نهادهای ضدفساد اوکراین صبح روز جمعه ۲۸ نوامبر (۷ آذر) از اماکن مرتبط با آندری یرماک، رئیس دفتر ریاستجمهوری ولودیمیر زلنسکی، بازرسی کردند. اما این نزدیکترین فرد به رئیس جمهور و اثرگذارترین چهره در حلقه قدرت کییف کیست؟
بامداد جمعه، نیروهای «دفتر ملی مبارزه با فساد اوکراین» و «دادستانی ویژه مبارزه با فساد» از اماکن مرتبط با آندری یرماک در چارچوب یک پرونده بزرگ فساد در شرکت دولتی انرژی هستهای بازرسی کردند.
این نهادها وجود تحقیقات را تأیید کرده، اما نگفتند که آیا یرماک مظنون محسوب میشود یا نه.
آقای یرماک خود نیز در تلگرام تأیید کرد که مأموران در حال انجام عملیات در خانهاش بودهاند. وی نوشت: «بازرسان با هیچ مانعی مواجه نیستند. دسترسی کامل به آپارتمان داده شده و وکلای من در محل در تعامل با نیروهای اجرای قانون هستند. من هم همکاری کامل میکنم.»
آندری یرماک کیست؟
آندری یرماک و ولودیمیر زلنسکی مدتها پیش از ورود زلنسکی به سیاست یکدیگر را میشناختند.
آقای یرماک که وکیل و تهیهکننده فیلم است، با استودیوی «کوارتال ۹۵» متعلق به ولودیمیر زلنسکی همکاری داشت و خدمات حقوقی ارائه میکرد. او همچنین شرکت رسانهای «گارنت مدیا گروپ» را تأسیس کرد که تولیدکننده فیلم و سریال بود.
زمانی که ولودیمیر زلنسکی در سال ۲۰۱۹ به مقام ریاستجمهوری اوکراین رسید، یرماک بهعنوان مشاور سیاست خارجی او منصوب شد.
وی مامور مذاکره درباره تبادل اسرا با روسیه از زمان نخستین تهاجم مسکو در ۲۰۱۴ بود و همچنین مسئول ارتباطات با آمریکا محسوب میشد.
در فوریه ۲۰۲۰، زلنسکی او را به ریاست دفتر خود منصوب کرد و تمرکز اصلی او بر جنگ با روسیه بود. از آن زمان، یرماک نفوذ خود را چه در داخل اوکراین و چه در خارج افزایش داده است.
او اخیرا ریاست هیئت اوکراین را در مذاکرات ژنو با ایالات متحده درباره امکان توافق برای پایان جنگ بر عهده داشت.
آیا یرماک در پرونده فساد نقش دارد؟
پروندهای گسترده درباره فساد در شرکت هستهای «انرگوتوم» طی هفتههای اخیر اوکراین را به لرزه انداخته است.
نوارهایی منتشر شده که نشان میدهد برخی مقامات دولتی پولشویی کرده و از قراردادهای دولتی رشوه میگرفتند. گفته میشود بیش از ۱۰۰ میلیون دلار پولشویی شده است.
مغز متفکر شبکه فساد، تیمور میندیچ معرفی شده است که زمانی شریک تجاری ولودیمیر زلنسکی محسوب میشد.
میندیچ یرماک را در گذشته «دوست خود» خوانده بود. اما روشن نیست رابطه آنها پس از آغاز تهاجم گسترده روسیه چگونه بوده یا آیا ریشههای آن به پیش از ۲۰۱۹ برمیگردد.
تحقیقات که ۱۵ ماه طول کشیده و شامل هزار ساعت شنود بوده، مشارکت چندین مقام دولت اوکراین را برملا کرده است.
نهادهای ضدفساد هنوز همه نوارها را منتشر نکردهاند و همین امر باعث شده گمانهزنیها درباره نزدیکان یرماک افزایش یابد.
نکته جالب توجه در پرونده آندری یرماک این است که یولیا سویریدنکو، نخستوزیر از تابستان ۲۰۲۵، بین ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ معاون یرماک محسوب میشد.
روسلان کراوچنکو، دادستان کل جدید (از ماه ژوئن)، نیز از نظر فعالان ضدفساد «وابسته به یرماک» محسوب میشود.
از سوی دیگر آندری سیبیها، وزیر خارجه، نیز زمانی معاون یرماک بود و پس از کنار گذاشته شدن دیمیترو کولبا، که بنابر گزارشها با یرماک اختلاف داشت، به این سمت رسید.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در عمل نقش وزیر خارجه را خود آندری یرماک ایفا میکند و اغلب در نشستهای مهم در کنار زلنسکی حاضر است.
با این سطح نفوذ، بسیاری از اوکراینیها میپرسند آیا یرماک از فساد در حلقه نزدیک به خود بیخبر بوده یا خیر؟
پیش از این نیز سه معاون او شامل اولگ تاتاروف، آندری اسمیرنوف و روستیسلاو شورما هدف تحقیقات ضدفساد قرار گرفته بودند.
این در شرایطی است که اکثریت متحدان ولودیمیر زلنسکی، چه در داخل و چه در جامعه مدنی، خواستار برکناری یرماک شدهاند.