«تناوب و پیگیری ثبت دادهها توسط ماهوارهها، مولفههایی مهم برای مدیریت محیط زیست هستند تا به تصمیمگیرندگان اطلاعات کلیدی درباره آنچه (در زمین) تغییر میکند و آنچه به سرعت در حال تغییر است داده شود تا بدانند که نوع بشر در کدام موارد باید شیوههای خود را تغییر دهد.»
آگهیفناوری ماهوارهای میتواند به دانشمندان دیدگاهی جهانی و همه جانبه درباره تغییرات اقلیمی ارائه دهد و امروزه دانشمندان از ماهوارهها برای فهم بهتر جهان و مناطقی استفاده میکنند که در اثر تغییرات آب و هوا در معرض خطر قرار دارند.
یکی از این مناطق کامارگ، منطقهای در جنوب فرانسه است که به چشماندازها، طبیعت و حیات وحش بینظیر شهرت دارد و به دلیل تغییرات اقلیمی و بالا آمدن آب دریاها در معرض خطر جدی قرار گرفته است.
در این مطلب به چگونگی استفاده از ماهوارهها برای درک بهتر میزان تغییرات اقلیمی، نشانهها و مولفههای موثر بر آن میپردازیم:
در سال ۱۹۸۰ در ساحل کامارگ دیوارهای دریایی ساخته شد تا از پیشروی دریای مدیترانه جلوگیری کند؛ تلاشی که با شکست مواجه شد.
در آن زمان آب دریاها هر ساله تنها چند میلیمتر بالا می آمد اما اکنون دانشمندان از طریق فناوری ماهوارهها دریافتند که با بالا رفتن سرعت ذوب شدن یخچالها و افزایش دما این روند به سرعت در حال افزایش است.
انیس گلمامی، دانشمند سنجش از راه دور توسط ماهواره از مرکز پژوهشی «تور دو ولت» میگوید: «ارقام جمعآوری شده توسط ماهوارههای فرازیاب که سطح آب دریاها را اندازهگیری میکنند، نشان میدهد که میزان بالا آمدن آب دریاها نسبت به قبل افزایش زیادی داشته است. اکنون صحبت از ۴/۸ میلیمتر در سال است که میزان هشدار را نسبت به سال قبل که ۳/۴ میلیمتر بود بالا برده است.»
انیس گلمامی و ژان ژالبرت دانشمندانی هستند که مطالعات خود را بر تالابهایی نظیر کامارگ متمرکز کردهاند. با توجه به افزایش یک درجهای دمای هوا در بیست سال اخیر، این تالاب ها به خصوص در دو سال گذشته با خشکی گستردهای مواجه شدهاند.
ژان ژالبرت، مدیر مرکز پژوهشی «تور دو والت» در اینباره می گوید: «کامارگ یک دلتا (در میان دوبازوی رودخانه رون) است؛ بنابراین ساختار زمینشناسی جوانی محسوب میشود که ۱۰ تا ۱۲ هزار سال سن دارد و از رسوبات نازک ساخته شده است. این رسوبات به صورت مستمر در زیر وزن خود فشرده میشود و کامارگ با بالا آمدن سطح آب هر سال یک میلیمتر کوچکتر میشود. تا پایان این قرن حتی ممکن است که سطح آب دریاها تا یک متر یا شاید بیش از دو متر افزایش یابد و با در نظر گرفتن این موضوع که کامارگ تنها در یک متری سطح دریا قرار دارد میتوان تصور کرد که این افزایش چه عواقبی خواهد داشت.»
مطالعات انیس گلمامی درباره تغییرات ساحلی مدیترانه با استفاده از ماهوارههای سنجش از راه دور اروپا و ماهواره «لندست» ناسا است. یافتههای او حاکی از آن است که خط ساحلی کامارگ در سی سال گذشته ۲۰۰ متر عقبنشینی داشته است.
انیس گلمامی میگوید: «این تصویر سال ۱۹۸۸ است و سواحل این اطراف را نشان می دهد. این تصویر توسط اندست-تیام و لندست-۵ ثبت شده است. اگر آن را با تصاویر سال ۲۰۱۸ ماهواره سنتینل-۲ (متعلق به آژانس هوایی اروپا) مقایسه کنید متوجه میشوید که خط ساحلی عقب رفته و دریا تا زیستگاههایی مانند ساحل و تپههای شنی پیشرفت کرده است.»
ماهوارهها در حال حاضر ابزار اصلی دانشمندان برای مطالعه بر روی تغییرات اقلیمی محیط زیست هستند. ماهوارههای «سنتینل» (Sentinel) و «جستجوگر زمین» ( Earth Explorers) متعلق به آژانش فضایی اروپا تغییراتی نظیر ذوب شدن پوشش یخ زمین، جنگلزدایی، کاربری زمین و رطوبت خاک و همچنین روند افزایش سطح و حرارت آب دریاها را نظارت و ثبت میکنند.
