به گزارش رویترز، در پی افزایش نظارت مالزی بر محموله‌های خروجی از بنادر، چین در حال وارد کردن حجم غیرمعمول و بسیار زیاد نفت خام از اندونزی است. به گفته فعالان بازار، این نفت، نفت خام تحریم‌شده ایران است که پس از انتقال کشتی‌به‌کشتی در نزدیکی سواحل مالزی، به عنوان نفت اندونزی به چین ارسال می‌شود.
بنابر این گزارش به نقل از فعالان بازار، تاجرانی که نفت خام ایران را که تحت تحریم‌های آمریکاست، معامله می‌کنند، مدت‌‌هاست این نفت را به عنوان نفت مالزی به چین می‌فروشند.
اگرچه پکن به طور رسمی از سال ۲۰۲۲ تاکنون از ایران نفت وارد نکرده، اما بنابر داده‌های گمرکی چین، میزان نفت وارداتی از مالزی بیش از تولید این کشور بوده است.
بنابر داده‌های گمرک چین که روز پنجشنبه منتشر شد، واردات نفت خام این کشور از اندونزی، از کمتر از ۱۰۰ هزار تن در سال ۲۰۲۴، به ۹.۸۱ میلیون تن، معادل ۲۳۵ هزار و ۵۷۰ بشکه در روز از ابتدای سال ۲۰۲۵ تا پایان اکتبر رسیده است. این درحالی است که بنابر داده‌های گمرک اندونزی، این کشور از ژانویه تا پایان سپتامبر تنها ۱.۷ میلیون تن نفت خام صادر کرده که از این مقدار، تنها ۲۵ هزار تن راهی چین شده است.
در همین حال، واردات چین از مالزی، که بزرگ‌ترین مرکز انتقال مجدد نفت ایران است، از اوج ۸.۵ میلیون تنی در ماه مارس امسال تا ماه ژوئیه تقریبا نصف شده است.
به گفته دو تاجر آگاه به موضوع، چون بانک‌ها در سال جاری در مورد نفتی که به عنوان نفت صادراتی مالزی اعلام می‌شود، سختگیری بیشتری کرده‌اند، اندونزی به عنوان مبدا جایگزین برای نفت تحریم‌شده ایران سر برآورده است.
یکی از این تاجران گفت: «برخی بانک‌ها مدارکی را که در آن‌ها مالزی به عنوان مبدا ذکر شده است، رد می‌کنند.»
پانکاج سریواستاوا، معاون ارشد شرکت «ریستاد انرژی» گفت: « با توجه به توافق‌‌های واشنگتن و جاکارتا در زمینه تامین انرژی و برنامه‌ریزی برای احداث ۱۷ پالایشگاه مودولار در اندونزی، ممکن است حساسیت بر این کشور نسبت به مالزی کمتر باشد. با این حال، اگر نظارت و اجرای مقررات بیشتر شود، این مبدا می‌تواند روی کاغذ به‌طور مکرر تغییر کند.»
به گفته موسسه مشاور «انرژی اسپکتس»، این تغییر همچنین تحت‌تأثیر اعلام مالزی در ماه ژوئیه مبنی بر اجرای سختگیرانه‌تر مقرراتی است که انتقال‌های غیرقانونی کشتی‌به‌کشتی را هدف قرار می‌دهد.
با این حال، به گفته تاجران، اگرچه مبدا اندونزی ذکر می‌شود، اما نفت همچنان در سواحل مالزی به صورت کشتی‌به‌کشتی منتقل می‌شود.
بنابر تحلیل گروه کپلر، چین در ۱۰ ماه نخست سال جاری بیش از ۵۷ میلیون تن، معادل حدود ۱.۳۷ میلیون بشکه در روز، نفت خام با مبدا ایران یا مظنون به مبدا ایرانی وارد کرده که بیش از ۵۱ میلیون تن آن از طریق انتقال‌های کشتی‌به‌کشتی منتقل شده است.