بنیامین نتانیاهو حمله به رفح را ناگزیر میداند و پیروزی بر حماس را در گرو آن میبیند. همچنین بنابر اظهارات وزارت دفاع اسرائیل، این کشور قصد دارد که حملات جمهوری اسلامی را پاسخ دهد. اما با توجه به درگیریهای کنونی اسرائیل در میدانهای نبرد و عرصه سیاسی، آیا این کشور قادر است در این دو جبهه نیز بجنگد؟
اسرائیل در پی حملات شنبه شب جمهوری اسلامی ایران به این کشور متعهد شده است که به این حملات پاسخ دهد. اسرائیل همچنین با تاکید بر این که تنها راه پیروزی بر حماس، حمله زمینی به رفح و نابودی گردانهای باقیمانده حماس در منطقه جنوبی نوار غزه است، بارها اعلام کرده که این حمله را قطعا انجام خواهد داد.
اگرچه به نظر میرسد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائيل مصمم بر پیشبرد هر دو نبرد است، اما تاکنون هیچ جدول زمانبندی مشخصی برای هیچ یک از این دو هدف اعلام نکرده است.
شبکه «سیانان» روز دوشنبه به نقل از چند منبع اسرائیلی گزارش داد که این کشور پیش از حملات جمهوری اسلامی قرار بود نخستین گام به سوی حمله زمینی به رفح را بردارد، اما دولت نتانیاهو این کارزار را درپی حملات شنبه شب ایران و جلسات پیدرپی کابینه جنگ اسرائیل برای بررسی پاسخ مناسب به تعویق انداخت.
به گفته دو منبع اسرائيلی، نیروی هوایی اسرائيل در گام نخست قرار بود روز دوشنبه اعلامیههایی را بر فراز رفح پخش کند، اما این اقدام فعلا به تعویق افتاده است.
از سوی دیگر به نظر میرسد که اسرائيل مجبور است هشدارهای آمریکا را به عنوان متحد ارشد خود، مبنی بر اجتناب از تشدید تنشها در منطقه و تبدیل آن به جنگ گسترده منطقهای و همچنین حفاظت از جان غیرنظامیان در رفح در نظر بگیرد.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
آیا ممکن است پاسخ اسرائيل به حملات جمهوری اسلامی به تعویق بیفتد؟
خبرگزاری فرانسه به نقل از تحلیلگران نوشت که ارتش اسرائیل در حال حاضر به علت درگیری با حماس در غزه و مقابله با گروههای مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران در نقاط دیگر، توان شرکت در یک جنگ فعال در مقابل جمهوری اسلامی ایران را ندارد.
مایکل هوروویتز، رئیس بخش اطلاعات موسسه مشاوره امنیتی «لو بک اینترنشال» گفت: «اسرائيل نمیتواند به طور همزمان تهاجم نظامی در رفح و حمله به ایران را پیش ببرد. باید در این رابطه تصمیم بگیرد.»
این درحالی است که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل دو روز پیش از حملات جمهوری اسلامی طی بازدید از پایگاه هوایی «تل نوف» گفت که اسرائیل به جنگ در غزه ادامه میدهد اما برای هر سناریویی در مناطقی خارج از غزه هم آماده است. او افزود: «هرکه به ما صدمه بزند، ما هم به او صدمه میزنیم. ما برای برطرف کردن نیازهای امنیتی اسرائیل چه از منظر تدافعی و چه تهاجمی آمادهایم.»
اگرچه بیانیههای عمومی که از جلسات کابینه جنگ اسرائيل پس از حملات شنبه شب جمهوری اسلامی منتشر شدهاند، تصمیم اسرائیل را به وضوح مشخص نمیکنند. اما جلسات پیدرپی این کابینه عمدتا نشاندهنده وجود اختلاف نظر بارز میان اعضا است. به طوری که برخی از اعضای جنگطلب کابینه خواستار انتقام جویی از تهران و حمله فوری به رفح هستند، اما برخی دیگر میخواهند که اسرائیل در شروع عملیات دیگری عجله به خرج ندهد.
جان ارات، مدیر مرکز کنترل و عدم اشاعه تسلیحات میگوید که اسرائيل در حال حاضر با تهدید حمله مستقیم دیگری از سوی جمهوری اسامی ایران مواجه نیست و زمان برای بررسی اقدامات بعدی دراختیار دارد.
