اسرائیل در حال حاضر، تهاجم خود به جنوب لبنان را به‌عنوان یک مأموریت سریع و کوتاه‌مدت برای مقابله با حزب‌الله که رهبران آن کشته شده‌اند، معرفی کرده است، با این حال، خطر آن وجود دارد که این تهاجم به یک اشغال طولانی و دشوار تبدیل شود، همان‌طور که پیش از این نیز اتفاق افتاده بود.
آگهی
یورش اسرائیل به خاک لبنان در سال ۱۹۸۲ در ابتدا به عنوان مأموریتی برای عقب راندن شبه‌نظامیان توصیف شده بود، اما پس به یک اشغال طولانی‌مدت ۱۸ ساله بدل شد.
این بار، محاسبات اسرائیل بر این اساس است که شبه‌نظامیان شیعه تحت حمایت ایران در آن سوی مرز، به دلیل ترور حسن نصرالله و تمام ساختار فرماندهی وی، دچار شکست و تضعیف شده‌اند و نیروهای آنها در هرج و مرج قرار دارند.
با این حال، هنوز هیچ‌گونه نشانه‌ای از اینکه حزب‌الله بدون مقاومت عقب‌نشینی کند، وجود ندارد. نبرد از این پس در زمین‌های ناهموار شامل تپه‌ها، دره‌ها و گذرگاه‌ها خواهد بود، اگر نخواهیم از شبکه‌های تونلی مورد استفاده نیروهای حزب‌الله سخن بگوییم.
سخنگوی نظامی اسرائیل، آویخای ادرعی، روز سه‌شنبه اعلام کرد که در جنوب لبنان درگیری‌های شدیدی جریان دارد و حزب‌الله از غیرنظامیان به عنوان «سپر انسانی» برای راه‌اندازی حملات استفاده می‌کند.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
حزب‌الله هرگونه درگیری زمینی مستقیم با «مبارزان مقاومت و نیروهای اشغالگر» را تکذیب کرد، اما در بیانیه‌ای که از طریق کانال تلگرام این گروه منتشر شد، اعلام کرد که مبارزانش «برای رویارویی مستقیم با نیروهای دشمن آماده‌اند» و تأکید کرد که حمله موشکی آنها که به گفته آنها پایگاه‌های موساد و اطلاعات نظامی در تل‌آویو را هدف قرار داده بود، «فقط آغاز کار است».
ارتش اسرائیل با استناد به منابع اطلاعاتی اعلام کرد که از هر دو یا سه خانه در جنوب لبنان، یکی برای پنهان کردن «ابزارهای تروریستی» مانند پرتابگرهای موشک و حتی موشک‌های کروز برای حمله به اسرائیل استفاده می‌شود. پاک‌سازی این موارد کار ساده و سریعی نخواهد بود و این نمونه‌ای از چالش بزرگ است که اسرائیل پیش رو دارد.
همچنین این خطر وجود دارد که شبه‌نظامیان شیعه ورزیده که برخی از آنها عراقی هستند و در سوریه مستقر شده‌اند، به کمک نیروهای حزب‌الله بیایند.
نجیب میقاتی، نخست وزیر لبنان می‌گوید که این کشور بر پایه پیشینه تلخ و غم‌انگیز خود، اکنون با «یکی از خطرناک‌ترین مراحل» تاریخ خود روبرو است.
ایهود اولمرت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل و منتقد سرسخت نتانیاهو نیز هشدار داد: «شما می‌دانید که حمله چگونه آغاز می‌شود. نمی‌دانم آیا می‌دانید چگونه حمله پیش می‌رود و چگونه پایان می‌یابد. تجربه قبلی ما با یک عملیات زمینی در لبنان ۱۸ سال طول کشید. یک شکست کامل بود، منظورم شکست استراتژیک است و من دقیقاً نمی‌فهمم استراتژی الان چیست.»
او در مصاحبه‌ای با نشره پولیتیکو اضافه کرد: «من فکر می‌کنم که بی‌بی (بنیامین نتانیاهو) دچار هیجان شده، خود را به دست حوادث داده و تناسب را از دست داده است.»
بازگشت به خط آبی
در حال حاضر، رهبران اسرائیل به سادگی پشت ایده حمله زمینی صف کشیده‌اند. رهبران احزاب مخالف که ممکن است درباره درستی تهاجم زمینی تردید داشته باشند، ممکن است به بهانه تعطیلات عید یهودی «روش هَشانا» از مصاحبه و سخن گفتن امتناع کرده و دیدگاه‌های خود را نزد خود نگه دارند.
نفتالی بنت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، در شبکه‌های اجتماعی چنین نوشت: «در سال گذشته، تروریست‌های حزب‌الله ده‌ها اسرائیلی، از جمله ۱۲ کودک را در یک زمین فوتبال به قتل رساندند، هزاران موشک به سمت ما شلیک کردند، روستاهای ما در متولا، شلومی و کیبوتص‌ها را هدف قرار دادند و ما را مجبور به تخلیه شمال کشور کردند.»
اسرائیلی‌ها می‌گویند حزب‌الله از اکتبر گذشته تاکنون بیش از ۹ هزار موشک از جنوب لبنان به سمت اسرائیل شلیک کرده است و این اصلی‌ترین توجیه آنها برای مأموریت حمله‌شان است.
هدف آشکار اسرائیل این است که نیروهای حزب‌الله را مجبور به عقب‌نشینی به سمت شمال خط آبی و رود لیطانی در حدود ۲۹ کیلومتری شمال مرز، مطابق با قطعنامه سازمان ملل متحد کنند.
خط آبی یک خط مرزی است که لبنان را از اسرائیل و ارتفاعات جولان جدا می‌کند. این خط را سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۰ برای تعیین اینکه آیا اسرائیل به‌طور کامل از لبنان خارج شده است یا نه، ایجاد کرد. این خط به عنوان «مرز موقت» و «نه یک مرز، بلکه یک خط عقب‌نشینی» توصیف شده است.
اگر این مأموریت اسرائیل موفقیت‌آمیز باشد، به بازگشت حدود ۸۰ هزار اسرائیلی که به دلیل حملات حزب‌الله از شمال اسرائیل جابجا شده‌اند، کمک زیادی خواهد کرد.
بنت اضافه کرد: «هر سرباز ارتش اسرائیل که از مرز به خاک لبنان عبور می‌کند، می‌داند که این کار را برای حفاظت از شهروندان اسرائیل انجام می‌دهد.»
اولمرت، منتقد نتانیاهو، به پولیتیکو گفت هیچ‌کس نباید در توانایی نیروهای اسرائیلی برای پیشروی به سمت لیطانی شک کند، اما تأکید کرد «این ممکن است برای ما از نظر تلفات انسانی هزینه زیادی داشته باشد».
وی پرسش را نیز مطرح کرد: «وقتی این کار انجام شد، چه چیزی مانع از بازگشت آنها به مرز خواهد شد؟ آیا ما همیشه آنجا خواهیم ماند تا از جنوب اسرائیل محافظت کنیم؟ آیا آنها در حال بررسی ساختن شهرک‌هایی در جنوب لبنان هستند؟ منظورم این است که دقیقاً چه کاری می‌خواهند انجام دهند؟»
وزرای دولت نتانیاهو نیز که معمولاً تفرقه‌افکن هستند، به شدت حمایت خود را از حمله زمینی اعلام کرده‌اند. ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت ملی و رهبر جناح راست‌گرای جبهه ملی یهودی، روز سه‌شنبه گفت: «الان زمانی است که نباید متوقف شویم؛ باید با تمام قوا ادامه دهیم و حزب‌الله را نابود کنیم تا شهروندان شمال بتوانند با امنیت به خانه‌های خود بازگردند.»
پل سالم، ناظر قدیمی لبنان و رئیس پیشین مؤسسه خاورمیانه گفت که اسرائیل دلایلی برای باور به ضعف حزب‌الله دارد. او گفت: «حزب‌الله در شوک است. آنها در ناباوری هستند. آنها در هرج و مرج قرار دارند. برخی از آنها ایران را به دلیل کمک نکردن کافی سرزنش می‌کنند.»
او اضافه کرد: «گزینه‌های آنها بسیار محدود است. من فکر می‌کنم که آنها باید روی نجات خود تمرکز کنند. آنها هنوز جانشینی برای نصرالله انتخاب نکرده‌اند. باید رهبران جدیدی را منصوب کنند که آن هم به محض انتصاب، هدف حمله اسرائیلی‌ها قرار خواهند گرفت. آنها هفته‌ها، اگر نه ماه‌ها، درگیر تلاش برای زنده ماندن خواهند بود.»
به فیس‌بوک یورونیوز فارسی بپیوندید
تجربه تلخ تاریخی
اما تاریخ دخالت اسرائیل در لبنان نیز مملو از هشدارهایی است که آنها را به احتیاط فرامی‌خواند. حمله سال ۱۹۸۲، که به جنگ دوم لبنان منجر شد، به دستور مناخم بگین، نخست‌وزیر وقت اسرائیل انجام شد. این تهاجم توسط آریل شارون، وزیر دفاع و ژنرال سابق، نظارت می‌شد. هدف اولیه آن متوقف کردن حملات فلسطینیان از لبنان و عقب‌راندن سازمان آزادی‌بخش فلسطین به شمال رودخانه لیطانی بود.
اما این عملیات به یک مأموریت گسترده‌تر تبدیل شد تا یک دولت مارونی مسیحی طرفدار اسرائیل در لبنان روی کار آمد و بعد از آن نیروهای اسرائیلی برای ۱۸ سال در جنوب لبنان باقی ماندند.
مفسر لبنانی، مایکل یانگ به نشریه پولیتیکو یادآوری کرد که «تهاجم اسرائیل در سال ۱۹۸۲ نیز به‌عنوان یک تهاجم محدود و محلی اعلام شدخ بود» و افزود: «اما همان‌طور که شارون فهمید، همیشه کسی از تپه بعدی به شما شلیک خواهد کرد، بنابراین دفاع از خود مستلزم تصرف آن تپه است... تا جایی که به بیروت رسیدند.»
یانگ می‌اندیشد که اسرائیل خواهان چیزی بیش از اخراج حزب‌الله از جنوب لیطانی است و هشدار داد که آنها زیاده‌خواهی می‌کنند.
همچنین نشانه‌هایی وجود دارد که تفکر پشت عملیات «پیکان‌های شمالی» اهدافی بسیار بزرگ‌تر از آنچه در ابتدا تصور می‌شد، در نظر دارد.
زبان ملایم‌تر ارتش اسرائیل درباره «عملیات زمینی محدود، محلی و هدفمند» با سخنان گسترده‌تری که نتانیاهو در روزهای اخیر بیان کرده، همخوانی ندارد. او بر هدف نهایی خود که تضعیف رهبری مذهبی تهران و کاهش قدرت ایران در حمایت از حماس، حزب‌الله و شورشیان حوثی یمن است، تأکید کرده است. به‌طور خلاصه، این عملیات فرصتی تاریخی برای تغییر سیاست‌های منطقه تلقی می‌شود.
اگر هدف واقعی عملیات «پیکان‌های شمالی» بازنگری عظیم در معادلات خاورمیانه باشد، خطر تبدیل شدن آن به جنگی طولانی مشابه ۱۹۸۲ بیشتر است.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
ژنرال بازنشسته ایالات متحده، جوزف ووتل، در بیانیه‌ای که برای رسانه‌ها منتشر شد ابراز نگرانی کرد که راهبرد «تشدید تنش برای کاهش تنش»، به دلیل بلندپروازی‌های بیشتر اسرائیل و مقاومت حزب‌الله، ممکن است از کنترل خارج شود.
ووتل همچنین نگران است که حزب‌الله با پیگیری یک راهبرد فرسایشی، اسرائیل را به یک درگیری طولانی‌مدت بکشاند که به دولت، اقتصاد و جایگاه جهانی این کشور آسیب برساند و به این ترتیب، زمانی برای بازیابی و حتی شاید فرصتی برای ضربه راهبردی خود بخرد.