دادههای مربوط به این ماهوارهها در مرکز مطالعات آژانس فضایی اروپا در رم بررسی میشود. این آژانس،۴ ماهواره جستجوگر زمین و ۷ ماهواره سنتینل دارد. سنتیلها به صورت جفت و همزمان پرواز و حداکثر داده را جمعآوری میکنند.
میشل راس، رئیس بخش استراتژی علوم برنامه دیدهبان زمین آژانس فضایی اروپا میگوید: «ما برای پرواز همزمان خواهران دو قلوی سنتینل دو-آ و سه-بی، مدارهایی را انتخاب کردیم که بهترین بازبینی را حاصل کنند تا بتوانیم تمام زمین را بدون وقفه در ۵ روز پوشش دهیم.»
مطالب یورونیوز را در واتساپ دریافت کنید
وی ادامه میدهد: «تناوب و پیگیری ثبت دادهها توسط ماهوارهها، مولفههایی مهم برای مدیریت محیط زیست هستند تا به تصمیمگیرندگان اطلاعات کلیدی درباره آنچه (در زمین) تغییر میکند و آنچه به سرعت در حال تغییر است داده شود تا بدانند که نوع بشر در کدام موارد باید شیوههای خود را تغییر دهد.»
آگهیژوزف آشباشر، رئیس برنامه «دیدهبان زمین آژانس فضایی اروپا» در اینباره میگوید: «در این نمودار غلظت دیاکسید کربن در اتمسفر را طی ۸۰۰ هزار سال مشاهده میکنید. میتوان دید که این مقادیر در دوره های مختلف بالا و پائین رفته است . خطوط آبی مربوط به اعصار یخبندان است و خطوط نارنجی دورانهای بین عصرهای یخبندان یا زمانهایی را که زمین گرمتر بوده است نشان میدهد. همچنین مشاهده میکنید که در ۸۰۰ هزار سال اخیر مقدار آن (دیاکسید کربن) همواره کمتر از ۳۰۰ واحد در میلیون است. ناگهان از قرن گذشته شیب تندی تا حد ۴۰۰ در ملیلیون و بیشتر از آن پیدا کرده است. سطح غلظت دیاکسید کربن در صد سال اخیر به دلیل فعالیتهای بشر به میزان زیادی افزایش یافته است.»
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در کامارگ تصمیم گرفته شده تا در راستای حفاظت از منطقه، دیوارهای دریایی جدید ساخته نشود. آنه شیرون، مدیر ذخیرگاه ملی کامارگ میگوید: «ما تصمیم گرفتیم که در حیات وحش کامارگ در برابر فرسایش ساحلی و تاثیرات دریا بر آن مبارزه نکنیم و به جای مبارزه به صورت استراتژیک و راهبردی با این عقبنشینی خط ساحلی و افزایش سطح آب منطبق شویم.»
کامارگ تنها نمونهای از اتفاقاتی است که در اثر تغییرات اقلیمی در جهان روی میدهد. سطح آب دریاها در جهان از سال ۱۹۰۰ تا کنون ۲۵ سانتیمتر افزایش یافته است و انتظار میرود که این مقدار در قرن آینده سرعت بیشتری به خود بگیرد.
آگهیژان ژالبرت، مدیر مرکز پژوهشی «تور دو والت» میگوید: «آنچه اینجا اتفاق میافتد در تمام سیاره ما در حال روی دادن است. باید به دهها هزار نفر انسانی فکر کرد که از این تغییرات آسیب دیدهاند. فرانسه شامل ۷۴۰ هزار هکتار زمین است و بیش از ۳۰۰ هزار ساختمان در این کشور در مناطقی هستند که یک متر زیر سطح آب است. در تمام دنیا نیز بیش از ۳۷۰ میلیون نفر در سرزمینهایی زندگی میکنند که تا ۵ متر زیر سطح دریا هستند. ۱۳۶ کلانشهر نظیر نیویورک، توکیو اوساکا و لاگوس در کنار دریا قرار دارند و برای دفاع از این مناطق با مشکلات زیادی مواجه خواهیم شد. اگرچه باید در برخی از مناطق در برابر این تغییرات مبارزه کرد اما اغلب باید با تغییرات اقلیمی و اثرات آن منطبق شد.»
تغییرات و تاثیرات آنان ادامه خواهند داشت و ناوگان ماهوارهای بشر نیز باید برای مطالعه دقیق و پیشبینی نیازهای آینده جهت پیشگیری یا اقدامات لازم از فاصله ۷۰۰ کیلومتری زمین این تغییرات را ثبت کنند.
بیشتر بخوانید: