لوموند: روحانی در حالی از حق اعتراض مردم دفاع میکند که پس از فروکش کردن ناآرامیها با افتخار از «جمع کردن» اعتراضات سخن گفت. نقش روحانی در سرکوب اعتراضات به همین جا محدود نمیشود، زیرا عاملان برخورد با ناآرامیها نه سپاه تحت امر رهبر، بلکه نیروی انتظامی بوده که به دستور وزارت کشور عمل میکند.
خشم و اعتراض ایرانیانی که در روزهای اخیر به خیابان آمدند، تاکنون بیش از هر کس دیگری به نفع حسن روحانی، رئیس جمهوری تمام شده است.
روزنامه فرانسوی لوموند در مقالهای با یادآوری برخی سخنان روحانی پس از فروکش کردن اعتراضات اخیر در ایران به تحلیل مواضع 'فرصتطلبانه' او پرداخته است. تحلیلگر لوموند مینویسد: «رئیس جمهوری ایران مصمم است تا از جنبش اعتراضی اخیر که به تظاهرات و درگیری در بیش از ۸۰ شهر ایران انجامید، نهایت استفاده را ببرد و این را تا کنون با موضعگیریهای خود نشان داده است. ایرانیها دیگر تظاهرات نمیکنند، اما روحانی در پس ظاهر مثبت خود، سیاست خشنی را پنهان کرده و میخواهد از همان اعتراضی که آن را 'دائمی' خوانده، برای پیشبرد سیاست خود استفاده کند.»
به نوشته لوموند، آقای روحانی حتی در روز ۱۸ دی از این که عامل اعتراضات اخیر به انگیزههای اقتصادی صرف «تقلیل» داده شود، اعلام نارضایتی کرده بود. اشاره این روزنامه به سخنان رئیس جمهوری در جمع برخی از اعضای کابینه است که همان روز در خبرگزاری ایسنا منتشر شد. او در آن روز گفت که مردم میخواهند «به نظرشان گوش داده شود» و محدود شدن خواست مردم به اقتصاد را «آدرس غلط و توهین به مردم» خواند. به گفته روحانی، «بعضیها تصور میکنند که مردم فقط پول و اقتصاد میخواهند، اما [...] مگر میشود آزادی و زندگی مردم را با پول خریداری کرد؟»
جزئیات سخنان حسن روحانی در نشست وزیر و مدیران وزارت دارایی در تاریخ ۱۸ دی را در این پیوند خبرگزاری ایسنا ببینید.
لوئی امبر، خبرنگار لوموند با یادآوری این سخنان روحانی مینویسد که رئیس کابینه اعتدالگرای ایران با مقابله با نهادهای انتصابی به ویژه سپاه پاسداران و قوه قضائیه، در فکر تقویت موضع خود مبنی بر اعمال اصلاحات در ساختار رژیم است. به این ترتیب به نظر میرسد حسن روحانی قصد دارد به شعارهای تند معترضان علیه رهبر به طور غیر مستقیم و تلویحی مشروعیت بدهد. روحانی حتی انتقاد از سید علی خامنهای را بدون نام بردن از او جایز دانسته و گفته بود: «هیچ استثنایی در کشور برای انتقاد کردن وجود ندارد و در کشور ما معصوم نداریم.»
بیشتر بخوانید:
روحانی: مردم باید احساس کنند در رسانهها میتوانند حرفهایشان را بیان کنند
در مقاله لوموند همچنین نظر احمد سلامتیان، تحلیلگر سیاسی مقیم پاریس ذکر شده که میگوید: «در اعتراضات اخیر بخشی از پرهای کل نظام کنده شده است اما کسی که در این میان کمترین آسیب را دیده، روحانی بوده است. او خوب میداند کسی که ایران را از این بحران بیرون بیاورد در سه سال آینده دست بالا را در جمهوری اسلامی خواهد داشت.» منظور سلامتیان از سه سال آینده، مدت زمان باقیمانده از دوره دوم ریاست جمهوری روحانی است.
