روز سوم دسامبر از سال ۱۹۹۲ به این سو به عنوان روز جهانی معلولان نام گرفته است، در حالی که این قشر از جوامع همچنان در بسیاری از کشورها با محرومیت از اشتغال مواجه هستند.
آگهی
شماره ۲۶ خیابان «کالسادا دا استریلا» در مرکز لیسبون، جایی است که ژوزه و ترزا، دو شهروند پرتغالیِ دارای اختلالات طیف اوتیسم، نخستین شغل خود را در سن ۲۰ سالگی پیدا کردند.
«کافه شادی»، یک ابتکار فرانسوی است که با حمایت انجمن «ویلاکام ویدا» در پرتغال نیز الگوبرداری شده است؛ این ابتکار خلاقانه مدلی برای آموزش افراد دارای معلولیت و تلاش برای ادغام آنها در جامعه ارائه می‌دهد.
هدف این کافه ایجاد جامعه‌ای فراگیرتر با گشودن درهای خود به روی افرادی از همه اقشار و با هر پیشینه است.
«کافه شادی» در لیسبون و منطقه اطراف آن چهار شعبه فعال دارد و ۲۹ فرد مبتلا به کم‌توانی ذهنی و ناتوانی رشدی را به کار گرفته است.
کارکنان طی دو سال مهارت‌هایی همچون باریستا (قهوه‌چی) شدن، گارسونی، صندوق‌داری و کمک در آشپزخانه را فرا می‌گیرند.
ترزا، یکی از کارکنان کافه ژویو که دچار اختلالات طیب اوتیسم است به یورونیوز می‌گوید: «من از درست کردن قهوه، صحبت با مشتریان، صحبت کردن به زبان‌های فرانسوی و انگلیسی، کمک به همکارانم و تمیزکاری لذت می‌برم.»
کارکنان پس از پایان دوره آموزشی می‌توانند نقش‌ها و وظایف جدیدی را بر عهده بگیرند یا با قراردادهای دائمی به کار خود ادامه دهند.
هدف این برنامه فقط آموزش مهارت‌های عملی نیست، بلکه بواسطه این ابتکار تلاش می‌شود به چشم‌اندازهای بهتری برای آینده پیش روی افراد دارای معلولیت گذاشته شود.
ژوزه، که سه سال است در این کافه زنجیره‌ای کار می‌کند، از فرصت‌های جدید پیش آمده برای فعالیت در زمینه پذیرایی و رسیدگی به مشتریان هیجان‌زده است. او می‌گوید: «گفته‌اند که آمادگی این را دارم که در مغازه دیگری هم کار مشغول به کار شوم؛ من همچنین پیشنهادهایی از جاهای دیگر داشته‌ام.»
از هر پنج معلول یک نفر در اتحادیه اروپا بیکار است
روز جهانی افراد دارای معلولیت از سال ۱۹۹۲همه ساله روز ۳ دسامبر در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود.
با این حال، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که افراد دارای کم‌توانی ذهنی و رشدی همچنان با آن مواجه هستند، ادغام در بازار کار است.
این مشکل، علیرغم ابتکاراتی مانند «کافه شادی» و ابلاغ دستورالعمل‌هایی برای تعیین سهمیه اشتغال معلولان در ۱۳۳ کشور جهان، همچنان پابرجاست.
در اتحادیه اروپا، حداقل ۱۰۰ میلیون فرد بالای ۱۶ سال با نوعی معلولیت زندگی می‌کنند و از هر ۵ نفر، یک نفر بیکار است.
در پرتغال، تقریباً از هر ۱۰ فرد دارای معلولیت ۶ نفر بیکار هستند و بیش از ۶۲ درصد آنها بیش از یک سال است که شغلی ندارند.