سازمان ملل روز پنج‌شنبه در گزارشی اعلام کرد که طالبان افغان‌هایی را که از ایران و پاکستان به‌اجبار به کشورشان بازگردانده شده‌اند، به دلایل هویتی یا سوابق شخصی آن‌ها، مورد شکنجه و تهدید قرار داده است.
آگهی
ایران و پاکستان در حال اخراج میلیون‌ها تبعه «غیرقانونی» افغان هستند. همزمان مقامات طالبان از اتباع افغان خواسته‌اند به کشور خود بازگردند و به کسانی که پس از به قدرت رسیدن این گروه در سال ۲۰۲۱ از افغانستان خارج شده‌اند، وعده «عفو عمومی» دادند.
اما نهادهای حقوق بشری و سازمان ملل بارها هشدار داده‌اند که برخی از این بازگشت‌کنندگان به‌ویژه زنان، افراد مرتبط با دولت پیشین یا دارای حرفه‌های خاص، در معرض خطر آزار و پیگرد قرار دارند.
گزارش جدید دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان می‌گوید که برخی بازگشت‌کنندگان با نقض جدی حقوق بشر مواجه شده‌اند و برخی دیگر برای فرار از انتقام طالبان، مجبور به پنهان‌شدن یا جابجایی شده‌اند.
این نقض‌ها شامل شکنجه، بدرفتاری، بازداشت خودسرانه و تهدیدهای امنیتی از سوی طالبان بوده است.
در این گزارش، یک مقام سابق دولت افغانستان گفته که پس از بازگشت در سال ۲۰۲۳، بازداشت و با چوب و کابل شدیداً شکنجه شده، مورد شکنجه غرق مصنوعی (واتربوردینگ) قرار گرفته و با صحنه‌سازی اعدام تهدید شده است.
همچنین، یک فرد با هویت جنسیتی غیرمتعارف گفته که به‌شدت با قنداق تفنگ مورد ضرب‌وشتم قرار گرفته است.
«استقبال گرم»
طالبان در پاسخ به این گزارش، هرگونه آزار یا برخورد خشونت‌آمیز با بازگشت‌کنندگان را رد کردند و گفتند که افغان‌های بازگشتی از حمایت‌های لازم مانند اسناد، حمل‌ونقل، اسکان و خدمات حقوقی برخوردار می‌شوند و از سوی وزارت داخله «به گرمی استقبال می‌شوند.»
طالبان همچنین از سازمان ملل خواستند مانع از اخراج اجباری پناهجویان افغان شود و تأکید کردند که سازمان ملل نباید در ارائه نیازهای اولیه مانند غذا، دارو، سرپناه و آموزش به پناهجویان تردید کند.
در سطح جهانی نیز وضعیت افغان‌های پناهجو پیچیده شده است. در آمریکا روز دوشنبه هزاران افغان محافظت‌شده از خطر اخراج، وضعیت حقوقی‌شان را از دست دادند؛ چرا که دادگاه فدرال با تعلیق تصمیم دولت ترامپ برای پایان دادن به وضعیت «حفاظت موقت» آن‌ها موافقت نکرد.
دولت آمریکا در آن تصمیم مدعی شد که شرایط افغانستان در حال بهبود است، اما سازمان‌های کمک‌رسان می‌گویند که افغانستان هنوز هم کشوری بسیار ناامن است.
تعلیق برنامه پناهندگی توسط دولت ترامپ در ماه ژانویه، هزاران افغان را به‌ویژه در پاکستان، بلاتکلیف رها کرده و محدودیت‌های سفر نیز امید آن‌ها برای اسکان مجدد در ایالات متحده را کاهش داده است