مصطفی کواکبیان، نماینده پیشین مجلس ایران روز یکشنبه در گفتگو با عصر ایران مدعی شد که نامهای که مسعود پزشکیان پیش از سفر محمد بن سلمان به واشنگتن برای او فرستاد، حاوی پیامی برای ترامپ مبنی بر آمادگی تهران برای از سرگیری مذاکرات با آمریکا بدون پیششرط بود.
مصطفی کواکبیان با اشاره به سفر اخیر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی به واشنگتن و دیدار با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا گفت: «نامهای که از طرف آقای رئیس جمهور داده شد به بن سلمان که ایشان هم بردند به آقای ترامپ و آقای ترامپ هم بلافاصله موضعگیری کرد.»
او افزود: «محتوای پیام این بود که ما حاضر هستیم بشینیم با همدیگر صحبت بکنیم. نه صحبتی که از سر تسلیم باشد و اینکه شما دیکته بکنید که این باشد آن نباشد، بلکه بنشینیم و باب گفتگو را باز میکنیم در مسائل با هم صحبت بکنیم و این منتقل شد؛ در همین سفر اخیر آقای بن سلمان البته با اجازه رهبری هم بوده است.»
رویترز روز پنجشنبه در گزارشی به نقل از «دو منبع آگاه در منطقه» اعلام کرده بود که ایران از عربستان سعودی خواسته است که ایالات متحده را برای ازسرگیری مذاکرات هستهای متقاعد کند.
به گزارش رویترز این درخواست نشانه نگرانی روزافزون ایران از احتمال حملات مجدد اسرائیل و همچنین تشدید مشکلات عمیق اقتصادی کشور است.
به گفته این منابع، آقای پزشکیان در این نامه گفته است که ایران «بهدنبال رویارویی نیست»، خواهان همکاری عمیقتر منطقهای است و همچنان «در صورتی که حقوقش تضمین شود، برای حلوفصل مناقشه هستهای از راه دیپلماسی آمادگی دارد.»
با این حال، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز یکشنبه تاکید کرد که نامه آقای پزشکیان به محمد بن سلمان «صرفا نامه معمولی بوده که در چارچوب مراودات ایران و عربستان در رابطه با مراسم حج تبادل شده است.»
او افزود: «این نامه حاوی پیام قدردانی جمهوری اسلامی ایران از عربستان بابت خدماتی است که مراسم حج سال گذشته ارائه کرد.»
آقای بقایی همچنین گفت: «اصلا مساله، مساله میانجیگری و واسطه نیست. موضوع به رویکرد و سیاست آمریکا باز میگردد، جدی نبودن آمریکا در رابطه با مذاکره و آنکه نگاه آمریکا به مذاکره اساسا بیش از آنکه بر مبنای یک امر متعارف دیپلماتیک مبتنی بر دادوستد باشد، بر اساس دیکتهکردن است و مادامی که آمریکا بر این رویکرد خود اصرار بورزد، قاعدتا مذاکره معناداری هم شکل نمیگیرد. لذا موضوع میانجی و میانجیگری یک بحث ثانویه است.»
یک منبع در کشورهای حوزه خلیج فارس به رویترز گفت: «ایران در پی یافتن مجرایی برای ازسرگیری گفتگوها با واشنگتن است و رهبر عربستان نیز از یک راهحل مسالمتآمیز حمایت میکند و این پیام را در جریان سفر خود به رئیسجمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، منتقل کرده است.»
او گفت: «محمد بن سلمان نیز میخواهد این درگیری بهصورت مسالمتآمیز پایان یابد. این موضوع برای او مهم است و او این را به آقای ترامپ منتقل کرد و گفت که برای کمک آماده است.»
محمد بن سلمان روز سهشنبه در دیدار با دونالد ترامپ در پاسخ به پرسش خبرنگاری مبنی بر احتمال از سرگیری مذاکرات هستهای ایران و آمریکا و تاثیر آن بر امنیت عربستان سعودی، گفت: «ما متحدان نزدیکی هستیم و روی این مساله با یکدیگر همکاری نزدیکی داریم. ما هر کاری بتوانیم برای کمک به حصول توافق میان آمریکا و ایران میکنیم. به باور ما حصول یک توافق خوب برای آینده ایران خوب است. توافقی که با رضایت منطقه و جهان و ایالات متحده همراه باشد. بنابراین تمام تلاشمان را میکنیم که آن روز را ببینیم.»
رئیسجمهوری آمریکا نیز در ادامه اظهارات ولیعهد عربستان سعودی گفت: «به هر حال، ایران میخواهد به توافق دست یابد. میتوانم بگویم که به شدت خواهان دستیابی به توافق هستند و من کاملا از آن استقبال میکنم. ما در حال گفتگو با آنها هستیم و روند را شروع کردهایم. اگر بتوانیم با ایران به توافقی دست یابیم خوب خواهد بود.»
دونالد ترامپ افزود: «میتوانستیم پیش از جنگ به این توافق برسیم، اما نتیجه نگرفتیم. بالاخره یک اتفاقی خواهد افتاد اما آنها بسیار راغب هستند که به توافق برسند. منظورم این است که ممکن است چیز دیگری بگویند، اما بسیار راغب به حصول توافق هستند.»
مصطفی کواکبیان در گفتگو با عصر ایران، پیام آقای پزشکیان به دونالد ترامپ را موثر دانست و گفت: «من فکر میکنم که ارسال این پیام، تاثیر گذاشت و آقای ترامپ هم بلافاصله گفت که ما بالاخره برنامهریزی میکنیم برای مذاکره. من این قرائن را که میبینم معتقد هستم که ما به دنبال جنگ نمیرویم.»
این در حالی است که به گزارش رسانه اسرائیلی واینت، وابسته به روزنامه «یدیعوت آخرونوت»، با توجه به اقدامات ایران برای بازسازی توان موشکی، مقامات اسرائيلی به صورت فزایندهای نگران حملات پیشدستانه ایران هستند. بنابر این گزارش، مقامات اسرائيلی همچنین بر این باورند که آمریکا نسبت به خطر افزایش تنشها در منطقه آگاهی و حساسیت لازم را ندارد.
بنابر این گزارش، ارزیابیهای اطلاعاتی اسرائیل نشان میدهد که تهران با هدف حفظ توان هدف قرار دادن جبهه داخلی اسرائیل، در تلاش است برنامه موشکهای بالستیک خود را بازسازی کند. مقامات بینالمللی درباره خطر اشتباه محاسباتی هشدار دادهاند. خطری که براساس آن، هر یک از دو طرف، اسرائیل یا ایران، ممکن است از ترس این که طرف مقابل در آستانه حمله باشد، دست به حمله پیشدستانه بزند.