اروپا با دو مشکل رقابت‌پذیری و خیال‌پردازی روبه‌روست

هم‌زمان با اینکه نمایندگان کشورهای عضو اروپا درباره اومنی‌بوس دیجیتال پیشنهادی بحث می‌کنند، اروپایی‌ها دو دسته شده‌اند.

طبق روال همیشگی، برخی زنگ خطر را به صدا درآورده‌اند و اومنی‌بوس دیجیتال را تهدیدی برای حریم خصوصی و حقوق دیجیتال اروپایی‌ها می‌بینند و حتی اصل قانونی بودن آن را زیر سوال می‌برند.

در مقابل، پشت درهای بسته حتی برخی سیاستگذاران هم معتقدند با توجه به سنت اروپایی تضعیف شدید طرح‌های جاه‌طلبانه، شاید طرح اومنی‌بوس دیجیتال کمیسیون اروپا که برای کمک به کسب‌وکارهای اروپایی طراحی شده، باید بلندپروازانه‌تر می‌بود.

در اتحادیه اروپا تنوع دیدگاه‌ها به متعادل شدن تصمیم‌های سیاسی و اثرشان بر زندگی اروپایی‌ها کمک می‌کند. با این حال به نظر می‌رسد کسب‌وکارهای اروپایی در این سال‌ها کم‌تحرک و کم‌صداتر از حد لازم بوده‌اند و حالا وقتی اومنی‌بوس‌ها اندکی از وضعیت موجود فاصله می‌گیرند، با واکنشی نامتناسب روبه‌رو می‌شوند.

متاسفانه این روزها بسیاری از اروپایی‌ها در دنیای خیال‌پردازی گیر کرده‌اند: می‌خواهند کسب‌وکارهای اروپایی بزرگ‌تر و قوی‌تر شوند و در نتیجه در سطح جهان رقابتی باشند، اما بدون تغییر قواعدی که خود شرکت‌های اروپایی بزرگ‌ترین مانع کارشان می‌نامند.

نقاط درد اصلی فناوری اروپا: مشکل آمریکا نیست، مشکل خود اروپاست

منتقدان غیرصادق اومنی‌بوس دیجیتال اغلب آن را نتیجه فشار و لابی آمریکا می‌خوانند. اما ماریو دراگی، که مدافع واقعی رقابت‌پذیری اروپا است، بارها همان اصلاحاتی را مطالبه کرده که کمیسیون اروپا اکنون روی آنها کار می‌کند.

اساسی‌ترین مشکلات کسب‌وکارهای اروپایی همان‌هاست: علاوه بر کمبود دسترسی به سرمایه، مقررات پراکنده در سراسر اتحادیه، بار سنگین مقررات‌گذاری، هزینه‌های بالای انطباق و بی‌ثباتی مقررات باعث می‌شود شرکت‌های اروپایی به جای مقیاس‌پذیری و سپس رقابت در سطح جهانی، انرژی خود را صرف انطباق کنند.

همان‌طور که دراگی در سخنرانی خود در سپتامبر گفت، ساده‌سازی «مقررات عمومی حفاظت از داده‌ها» (GDPR) همچنان «یکی از روشن‌ترین مطالبات» شرکت‌های اروپایی است. او افزود این مقررات «هزینه داده را برای شرکت‌های اروپایی نسبت به همتایان آمریکایی حدود ۲۰ درصد افزایش داده است».

نکته دوم به قانون هوش مصنوعی مربوط است. دراگی صراحتا آن را «منبع دیگری از عدم‌قطعیت» خواند و خواست اجرای این قانون برای سامانه‌های پرخطر «تا زمانی که معایب را بهتر بفهمیم» به تعویق بیفتد.

هیچ راه‌حل معجزه‌آسایی در کار نیست: اومنی‌بوس دیجیتال فقط یک گام نخست است

اومنی‌بوس دیجیتال گامی در مسیر درست است، همان‌طور که راهبرد اتحادیه داده و «ارزیابی تناسب دیجیتال» پیش‌رو نیز چنین‌اند، اما هم شرکت‌های اروپایی و هم سیاستگذاران نباید وقت را تلف کنند. باید از این مداخلات بیشترین بهره را ببرند و همزمان برای برنامه‌های جایگزین بی و سی برنامه‌ریزی کنند.

مثل همیشه، تغییرات بنیادین در اروپا از دل مجموعه‌ای از ابتکارها و مداخلات متعدد رخ می‌دهد و برای اینکه کسب‌وکارهای اروپایی فرصت‌های واقعی برای رقابتی‌تر شدن پیدا کنند، کارهای بیشتری لازم است.

این هفته، اتاق هوش مصنوعی و گروهی از سازمان‌ها (از جمله نهاد مادر ما، مرکز انتخاب مصرف‌کننده اروپا) که نماینده کشورهایی چون چک، لهستان، اسلواکی، مجارستان، لیتوانی، دانمارک، بلغارستان و دیگران هستند، نامه‌ای به شورای اتحادیه اروپا و اعضای پارلمان اروپا فرستادند و از آنها خواستند فرصت فراهم‌شده توسط اومنی‌بوس دیجیتال را غنیمت بدانند و بر تغییرات بیشتری که برای رقابتی‌تر شدن شرکت‌های اروپایی لازم است تمرکز کنند.

این نامه از تلاش‌های کمیسیون اروپا با اومنی‌بوس دیجیتال قویا حمایت می‌کند اما تاکید دارد که دامنه آن ممکن است کافی نباشد. امضاکنندگان پیشنهاد می‌کنند به طرح اومنی‌بوس دیجیتال به‌عنوان گام نخست نگاه شود نه هدف نهایی، تا به افزایش رقابت‌پذیری دیجیتال شرکت‌های اروپایی کمک کند.

این نامه خواستار ساده‌سازی قانون هوش مصنوعی، تعویق اجرای آن به مدت دو سال و اطمینان از آن است که قواعد استفاده از «منافع مشروع» برای توسعه هوش مصنوعی در سراسر اتحادیه روشن، منسجم و کاملا هماهنگ باشد.

در نهایت، این نامه کنایه‌ای ملایم به کسانی می‌زند که از خوداتکایی راهبردی اروپا دفاع می‌کنند اما هم خدا را می‌خواهند هم خرما را، بی‌آنکه تغییری جدی انجام دهند که به رشد کسب‌وکارهای اروپایی کمک کند:

در این نامه آمده است: «نمی‌توانیم به دستیابی به "خوداتکایی راهبردی" واقعی امید ببندیم اگر نتوانیم فناوری‌های بنیادین خود را توسعه دهیم.»

این مقاله نخستین بار در EU Tech Loop منتشر شده و به موجب توافقی با EU Tech Loop در یورونیوز بازنشر شده است.