ممکن است بوسیدن به نظر یک عادت کاملا انسانی برسد، اما پژوهشی تازه نشان می‌دهد که ریشه‌های آن بسیار عمیق‌تر است. گروهی از دانشمندان می‌گوید این رفتار احتمالاً بیش از ۲۰ میلیون سال پیش آغاز شده است، زمانی که انسان‌های امروزی هنوز وجود نداشتند.
پژوهشگران دانشگاه آکسفورد با بررسی مطالعات متعدد روی «نخستی‌سانان» تلاش کردند بفهمند که عمل بوسیدن چگونه شکل گرفته و تکامل یافته است.
این پژوهشگران با مقایسه رفتار گونه‌های زنده‌ای همچون شامپانزه‌ها، بونوبوها (شامپانزه کوتوله)، اورانگوتان‌ها و یک گونه گوریل، توانستند با استفاده از مدل‌های آماری، زمان آغاز بوسیدن را تخمین بزنند.
نتایج این پژوهش که در نشریه «نشریه تکامل و رفتار انسانی» منتشر شده، نشان می‌دهد که احتمالا اجداد باستانی شامپانزه‌ها و گوریل‌ها و دیگر میمون‌های امروزی بین ۱۶.۹ تا ۲۱.۵ میلیون سال پیش، با تماس دهان به دهان رفتار مشابه بوسیدن داشته‌اند.
ماتیلدا بریندل، زیست‌شناس تکاملی از دانشگاه آکسفورد و نویسنده ارشد این مطالعه، به شبکه سی‌ان‌ان گفت که بوسیدن یک «دغدغه تکاملی» به شمار می‌رود؛ چرا که به گفته او، بوسیدن با خطراتی مثل انتقال میکروب همراه است و ممکن است به‌طور مستقیم به بقا کمک نکند.
هدف بوسیدن چه بوده است؟
خانم بریندل گفت که این رفتارهای شبیه بوسیدن ممکن است اهداف متعددی داشته باشند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یافتن شریک بالقوه؛
- نوازش پیش از رابطه جنسی؛
- ایجاد پیوندهای اجتماعی؛
- کاهش تنش؛
- و کمک به والدین برای تغذیه نوزادان با جویدن غذا پیش از دادن آن.
بوسیدن یک پدیده رایج در جهان نیست
از آنجایی که بوسیدن فسیل ندارد، پژوهشگران باید گونه‌های زنده را مطالعه کنند تا درک بهتری از گذشته داشته باشند.
قدیمی‌ترین مدارک مکتوب درباره بوسه در انسان به حدود ۴۵۰۰ سال پیش و به تمدن‌های باستانی بین‌النهرین و مصر بازمی‌گردد.
با این حال، بوسیدن امروزه در جهان رایج و همه‌گیر نیست؛ یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داد فقط ۴۶ درصد انسان‌ها بوسیدن را انجام می‌دهند.
خانم بریندل توضیح داد: «ما فهمیدیم که بوسیدن یک رفتار دیرینه و نتیجه تکامل است، اما این به این معنا نیست که همیشه این کار انجام میشده است. نخستی‌سانان گونه‌هایی بسیار انعطاف‌پذیر و هوشمند هستند، بنابراین بوسیدن ممکن است برای آن‌ها در برخی شرایط مفید بوده باشد اما در شرایط دیگر نه. و اگر مفید نبوده نباشد، خطر بالایی داشته و می‌تواند موجب انتقال بیماری بوده باشد.»
این گروه پژوهشی بیش از ۱۰ میلیون شبیه‌سازی انجام داد تا بفهمد که آیا نیاکان نخستین میمون‌ها همدیگر را می‌بوسیدند یا نه.
یافته‌های آن‌ها به شدت از این ایده پشتیبانی می‌کند که خویشاوندان منقرض‌شده، مانند نئاندرتال‌ها، که هم‌زمان با انسان‌های اولیه زندگی می‌کردند، احتمالاً یکدیگر را می‌بوسیدند.
با این حال، خانم بریندل می‌گوید این مدل نمی‌تواند هدف اصلی بوسیدن یا چگونگی تکامل آن در طول زمان را نشان دهد. بخش عمده داده‌های رفتاری نیز از حیوانات در اسارت به دست آمده است، بنابراین دانشمندان به اطلاعات بیشتری از میمون‌ها در محیط طبیعی نیاز دارند.
با این حال، کارشناسان می‌گویند این مطالعه زمینه را برای تحقیقات آینده فراهم می‌کند.
جاستین گارسیا، زیست‌شناس تکاملی و مدیر مؤسسه کینزی در دانشگاه ایندیانا در بلومینگتون به سی‌ان‌ان گفت: «این نمونه‌ای فوق‌العاده از تعامل طبیعت و تربیت است، حتی برای رفتاری که بسیاری از ما انسان‌ها آن را بسیار صمیمی می‌دانیم.»
وی افزود: «بوسیدن هم جنبه زیستی دارد و هم فرهنگی، رفتاری است که حواس بدن را درگیر می‌کند و به وضوح ریشه‌های تکاملی دارد، اما همانطور که می‌دانیم این رفتار بین افراد و گروه‌های مختلف فرق می‌کند.»
برای مطالعه اصل این پژوهش به این صفحه مراجعه کنید.