روسیه به ایجاد اختلال در سامانه موقعیتیاب جهانی (GPS) هواپیمای اورزولا فن درلاین، رئیس کمیسیون اروپا، در جریان سفر رسمی او به بلغارستان در روز یکشنبه متهم شده است. این حادثه در جریان سفر رسمی رئیس کمیسیون اروپا به کشورهای هممرز با روسیه و بلاروس رخ داد.
مقامات بلغارستان هرگونه دخالت یا اختلال در سیگنال GPS هواپیمای حامل اورزولا فن درلاین، رئیس کمیسیون اروپا، را تکذیب کردند. این موضوع پس از آن مطرح شد که کمیسیون اروپا به استناد به مقامات بلغاری اعلام کرد که این اختلال به دلیل «دخالت آشکار روسیه» بوده است. اما اکنون، مقامات بلغاری چنین ادعایی را تکذیب کردهاند.
روسن ژلیازکوف، نخست وزیر بلغارستان، روز پنجشنبه گفت که هیچ «دخالت طولانیمدت» یا «اختلال در سیگنال GPS» در زمان فرود هواپیمای فن در لاین در نزدیکی فرودگاه پلوودیو وجود نداشته است.
کارشناسان مختلفی که به یورونیوز مشاوره دادهاند، احتمال اختلال در سیگنال GPS بهخصوص از نوع «جعل سیگنال» (Spoofing) را مطرح کردهاند. این نوع اختلال که معمولاً توسط دولتها یا نهادهای دولتی انجام میشود ممکن است بهراحتی توسط ابزارهای معمولی شناسایی نشود.
به گفته محمود السحوری، متخصص مهندسی مخابرات در دانشگاه واسا فنلاند، «اگر سیگنال ماهوارهای قوی باشد، ولی خلبان بدون دلیل خاصی در اطراف فرودگاه بچرخد، این میتواند نشانهای از جعل سیگنال باشد.»
با این حال، مقامات بلغاری تأکید کردهاند که گزارشهایی که به آژانس ایمنی هوانوردی اروپا (EASA) ارسال کردهاند، تنها به مشکلات جزئی در سیستم موقعیتیابی جهانی اشاره دارد و بهطور خاص به دخالت روسیه اشاره نشده است.
مناقشهها پس از انتشار گزارشهایی که یکی از آنها توسط خبرنگار فایننشال تایمز منتشر شد، شدت گرفت. این گزارشها حاکی از آن بودند که هواپیما برای یک ساعت در اطراف فرودگاه پلوودیو چرخیده است، اما دادههای بدستآمده از منابع معتبر مانند فلایت رادار ۲۴ نشان میدهد که زمان واقعی چرخیدن هواپیما تنها حدود ۹ دقیقه بود، که با گزارشهای اولیه تناقض دارد.
یکی از تحلیلگران فلایت رادار ۲۴ میگوید که حتی اگر سیگنال GPS هواپیما بهطور معمول و بدون اختلال در طول پرواز گزارش شده باشد، ممکن است برخی مشکلات دیگر باعث بروز اختلال در سیستمهای ناوبری داخل هواپیما شده باشد.
مقامات کمیسیون اروپا همچنین تأکید کردند که اختلال در سیستمهای ناوبری (Jamming) و جعل سیگنال (Spoofing) تهدیداتی هستند که بهطور مداوم بسیاری از هواپیماها و کشتیها را در نزدیکی مرزهای شرقی اروپا، بهویژه در منطقه دریای بالتیک، هدف قرار میدهند. این اختلالات از زمان شروع جنگ تمامعیار روسیه علیه اوکراین شدت گرفتهاند.
در نهایت، این اتفاق نشاندهنده پیچیدگیهای مربوط به اختلالات در سیستمهای ناوبری هواپیماها و چالشهای شناسایی دقیق علل اینگونه اختلالات است.