در حالیکه نتایج آخرین نظرسنجیها در آستانه انتخابات سراسری آلمان از افزایش اقبال رای دهندگان به حزب سوسیال دموکرات حکایت میکند، نگرانی جریانهای راست، از صدر اعظم اتریش گرفته تا هفتهنامه محافظهکار واشنگتن اگزماینر از به قدرت رسیدن ائتلاف «قرمز-قرمز(سرخ)-سبز» مشهود است.
آگهینتایج آخرین نظرسنجیها نشانگر پیشتازی حزب سوسیال دموکرات در جریان انتخابات سراسری ۲۶ سپتامبر است. از آنجا که نه این حزب چپ میانه و نه اتحاد دموکرات مسیحیها (بهعلاوه سوسیال مسیحیهای بایرن) هیچیک توان کسب اکثریت مطلق کرسیهای پارلمان را ندارند، احتمال تشکیل دولت ائتلافی آینده به رهبری حزب سوسیال دموکرات و با مشارکت حزب چپ (دی لینکه) و سبزها وجود دارد.
روز شنبه، نتایج نظرسنجی اینسا/بیلد حاکی از پیشتازی حزب سوسیال دموکرات با ۲۶ درصد قصد رای بود. اتحاد دموکرات مسیحی/سوسیال مسیحی بایرن با ۲۱ درصد، در جایگاه دوم قرار دارد. سبزها با ۱۵ درصد، آلترناتیو برای آلمان با ۱۱ درصد، حزب چپ با ۶ درصد در جایگاههای سوم تا ششم قصد شهروندان برای رای قرار دارند. بهعلاوه بر اساس همین نظرسنجی، جریانهای کوچک دیگر مجموعا ۹ درصد را کسب میکنند.
این آمار نشانگر آن است که حتی در صورت پیروزی سوسیال دموکراتها، امکان تشکیل یک ائتلاف «قرمز-قرمز(سرخ)-سبز» حتی روی کاغذ هم آنچنان آسان نیست: سه حزب چپگرا، اگر نتایج این نظرسنجی تقریبا هم درست باشد، مجموعا ۴۷ درصد کرسیهای پارلمان را تصاحب خواهند کرد و همچنان سه درصد تا رسیدن به اکثریت مطلق، فاصله خواهند داشت.
با این حال همین احتمال، با تمام اما و اگرها، نگرانی راستگرایان، از سباستین کورتز، صدر اعظم محافظهکار اتریش گرفته تا هفتهنامه دست راستی واشنگتن اگزماینر آمریکا را برانگیخته است.
صدر اعظم اتریش که سابقه ریاست بر دولت ائتلافی با حزب راست افرطی «آزادی» را هم دارد، هفته گذشته در یک مصاحبه مطبوعاتی ضمن اعلام حمایت رسمی از آرمین لاشت، کاندیدای دموکرات مسیحی گفت: «به قدرت رسیدن ائتلاف چپ در آلمان، به کل اروپا آسیب میرساند.»
هفتهنامه واشنگتن اگرماینر، با انتشار تحلیل یک دانشجوی محافظهکار آلمانی، نسبت به عروج «رادیکال چپ» در این کشور هشدار داده است. نویسنده این تحلیل با بررسی گردش به چپ مرکل و همقطارانش در سالهای اخیر و اجرای برنامههایی نظیر تعیین حداقل دستمزد، پایان تدریجی استفاده از انرژی هستهای و گسترش دولت رفاه، نتیجهگیری کرده است که همین پروژهها، سوسیال دموکراتها را بیشتر به چپ رانده است و آنها در صورت پیشتازی در انتخابات، میتوانند با سبزها و چپها دولت ائتلافی چپ تشکیل دهند. در این یادداشت آمده صدر سوسیال دموکراتها به رهبری مشترک نوربرت والتر-بوریانس و زاسکیا اسکن، اگرچه از برپایی «سوسیالیسم دموکراتیک» و «جامعهای عادلانهتر» حرف میزنند، اما هوشیارانه اولاف شولتز میانهرو را برای صدرات عظمی پیشنهاد کرده تا رای میانهروها را از دست ندهند.
مساله از بین رفتن مرز میان چپ و راست میانه در اروپا البته موضوع جدیدی نیست. در همین آلمان، دولت دوم گرهارد شرودر احتمالا یکی از راستترین برنامههای اصلاح اقتصادی آلمان را در سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ و با نام «آگندا ۲۰۱۰» اجرایی کرد. همین پروژه اصلاحی، به سقوط محبوبیت شرودر و رانده شدن چپ میانه از قدرت به مدت ۱۶ سال منجر شد.
ائتلاف «قرمز-قرمز(سرخ)-سبز» یک نمونه اجرایی هم در سطح ایالتی دارد و آنها هم در برلین است. کلانشهر ایالتی مهاجرپذیر و کثیرالملهای که بیشک یکی از قلبهای تپنده اروپای امروز است. احتمالا برنامه اختصاص فضای برخی پارکها در «محلههای آلترناتیو» به فروشندگان مواد مخدر و طرح خلع ید یکی از بزرگترین مستغلاتچیها از بازار اجاره مسکن پایتخت، پر سر و صدا ترین پروژههای دولت ائتلافی چپ-چپ رادیکال-سبز بوده است. این دولت محلی، در نظر نویسنده تحلیل واشنگتن اگزماینر، برای تمام آلمان نمونهای از «حماقت یک دولت شکست خورده» به شمار میرود.
با وجود هشدارهای محافظهکاران، آرمین لاشت همچنان بخت قابل توجهی برای کسب قدرت دارد. شانس آقای لاشت برای تشکیل دولت ائتلافی با لیبرالها و سبزها، دستکم روی کاغذ، کمتر از اولاف شولتز نیست. عرصه بازی سیاسی «بزرگان» آلمان در دهههای اخیر نشان داده است که میانهروهای چپ و راست، بایکدیگر راحتتر کنار میآیند تا با جریانهای رادیکال.