روحانی در حالی از حق اعتراض مردم دفاع میکند که تنها اندکی پس از فروکش کردن ناآرامیها با افتخار از «جمع کردن» اعتراضات سخن گفت. تحلیلگر لوموند با یادآوری این مطلب میافزاید که نقش روحانی در سرکوب اعتراضات به همین جا محدود نمیشود، زیرا عاملان برخورد با ناآرامیها نه سپاه پاسداران تحت امر رهبر، بلکه نیروی انتظامی بوده که قاعدتا تحت مدیریت و دستور وزارت کشور عمل میکند.
لوموند مینویسد عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران که خود یکی از چهرههای شناختهشده اصولگرایان است، پس از خاموش کردن خیزش معترضان که کشته شدن حداقل ۲۱ نفر و زندانی شدن دست کم ۳۷۰۰ نفر را در پی داشت، از سوی چهرههای مطرح اصلاحطلب و اعتدالی هم مورد تقدیر قرار گرفت. از سوی دیگر وزارت اطلاعات نیز که بخشی از دولت و تابع دستورات رئیس جمهوری است، در خاموش کردن اعتراضها به ویژه از طریق دستگیری افراد نقش عمدهای داشته است.
در عین حال نقش دولت آقای روحانی در سرکوب اعتراضها چندان به چشم نیامد زیرا اصلاحطلبان از همان آغاز از معترضان برائت جسته و در این راه موفق شدند بخش بزرگی از طبقه متوسط جامعه شهرنشین ایران به ویژه در شهرهای بزرگ را با خود همراه کنند. به نوشته لوموند، این ناهمراهی با حرکتهای اعتراضی مردم، دقیقا همان چیزی است که به تثبیت قدرت و موقعیت روحانی در روزهای اخیر انجامیده است.
به رغم آن که در شروع ناآرامیها تظاهرکنندگان شعار «مرگ بر روحانی» هم سر داده بودند، اما در ادامه اصلاحطلبان با تلاش خود کاری کردند که شهروندان طبقه متوسط و مرفه از ترس سقوط جایگاه روحانی و پیروزی جناح تندرو، وارد آوردگاه اعتراض نشده و حتی با آن مخالفت کنند.
**به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید **
لوموند با ذکر این نکته مینویسد روحانی پیروز این میدان بود زیرا حتی توانست صدای مخالفان خود را که از زمان انتخابات ریاست جمهوری رهایش نمیکردند، ساکت کند و برتری خود را به ویژه در برابر برادران لاریجانی به رخ بکشد. برای تحلیلگر لوموند، این که بعد از اعتراضها، مجلس حاضر شد در برابر جناح روحانی در ماجرای اختصاص بودجه به برخی نهادهای مذهبی عقبنشینی کرده و در نهایت بودجه ملی را با تغییراتی بپذیرد، نشان از پیروزی دیگری برای رئیس جمهوری ایران در برابر رئیس مجلس شورای اسلامی و جناح منتقد دولت است.
لوموند نتیجه میگیرد که مجموع این رویدادها به تقویت بیشتر جایگاه دولت و تضعیف منتقدان آن انجامیده به طوری که صفوف خود اصولگرایان نیز پس از این حوادث دچار تشتت بیشتر شد. این روزنامه دست چپی فرانسوی در همین مورد مینویسد که برای مثال، فردی همچون محمدحسین جعفریان، شاعر و روزنامهنگار که دچار معلولیت ناشی از جنگ است و از حامیان معروف ابراهیم رئیسی، رقیب روحانی محسوب میشود، عملکرد رئیس جمهوری را در مبارزه با فساد اقتصادی و اداری نهادینه در کشور میستاید. جعفریان به روزنامه لوموند میگوید: «واکنش روحانی [به اعتراضات اخیر] منطقی و خردمندانه بود. او حق دارد از فساد و مشکلات اقتصادی به عنوان عوامل اصلی اعتراض سخن به میان آورد.