ویدیوهایی با طنز تلخ که توسط یک آژانس گردشگری ساخته و در حسابهای مرتبط با طالبان در شبکههای اجتماعی منتشر شده، گردشگران را به سفر به افغانستان دعوت میکند.
در یکی از این ویدیوها که در شبکه اجتماعی ایکس و از سوی حسابهای وابسته به طالبان بهطور گسترده منتشر شده، دو مرد روی زمین زانو زدهاند، دستانشان ظاهرا از پشت بسته شده و کیسههای پلاستیکی سیاه روی سرشان کشیده شده است. مردان مسلحی که بالای سر آنها ایستادهاند رو به دوربین میگویند:«سلام ایتالیا. اگر میخواهید این دو شهروندتان سالم به خانه برگردند، باید ۵ میلیارد دلار از طریق بیتکوین بفرستید.»
صحنهای که شبیه ویدیوهای گروگانگیری است اما ناگهان رنگ دیگری میگیرد. گروگانگیرها کیسهها را از سر مردان برمیدارند و آنها با خندان انگشت شست خود را بالا میبرند و میگویند «به افغانستان خوش آمدید».
در ادامهی این ویدیوی ۳۰ ثانیهای که در واقع یک ویدیوی تبلیغاتی ساخته شده توسط یک آژانس گردشگری است دو گردشگر در کنار میزبانان افغان خود دیده میشوند؛ با کودکان بازی میکنند از مناظر عکس میگیرند، غذای محلی میخورند و در بازار لباسهای سنتی به تن میکنند.
ویدیوی قبلی که توسط آژانس «رضا افغانستان» تولید شده بود نیز ساختاری مشابه داشت؛ با این تفاوت که ابتدا با پیامی تهدیدآمیز خطاب به آمریکا آغاز میشد اما در ادامه مشخص میشد که «گروگانها» در واقع توریستهای آمریکایی هستند که مشغول گشتوگذار در افغانستاناند.
گردشگران در بخشی دیگر از این ویدیو در حال بررسی یک سلاح آمریکایی دیده میشوند، جایی که یکی از آنها با خنده میگوید ضامن اسلحه بالا نیست. در صحنههای دیگر آنها هندوانه میخورند و میزبانان افغانشان بر لوله تانک بارفیکس میزنند.
این ویدیوهای طنز یادآور تصاویر تلخ اعدام گروگانهاست؛ از جمله سربریدن دنیل پرل، روزنامهنگار آمریکایی در پاکستان در سال ۲۰۰۲ و جیمز فولی، خبرنگار آمریکایی که در سال ۲۰۱۴ توسط گروه داعش در سوریه کشته شد.
بازخوردها به ویدیوهای «رضا افغانستان» در شبکه اجتماعی ایکس از تحسین «ایده خلاقانه و تبلیغ موثر» گرفته تا انتقاد از نبود زنان در تصاویر و بیمیلی برای سفر به کشوری که حقوق زنان و دختران در آن شدیدا محدود شده، متفاوت بود.
یوسف آریوبی، بنیانگذار ۲۸ ساله این آژانس گردشگری که در آمریکا بزرگ شده و اکنون بین کالیفرنیا و کابل رفتوآمد دارد در پستی در اینستاگرام نوشت که هدفش شکستن کلیشههاست و او با هیچ دولتی ارتباط ندارد.
او نوشت: «رسانهها و هالیوود کوههای افغانستان و محافظانش را بیرحم و شیطانصفت نشان دادهاند... خوشحالم که حالا میتوانم تجربهام را در کشوری که بهدلیل اشغال ۲۰ ساله زیاد امکان سفر به آن نداشتم، با دیگران به اشتراک بگذارم.»
چشم امید طالبان به رونق گردشگری
چهار سال پس از بازگشت طالبان به قدرت این گروه تلاش دارد با جذب گردشگر به اقتصاد بحرانزده کشور جان تازهای ببخشد.
افغانستان عمدتا بهدلیل محدودیتهای شدید طالبان علیه زنان و دختران در انزوای بینالمللی فرو رفته و میلیونها نفر از جمعیت ۴۱ میلیونیاش در فقر بهسر میبرند. با وجود نبود سرمایهگذاری خارجی، مقامات طالبان به ظرفیتهای گردشگری چشم دوختهاند.
قدرتالله جمال، معاون وزیر گردشگری طالبان ماه گذشته در مصاحبهای گفت: «مردم افغانستان مهماننواز هستند و دوست دارند میزبان گردشگرانی از کشورهای دیگر باشند... گردشگری برای یک کشور فواید زیادی دارد و ما میخواهیم از این مزایا بهرهمند شویم.»
به گفته وزارت گردشگری طالبان در سال گذشته نزدیک به ۹ هزار گردشگر خارجی از افغانستان بازدید کردهاند و در سهماهه نخست امسال نیز حدود ۳ هزار نفر به این کشور سفر کردهاند.
چهار دهه جنگ و ناامنی، کشور کوهستانی با درههای عمیق و تاریخی هزاران ساله افغانستان را از فهرست مقاصد گردشگری جهان حذف کرده است.
سقوط دولت مورد حمایت آمریکا و تسلط طالبان در اوت ۲۰۲۱ جهانیان را شوکه کرد و هزاران افغان را به فرار واداشت.
هرچند از شدت انفجارها و حملات انتحاری کاسته شده اما هنوز گاهوبیگاه حملات مرگبار، آدمربایی و بازداشت اتباع خارجی گزارش میشود.
افراد مسلح وابسته به داعش مه ۲۰۲۴ در بامیان یکی از مهمترین مقاصد گردشگری افغانستان، شش نفر از جمله سه گردشگر اسپانیایی را کشتند. بامیان همان جاییست که طالبان در سال ۲۰۰۱ مجسمههای عظیم بودا که چند صد سال قدمت داشتند و در دل صخرهها بنا شده بودند را با مواد منفجره نابود کرد.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
یک زوج بریتانیایی که حدودا ۷۰ ساله بودند و در افغانستان به فعالیتهای آموزشی مشغول بودند فوریه امسال توسط طالبان بازداشت شدند. سخنگوی وزارت داخله طالبان در ماه آوریل گفت که پیتر و باربی رینولدز بهخاطر «موضوعی کوچک» تحت بازجویی هستند و دادگاه شرعی بهزودی برای آنها حکم صادر خواهد کرد.
در همین حال، جورج گلزمن، گردشگر آمریکایی که در سال ۲۰۲۲ در کابل بازداشت شده بود، پس از بیش از دو سال حبس در ماه مارس آزاد شد.