او میافزاید که رهبران اسرائیلی میتوانند به دنبال گزینههایی باشند که تنش را با جمهوری اسلامی ایران تشدید نمیکند و «راه خروجی از بحران» بیابند.
تهران اعلام کرده است که با حمله شامگاه شنبه با اسرائیل در رابطه با حمله اول آوریل جنگندههای این کشور به ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق، تسویه حساب کرده است. بنابر اعلام ارتش اسرائیل ۹۹ درصد از موشکها و پهپادهای جمهوری اسلامی ایران در حمله شنبه شب، رهگیری و سرنگون شدند.
دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائيل روز سهشنبه با تاکید بر این که این کشور به حملات جمهوری اسلامی ایران پاسخ خواهد داد، گفت: «ما این کار را در فرصت و زمانی که خود انتخاب میکنیم، انجام خواهیم داد.»
آیا شرایط موجود عملیات رفح اسرائيل را تحت تاثیر قرار داد؟
بنابر گزارش رسانههای اسرائیلی، عملیات حمله زمینی به رفح قرار بود این هفته آغاز شود، اما در پی حملات جمهوری اسلامی، برنامه آن تغییر کرده است.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائيل روز دوشنبه طی بیانیهای اعلام کرد که جلسهای را برای گفتگو درباره «اقدامات لازم پیش از عملیات رفح و به ویژه تخلیه غیرنظامیان» برگزار کرده است.
به گزارش رسانههای اسرائیلی به نقل از منابع آگاه، دولت این کشور برای خرید ۴۰ هزار چادر سرپناه مناقصه برگزار کرده و تاکنون ۳۰ هزارتای آن را خریداری کرده است. بنابر گزارش این رسانهها، اسرائیل قرار است تا چند هفته آینده این چادرها را، احتمالا برای اسکان غیر نظامیانی که از شهر رفح تخلیه کرده است، در نزدیکی این شهر برپا کند.
به گفته این منابع، به نظر میرسد که تلاشهای آمریکا، مصر و قطر برای دستیابی به توافق آتشبس میان حماس و اسرائیل موجب تسریع اقدامات برای انجام عملیات رفح شده است.
بنابر گزارشها، در پی پاسخ حماس به آخرین توافق آتشبس پیشنهادی در قاهره، آقای نتانیاهو قانع شده است که این گروه شبهنظامی تمایلی برای حصول توافق ندارد.
با این حال آقای ارات میگوید که تلاش برای حدس تاریخ شروع عملیات رفع بر مبنای تحولات مزبور تنها یک «گمانهزنی» است.
اسرائيل با چه مخاطرات دیپلماتیکی مواجه است؟
به گفته مایکل هوروویتز، چه در مورد ایران و چه غزه «ملاحظات دیپلماتیک بر محاسبات اسرائیل تاثیر میگذارند.»
درحالی که جامعه بینالمللی از اسرائیل به دلیل عملیات نظامی ویرانگر در غزه و تلفات پرشمار غیرنظامیان انتقاد میکند، حملات موشکی و پهپادی گسترده جمهوری اسلامی ایران به اسرائیل، حمایت همهجانبه بینالمللی را برای این کشور پدید آورد.
با این حال چنین دستاورد دیپلماتیکی میتواند با حمله زمینی به رفح به راحتی نابود شود. آقای هوروویتز میگوید که اسرائیل همچنین میتواند از فرصت به وجود آمده از این همبستگی بینالمللی، برای انجام اقدامات مورد نظر خود در نوار غزه بهره جوید.
او میافزاید که متحدان خارجی اسرائيل میتوانند در ازای پذیرش درخواستشان از سوی اسرائیل مبنی بر «عدم پاسخ انتقامجویانه به جمهوری اسلامی ایران»، چشم خود را بر روی هرگونه عملیات در رفح ببندند. هوروویتز با این حال میگوید که این سناریو «نامحتمل به نظر میرسد.»
افکار عمومی اسرائیل دو دسته شدهاند
بنابر نظرسنجی که دانشگاه عبری اورشلیم (بیتالمقدس) در روز سهشنبه منتشر کرد، ۴۸ درصد از پاسخدهندگان از انتقامجویی اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران به هر قیمتی حمایت میکنند و ۵۲ درصد نیز مخالف آن هستند.
بنابر این نظرسنجی، حمایت از حمله به رفح، حتی به عنوان خطری برای روابط اسرائيل و آمریکا، ۴۴ درصد است.