از محبوبیت سونا در این کشور همین بس که برای جمعیت ۵.۵ میلیون نفری این کشور ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار سونا وجود دارد و به همین دلیل از نظر تکنیکی، همه فنلاندیها میتوانند همزمان در سونا باشند.
آگهیکمتر گردشگری را میتوان سراغ داشت که در سفر به فنلاند، سرزمین هزار دریاچه، سری به سوناهای آن نزده باشد یا از سوی دوستی به این سوناها دعوت نشده باشد؛ سوناهایی که برخی از آنها قدمتشان به اوایل سال ۱۹۰۰ میلادی میرسد.
اگرچه فرهنگ سونا در کشورهای دیگری همچون روسیه و ترکیه نیز وجود دارد اما در فنلاند آداب استفاده از آن سادهتر است. مهمترین ویژگی سونای فنلاند این است که برای همۀ سنین قابل استفاده است و بخشی از زندگی روزمره و حتی جشنهای مردم محسوب میشود.
فنلاندیها میگویند که سعی دارند در زمان حضور در این فضاهای گرم و ملو از همسالان، ذهن و بدن خود را پاک کنند. آنها در سونا استراحت میکنند، معاشرت میکنند و از زندگی لذت میبرند.
فنلاندیها معمولا قبل از شش ماهگی اولین حمام سونای خود را تجربه میکنند و در بزرگسالی نیز بطور متوسط هر ۱۰ روز یکبار سری به آنجا میزنند. سونا رفتن در این کشور یک رویداد کاملا اجتماعی است و هیچ نوع محدودیتی نیز برای استفاده از آن از جمله در موضوع سن و جنس یا پیشینه و تبار افراد وجود ندارد.
از محبوبیت سونا در این کشور همین بس که برای جمعیت ۵.۵ میلیون نفری این کشور ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار سونا وجود دارد و به همین دلیل از نظر تکنیکی، همه فنلاندیها میتوانند همزمان در سونا باشند.
اکثر فنلاندیها یک سونا در خانه خود یا یک حمام مشترک در ساختمان محل سکونت خود دارند و در زمان برگزاری جشنها و در دوران تعطیلات نیز تقریبا همه خانوادههای فنلاندی سری به سونا میزنند.
درجه حرارت در سوناهای فنلاند معمولا بین ۷۰ تا ۱۵۰ درجه سانتیگراد است و در زمان لذت بردن از این هوای گرم، مردم با هم صحبت میکنند، روی سنگهای داغ آب میریزند، یا از سکوت لذت میبرند.
اگر این سوناها در نزدیکی یکی از حدود ۱۸۸ هزار دریاچه فنلاند باشد؛ ممکن است برخی ترجیح دهند قبل از ورود به سونا، در آب سرد دریاچه و لابهلای قطعههای یخ آن غوطهور شوند و سپس تنشان را به گرمای سونا بسپارند.
وقتی ثبت جهانی «تعهد» میآورد
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد موسوم به «یونسکو» به تازگی اهمیت فرهنگ سونا را در فنلاند به رسمیت شناخت و با این کار، در حالی که اکثر سوناهای این کشور به دلیل شیوع ویروس کرونا تعطیل شدهاند، لبخند افتخار را در این روزهای سرد زمستانی بر چهره اهالی این کشور اسکاندیناوی نشاند.
سونا اولین سنت فنلاندی است که به فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو اضافه میشود. کمپین ثبت جهانی سونا در یونسکو از چهار سال پیش در این کشور آغاز شد و طرفداران این ایده سعی داشتنند با این کار، مردم کشورشان را در قبال فرهنگ سونا «متعهد» کنند.
فنلاندیها حالا بیش از همیشه خود را در قبال حفظ این سنت مسئول میدانند. فنلاند از این پس، هر شش سال یکبار گزارشی را برای یونسکو میفرستد و مستنداتی را که نشان دهندۀ تلاش این کشور برای حفاظت از فرهنگ سونا است، به این سازمان ارائه میدهد.
دولت همچنین خود را موظف کرده تا از تحقیقاتی که در موضوع تأثیر سونا بر سلامت و محیط زیست انجام میشود را پشتیبانی کند.
سوناهای فنلاند یک نگرانی مهم زیست محیطی را نیز بوجود آوردهاند: گرمای بسیاری از این سوناها با سوزاندن چوب درختان تامین میشود و بنا بر اعلام مقامات بهداشت این کشور، این مساله عامل تولید بیش از نیمی از ذرات کربن سیاه در فنلاند و انتشار آن در هواست که هم به محیط زیست آسیب میرساند و هم برای سلامت عمومی مضر است.
این آلودگی بویژه در شهر هلسینکی، جایی که ۲۸ درصد از ۷۰ هزار خانه از چوب برای گرمایش سوناها استفاده میکنند، بسیار بیشتر است.
اکنون دولت باید جانشین مقرون به صرفهای برای این نوع سوخت سنتی پیدا کند.