جنگ ناتمام سوریه و حملات سه‌جانبه؛ آیا ترکیه، اسرائیل و روسیه شکل منازعه را تغییر داده‌اند؟
نظرها
در روزها و هفته‌های گذشته حریم هوایی سوریه مکررا نقض شده و از مدیترانه تا شرق خاک این کشور مورد اصابت بمب‌ها و موشک‌های متعددی قرار گرفته است.
نشریه گاردین در گزارشی تفصیلی به تغییرشکل دادن جنگ در سوریه پرداخته و می‌نویسد منافع منطقه‌ای بازیگران بین‌المللی همچنان در تعیین سرنوشت این کشور نقشی تعیین کننده ایفا می‌کنند.
ترکیه، اسرائیل و روسیه چند عملیات نظامی را طی روزهای اخیر در خاک سوریه اجرا کرده‌اند؛ مسئله‌ای که می‌تواند دال بر تشدید منازعات ریشه‌داری باشد که بیش از یک دهه است این کشور را به قهقرا برده است.
دور جدید حملات روز شنبه با حملات چندگانه اسرائیل به مواضع رژیم بشار اسد و «همپیمانانش» در لاذقیه، حما و حمص آغاز شد و دمشق نیز کشته شدن چهار سرباز خود را تایید کرد. گفته می‌شود اسرائیل در این حملات انبار سلاح‌های پیشرفته مورد استفاده حزب‌الله لبنان را هدف قرار داده است.
حمله به خاک سوریه روز یکشنبه این‌بار با حمله ترکیه به مواضع کردها در شمال شرقی این کشور ادامه یافت؛ البته حملۀ آنکارا ساعتی بعد با راکت پراکنی های شبه‌نظامیان کرد به سمت ترکیه پاسخ داده شد.
روسیه که قسمت اعظم نیروی هوایی خود در سوریه را برای استفاده در جنگ اوکراین فراخوانده نیز بیکار ننشست و یکشنبه‌شب و بامداد دوشنبه با محدود جت‌های باقیماندۀ خود، مناطق روستایی ادلب و ۲ اردوگاه غیرنظامی مجاور مرز ترکیه که رژیم دمشق تسلطی بر آنها ندارد را بمباران کرد.
«جت‌های اسرائیلی کل آسمان کشورمان را تحت کنترل دارند»
یکی از ساکنان محلی ادلب در توصیف حملات هوایی و تفاوت هواپیماهای کشورها با هم می‌گوید: «هواپیماهای روسی و سوری را می‌شناسیم، خیلی سر و صدا دارند و قدیمی هستند. از خیلی دور صدای آنها توجه شما را جلب می‌کند. اما جنگنده‌های ترکیه فرق دارند، ناگهان و بدون اینکه متوجه بشوید از کدام طرف آمده‌اند ظاهر می‌شوند و خیلی سریع پرواز می‌کنند؛ ولی با ما کاری ندارند بیشتر دنبال کردها هستند. جت‌های اسرائیلی هم که کل آسمان کشورمان را تحت کنترل دارند؛ درست مثل یک شاهین که در پی شکار خرگوش است. آنها را طرفهای حما دیدم آنها به مواضع رژیم حمله می‌کنند.»
در شمال شرقی سوریه عملیات آنکارا این بار گسترده‌تر بود. آنها کردها را مسئول بمب‌گذاری مرگبار اخیر در استانبول می‌دانند و قصد انتقام از شبه‌نظامیان پ ک ک دارند. حملات هوایی در خاک سوریه در حالی تشدید شده که احتمال تجاوز زمینی آنکارا به سوریه هم مطرح است؛ با این حال واشنگتن با این خواسته اردوغان مخالف است و مسکو و پاریس هم خواهان «خویشتنداری» ترکیه شده‌اند.
به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید
افرادی که نخستین روزهای خیزش مردم سوریه علیه رژیم بشار اسد را در سال ۲۰۱۱ میلادی به‌خاطر دارند از تحولات اخیر به عنوان «شروع دوره‌ای جدید» در بازیگردانی بازیگران اصلی منازعات و درگیری‌های سوریه یاد می‌کنند؛ ترکیه‌ای که علنا از گروه‌های اپوزیسیون حمایت می‌کرد؛ روسیه‌ای که کفه ترازو را در میدان نبرد به نفع بقای بشار اسد تغییر داد و اسرائیلی که از آنموقع خاک سوریه برایش به مکانی برای رویارویی مستقیم با ایران بدل شده است.
لینا خطیب، از پژوهشگران اندیشکده چتم هاوس بر این اعتقاد است که جنگ در سوریه در خطر تبدیل شدن به یک «منازعه فراموش شده» قرار داشت. با این حال اضافه می‌کند:«حملات هوایی مداوم ترکیه، روسیه و اسرائیل نشان می‌دهد که منافع منطقه‌ای همچنان در خطر هستند و هر کدام از این سه کشور، با هدف قراردادن مخالفان خود سعی دارند از تحکیم نفوذ دیگران در سوریه جلوگیری کنند.»
این موضوع ثابت می‌کند که اوضاع سوریه را نه می‌توان به یک مشکل انفرادی و نه به یک جنگ داخلی تقلیل داد. ذی‌نفعان این منازعه صرفا شهروندان سوریه نیستند؛ نقش منافع منطقه‌ای و بین‌المللی در بیش از یکدهه مصیبت در سوریه پر رنگ است و حملات مکرر ترکیه، سوریه و اسرائیل در راستای چنین منافعی انجام می‌شود.