میلیونها نفر در سراسر اروپا دیگر توان پرداخت هزینههای مسکن را ندارند و اسپانیا در کانون این بحران قرار دارد. خبرنگار بینالمللی یورونیوز، والری گوریا، از بارسلونا گزارش میدهد؛ جایی که افزایش سرسامآور اجارهها و سوداگری در بازار مسکن، زندگی را برای ساکنان طاقتفرسا کرده است.
از سال ۲۰۱۰ تاکنون، قیمت مسکن در اتحادیهی اروپا بهطور میانگین بیش از ۵۰درصد افزایش یافته، درحالیکه اجارهبها ۲۶درصد رشد کرده است. اسپانیا یکی از کشورهایی است که بیشترین آسیب را دیده؛ طی یک دههی گذشته، اجارهبها در این کشور تا ۸۰درصد افزایش یافته است.
این بحران، نتیجهی مجموعهای از عوامل مختلف است نظیر: کمبود عرضهی مسکن، افزایش بیرویهی هزینههای ساختوساز، رونق اجارههای کوتاهمدت و سوداگری سرمایهگذاران خارجی.
رُزاریو کاستلو، از ساکنان قدیمی و عضو اتحادیهی مستأجران میگوید: «بارسلونا پر از توریست است و اجارهها کمرشکناند.»
او با خطر تخلیه از خانهاش روبهروست، چراکه گروه وندور، یکی از شرکتهای زیرمجموعهی صندوق سرمایهگذاری بریتانیایی پاترون کپیتال، مجتمع آپارتمانی را که او در آن زندگی میکند، خریده است.
رزاریو میگوید: «۲۶ سال ساکن این خانه بودهام.» او لباسهایی را که با دخترش طراحی میکند نشان میدهد ومیگوید: «اینجا جاییست که بچههایم را بزرگ کردهام و برند لباسم، پینکو نو کُما، را همینجا راه انداختهام و لباسهایی را که با دخترش طراحی میکند نشان میدهد.
و اضافه میکند: «و وندور میخواهد خانهام را از من بگیرد، همراه با همهی چیزهایی که اینجا به دست آوردهام.»
روزاریو آخرین مستأجر باقیمانده از ساکنان قدیمی این ساختمان است. همهی آپارتمانهای دیگر به فضای زندگی اشتراکی تبدیل شدهاند که به خارجیها با قراردادهای کوتاهمدت اجاره داده میشود.
کاستلو با خشم میگوید: «صندوقهای سرمایهگذاری فرصتطلب، بهطور گسترده و برای اهداف سوداگرانه همهی ساختمانها را میخرند و همهی ما را بیرون میاندازند.» «باید جلوی این کار گرفته شود.»
با وجود پایان قرارداد اجارهاش، رزاریو حاضر نیست خانه را ترک کند و درگیر دعوای حقوقی با مالک است؛ مالکی که همچنان به او اجاره میپردازد.
او توضیح میدهد: «پیشنهاد کردند مبلغ ناچیزی بگیرم و بروم. اما قیمت اجارهها سرسامآور است. جایی برای رفتن ندارم.»
در سراسر بارسلونا، ساکنانی مثل رزاریو در کنار هم ایستادهاند. آنها با حمایت اتحادیهی مستأجران میکوشند مانع اخراجها شوند و با اعمال فشار، مسئولان دولتی را به مداخله وادار کنند.
مارتینا جس تورا، یکی دیگر از اعضای این اتحادیه، با اعتراض میگوید: «هیچگونه حمایتی وجود ندارد که بتوانیم سرپناهی داشته باشیم.» «ما همه با هم از این حق دفاع خواهیم کرد.»
دولت اسپانیا میکوشد بحران مسکن را مهار کند. از جمله اقدامات، میتوان به برنامههایی برای حذف ۶۵هزار آگهی اجارهی کوتاهمدت در پلتفرم ایربیاندبی، افزایش مالیات خرید ملک برای اتباع خارج از اتحادیهی اروپا و اعمال سقف اجارهبها اشاره کرد.
شهردار بارسلونا، ژائومه کولبونی، میگوید: «ما روند کنترل افزایش اجارهبها را آغاز کردهایم» و از کاهش ۸درصدی قیمتها در بارسلونا خبر میدهد.
اقدام گستردهی دیگر این است که تا سال ۲۰۲۸، همهی آپارتمانهای ثبتشده در ایربیاندبی از سطح شهر حذف خواهند شد و ۱۰هزار ملک از کاربری گردشگری خارج شده و به کاربری سکونتی بازمیگردد.
شهردار میافزاید: «در کاتالونیا نیز اجارههای کوتاهمدت مشمول همان سقف قیمتی خواهند بود. این امر بهمعنای کاهش شدید سوددهی برای صندوقهای سرمایهگذاری و بازدارنده است.»
ژائومه کولبونی، پیشگام ابتکار «ائتلاف شهرداران برای مسکن» است؛ طرحی که ۱۵ کلانشهر اروپایی در آن مشارکت دارند. آنها برنامه اقدام اروپایی برای مسکن را به اتحادیه اروپا ارائه کردهاند و از بروکسل خواستهاند در مسکن مقرونبهصرفه سرمایهگذاری کند و این هزینهها را از محدودیتهای قوانین کمکهای دولتی مستثنا سازد.
کولبونی قاطعانه میگوید: «اتحادیهی اروپا باید وارد عمل شود.» او هشدار میدهد و میافزاید: «اگر شهروندان ببینند که نهادهای اروپایی به مسئلهای با این ابعاد واکنشی نشان نمیدهند، ممکن است این موضوع به بحران مشروعیت منجر شود.» «این فقط یک معضل اجتماعی نیست. آیندهی پروژهی اروپایی و حتی خودِ دموکراسی نیز در معرض تهدید است.»