اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا با ترسیم ابعاد پرمخاطره تصمیمهایی که پیشروی رهبران اتحادیه اروپا قرار دارد، از جهانی سخن گفت که «شکارچیان» در آن نقشآفرینی میکنند و نسبت به شکلگیری نظمی تازه در روابط بینالملل پس از چرخش سیاستهای واشنگتن در برابر اروپا هشدار داد.
خانم فن در لاین پیش از گردهمایی سرنوشتساز ۲۷ رهبر اتحادیه اروپا در روز پنجشنبه در بروکسل، این مذاکرات را برای امنیت و استقلال اروپا محوری دانست.
او روز چهارشنبه در صحن پارلمان اروپا در استراسبورگ گفت: «صلح دیروز دیگر وجود ندارد. زمانی برای غرق شدن در گذشته نداریم. آنچه اهمیت دارد این است که امروز چگونه با واقعیتها روبهرو میشویم.»
فن در لاین افزود: «ما فوریت اوضاع را میدانیم. این فوریت بسیار جدی است. همه ما آن را احساس میکنیم. همه ما آن را میبینیم.»
به گفته او، اتحادیه اروپا در آستانه اتخاذ تصمیمهایی حیاتی درباره دو موضوع کلیدی است؛ تصمیمهایی که میتواند چهره جهانی و جایگاه بینالمللی این بلوک را شکل دهد.
نخست اتحادیه باید مشخص کند چگونه میتواند اوکراین را از نظر اقتصادی سرپا نگه دارد و اطمینان دهد که این کشور همچنان توان مقاومت در برابر تهاجم روسیه را دارد.
دوم باید تصمیم بگیرد آیا توافق تجارت آزاد با بلوک مرکوسور در آمریکای جنوبی را نهایی کند یا نه؛ توافقی که احیای اعتماد به تجارت مبتنی بر قواعد بینالمللی به آن گره خورده است، اعتمادی که از زمان روی کار آمدن دولت دوم دونالد ترامپ به پایینترین سطح خود سقوط کرده است.
در خصوص اوکراین، خانم فن در لاین از طرحی بیسابقه حمایت میکند که بر اساس آن از داراییهای مسدودشده دولت روسیه برای اعطای وام غرامت استفاده شود. اما این رویکرد میان رهبران اتحادیه اروپا اختلافبرانگیز بوده است و بلژیک، کشوری که بخش عمده این داراییها در آن نگهداری میشود، هنوز متقاعد نشده است که به خواستههایش برای توزیع مساوی ریسکها بین کشورهای اتحادیه اروپا رسیدگی میشود.
رهبران اروپا همزمان با تصمیم مهم دیگری روبهرو هستند؛ اینکه آیا پس از ۲۵ سال مذاکره، توافق تجارت آزاد با مرکوسور را نهایی کنند یا خیر.
برای تصویب این طرح، حمایت «اکثریت کیفی» کشورهای عضو لازم است؛ به این معنا که دستکم ۱۵ کشور، نماینده حداقل ۶۵ درصد جمعیت اتحادیه، باید از آن پشتیبانی کنند.
چند کشور بزرگ از جمله فرانسه (به دلیل فشارهای داخلی بخش کشاورزی) تمایل چندانی به این توافق ندارند. در این میان ایتالیا به بازیگر تعیینکننده تبدیل شده است؛ چراکه فرانسه برای شکل دادن«اکثریت مسدودکننده» و متوقف کردن طرح، به حمایت رم نیاز دارد.
با این حال جورجا ملونی، نخستوزیر ایتالیا هنوز موضع روشنی در این خصوص نگرفته و همین موضوع تردیدهایی درباره امکان دوام این توافق ایجاد کرده است.
فرانسه همچنین در پی جلب حمایت برای به تعویق انداختن رایگیری تا سال آینده است؛ اقدامی که حامیان توافق میگویند میتواند عملا آن را از میان ببرد و اعتبار اتحادیه اروپا را در آمریکای جنوبی و در سطح جهانی به شدت تضعیف کند.
درنهایت آنچه در میان است اعتبار اتحادیه ۲۷ عضوی اروپا برای شکل دادن به سیاست خارجی و دستور کار تجاری خود است؛ آن هم در شرایطی که با دولت ترامپ روبهروست؛ دولتی که با تکیه بر رویکرد «اول آمریکا»، سیاستی یکجانبهگرایانه در تجارت و روابط خارجی در پیش گرفته است.
فن در لاین در سخنانش بهصراحت به تغییر اخیر رویکرد ایالات متحده نسبت به اروپا پرداخت و گفت: «ما اروپاییها نمیتوانیم اجازه دهیم جهانبینی دیگران ما را تعریف کند.»
او افزود: «نباید از آنچه دیگران درباره اروپا میگویند شگفتزده شویم. این اولین باری نیست که فرضیات درباره اروپا منسوخ شده نشان داده میشود و این اولین باری نیست که متوجه میشویم نظم جهانی پس از جنگ به طرز غیرقابل تشخیصی در حال تغییر است.»
این سخنان پس از آن مطرح میشود که در یک راهبرد امنیت ملی آمریکا، با لحنی تند از «زوال تمدنی» قریبالوقوع اروپا سخن گفته شد. کمی بعد از انتشار این سند، دونالد ترامپ قاره اروپا را مجموعهای از «کشورهای رو به زوال» توصیف کرد که به گفته او سیاستمدارانی «ضعیف» در راس آنها قرار دارند.
جیمیسون گریر، نماینده تجاری آمریکا نیز این هفته حمله تازهای به مقررات دیجیتال اتحادیه اروپا کرد و این بلوک و کشورهای عضو آن را متهم کرد که با «دادخواستها، مالیاتها، جریمهها و دستورالعملهای تبعیضآمیز و آزاردهنده» شرکتهای خدماتی آمریکایی را هدف قرار میدهند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در واکنش به این انتقادها سخنگوی اتحادیه اروپا گفت: «همانطور که بارها روشن کردهایم، قوانین ما بهطور برابر و منصفانه درباره همه شرکتهایی که در اتحادیه اروپا فعالیت میکنند اعمال میشود.»
او افزود: «این مقررات تضمین میکند که در اتحادیه اروپا محیطی امن، عادلانه و با شرایط رقابتی برابر، مطابق با انتظارات شهروندان ما برقرار باشد.»