در یک کشف نادر و جذاب، باستان شناسان ردپاهای باستانی انسان را با قدمت تقریبی ۷۰۰۰ سال در محل تپه کوردو هویوک (تپه کردو)، واقع در دشت آموق استان هاتای در جنوب ترکیه، نزدیک مرز سوریه، کشف کردند.
این ردپاها که گمان می‌رود مربوط به حدود ۵۲۰۰ سال پیش از میلاد باشند، در یک لایه رس اشباع شده از آب حفظ شده‌اند و ارتباط روشنی با زندگی در آناتولی ماقبل تاریخ دارند.
طبق بیانیه محمد نوری ارسوی، وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه، در پی کاوش‌ها در «تپه کوردو» پنج ردپای انسان در لایه‌هایی مربوط به ۵۲۰۰ سال پیش از میلاد کشف شد و به نظر می‌رسد این ردپاها توسط افرادی که در زمین مرطوب و غنی از خاک رس راه می‌رفتند، به جا مانده‌اند.
وزیر خاطرنشان کرد که این یافته استثنایی، «شاهدی بی‌نظیر» از حضور انسان در آناتولی در هزاره‌های پیش است.
این ردپاها در ۲۱ اوت ۲۰۲۵ میلادی کشف شدند. چنین ردپاهای حفظ‌شده‌ای در باستان‌شناسی آناتولی، به ویژه از چنین دوران اولیه‌ای، بسیار نادر هستند.
تپه کوردو، دریچه‌ای به عصر مس‌سنگی
تپه کوردو (Kurdu Mound) یکی از تپه‌های اصلی سکونتگاههای ماقبل تاریخ دشت آموق است و پروژه حفاری آن به طور مشترک توسط رانا اوزبال (دانشگاه کوچ، استانبول) و فوکه گریتسن (موسسه هلند در ترکیه) هدایت می‌شود.
دوره جدید کاوش‌ها از سال ۲۰۲۲ میلادی با هدف کاوش دوره‌های اغلب نادیده گرفته شده از میانه تا اواخر مس‌سنگی (هزاره ششم تا پنجم پیش از میلاد) انجام می‌شود.
حفاری‌های اولیه، بقایای معماری (دیوارها، خیابان‌ها، حیاط‌ها) همچنین شواهدی از تولید سرامیک و کارگاه‌های صنایع دستی در سطوح دوره عبید را آشکار کرده است.
یکی از چالش‌های این مکان این است که خاک‌برداری‌های قبلی، سطوح بالایی را مختل کرده است. در برخی جاها، لایه‌های خاک کوتاه شده‌اند و رسوبات دست نخورده سطح عبید تنها چند سانتی‌متر زیر سطح مدرن قرار دارند.
دوره عبید؛ گستره فرهنگی و سازگاری محلی
دوره عبید (تقریباً حدود ۵۵۰۰ تا ۳۷۰۰ پیش از میلاد در جنوب بین‌النهرین) یکی از اولین افق‌های فرهنگی در سراسر بین‌النهرین و پیرامون آن را نشان می‌دهد.
این دوره با سرامیک‌های منقوش همچنین گسترش اشکال معماری، آیین‌های جمعی و تخصص اولیه در صنایع دستی مشخص می‌شود.
تل کوردو به عنوان نوعی «لنز محلی» عمل می‌کند که از طریق آن باستان‌شناسان می‌توانند بررسی کنند که چگونه تحولات عبید به آناتولی گسترش یافته و چگونه جوامع محلی ضمن حفظ هویت، با آن جریان‌های گسترده‌تر کنار آمده‌اند.
اهمیت یافتن ردپاها
ردپاهای باستانی، به ویژه در آناتولی، فوق‌العاده نادر هستند. آنها به زندگی روزمره ماقبل تاریخ، به حرکت، حضور و محیط به گونه‌ای اشاره می‌کنند که خرده‌های سفالین یا دیوارها به تنهایی نمی‌توانند.
علاوه بر این، بستر آنها یعنی خاک رس مرطوب، به ما یادآوری می‌کند که شرایط برای حفظ چنین آثاری در طول هزاره‌ها چقدر ناپایدار است.
با ادامه کاوش‌ها، باستان‌شناسان امیدوارند سرنخ‌های بیشتری درباره افرادی که این ردپاها را به جا گذاشته‌اند، کشف کنند؛ از جمله درباره سن و نحوه راه رفتن آنها، همچنین تعداد افرادی که با هم راه می‌رفتند و محیط وسیع‌تر آن لحظه در سکونتگاههای دوران عبید.