در سال ۲۰۱۹ میلادی با بیش از ۷۳ درصد آرا در دور دوم، در مقابل ۲۴ درصد برای پترو پوروشنکو، رئیس جمهور سابق به پیروزی رسید.
کمی پس از آن، اوکراین انتخابات زودهنگام پارلمانی برگزار کرد و حزب «خدمتگزار مردم» به رهبری زلنسکی اکثریت قاطع کرسیها را در پارلمان به دست آورد.
حدود ۸۰ درصد از اوکراینیها در سال ۲۰۱۹ به زلنسکی اعتماد داشتند و در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی آن سال، حضوری قوی داشتند.
این تعداد تا اوایل فوریه ۲۰۲۲ میلادی به ۳۷ درصد کاهش یافت، قبل از اینکه با شروع حمله کامل روسیه به اوکراین، به ۹۰ درصد رکوردشکن بازگردد.
تقریباً چهار سال بعد، یک نظرسنجی که توسط موسسه بینالمللی جامعهشناسی کییف (KIIS) در اوایل پاییز امسال انجام شد، نشان داد که ۶۰ درصد از اوکراینیها همچنان از زلنسکی حمایت میکنند.
چه کسانی پیروز میشوند؟
طبق یک نظرسنجی دیگر توسط Info Sapiens که روز سهشنبه منتشر شد، ۲۰.۳ درصد از اوکراینیها در انتخابات ریاست جمهوری بعدی به زلنسکی رأی خواهند داد.
اگرچه این نشان دهنده یک تغییر اساسی نسبت به ۷۳ درصد آرا در سال ۲۰۱۹ است، اما زلنسکی همچنان محبوبترین نامزد است و طبق این نظرسنجی در انتخابات ریاست جمهوری بعدی پیروز خواهد شد.
دومین انتخاب محبوب و تنها کسی که میتواند به این سطح از حمایت نزدیک شود، فرمانده کل سابق نیروهای مسلح، ژنرال والری زالوژنی است.
ژنرال زالوژنی که اکنون سفیر اوکراین در بریتانیاست، زمانی که روسیه جنگ تمام عیار خود را علیه اوکراین آغاز کرد، شهرت فوقالعادهای به دست آورد.
طبق آخرین نظرسنجی توسط Info Sapiens، والری زالوژنی با حدود ۱۹ درصد حمایت، پس از زلنسکی در رتبه دوم قرار دارد.
اما ظاهرا ژنرال ارشد اوکراین قصد نامزدی ندارد. والری زالوژنی در اوایل اکتبر خاطرنشان کرد که هیچ برنامهای برای راهاندازی یک حزب سیاسی ندارد و از برگزاری انتخابات در حالی که جنگ ادامه دارد، حمایت نمیکند.
زالوژنی در پستی در فیسبوک اعلام کرد: «من از برگزاری انتخابات در زمان جنگ حمایت نمیکنم. هر کسی که پیشنهادی (ظاهراً از طرف من) برای پیوستن به هر ابتکاری از طریق هر سازمانی دریافت میکند، باید آن را به نیروهای انتظامی گزارش دهد.»
او افزود: «من هیچ ستاد یا حزب سیاسی ایجاد نمیکنم و هیچ وابستگی به هیچ نیروی سیاسی ندارم.»
نفر سوم در فهرست نامزدهای احتمالی ریاست جمهوری، کیریلو بودانوف، رئیس اطلاعات نظامی اوکراین (HUR) است و کمی بیش از ۵ درصد آرا را به خود اختصاص داده است.
رئیس اطلاعات اوکراین هرگز هیچ جاهطلبی سیاسی ابراز نکرده است و با توجه به عملیات بیسابقه این سازمان در داخل و خارج از کشور، در شغل فعلی خود غیرقابل جایگزین تلقی میشود.
محبوبیت چهرههای نظامی مانند زالوژنی و بودانوف را میتوان نشانه از اهمیتی دانست که رأیدهندگان اوکراینی برای دفاع از کشور و استراتژی نظامی آینده در بحبوحه جنگ روسیه علیه اوکراین قائل هستند.
آیا اوکراینیها انتخابات میخواهند؟
طبق قانون اساسی اوکراین، انتخابات بعدی تنها پس از پایان حکومت نظامی امکانپذیر است و اکثریت قریب به اتفاق اوکراینیها نمیخواهند قبل از پایان جنگ برای رأیگیری عجله کنند.
تنها ۱۲ درصد از اوکراینیها معتقدند که انتخابات باید در بحبوحه تهاجم تمامعیار مسکو برگزار شود.
تعداد بیشتری از اوکراینیها، یعنی ۲۲ درصد از انتخابات پس از آتشبس با تضمینهای امنیتی حمایت میکنند.
طبق جدیدترین نظرسنجی موسسه بینالمللی جامعهشناسی کییف، حدود ۶۳ درصد معتقدند که انتخابات باید تنها پس از پایان جنگ برگزار شود و زلنسکی نیز میگوید که پس از پایان جنگ، برای انتخاب مجدد تلاش نخواهد کرد.
او در ماه سپتامبر گفت: «اگر جنگ با روسها را تمام کنیم، من برای دور دوم ریاست جمهوری نامزد نخواهم شد زیرا هدف من انتخابات نیست. من میخواستم در یک دوره بسیار دشوار با کشورم باشم و به کشورم کمک کنم. هدف من پایان دادن به جنگ است.»