ایالات متحده در روزهای آینده تکلیف نهایی تعهدات خود نسبت به برجام را روشن خواهد کرد، در صورت خروج این کشور از برجام اروپا تلاش زیادی خواهد کرد تا ایران را دست کم در برجام حفظ کند.
پنجشنبه دیدار میان جواد ظریف، وزیر خارجه ایران و سه وزیر خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان و فدریکا موگرینی با محوریت برجام برگزار شد. این در حالی است که دونالد ترامپ روز جمعه تصمیم نهایی برای تایید و یا خروج کامل ایالات متحده از برجام را می گیرد. یک روز پیش از این دیدار در بروکسل مجید تختروانچی معاون سیاسی دفتر رئیس جمهوری، حسن روحانی، گفت: «اگر برجام دیگر برای ما منافعی نداشته باشد و یا اینکه تحریمها علیه ایران افزایش پیدا کند از آن خارج می شویم. اما دنیا باید بداند مسئولیت این اقدام با کیست.»
در این باره با کورنلیوس آدباهر، کارشناس موسسه کارنگی گفتوگو کردم. او میگوید اروپا تمام تلاشش را خواهد کرد تا برجام پابرجا بماند. وی در گفتگوی اینترنتی گفت: «اروپایی ها تلاش زیادی انجام داده اند تا دو طرف برجام خصوصا آمریکایی ها را در این توافق نگاه دارند و اگر هم که آمریکایی ها از برجام خارج شدند سعی کنند و نگذارند ایرانیها از این توافق خارج شوند، اروپا سعی می کند به هرقیمتی ایران به برجام پایبند بماند. اروپا دستکم در مذاکره با ایران سعی می کند پس از خروج احتمالی آمریکا، مقامات ایران را قانع کند از برجام خارج نشوند. اروپا می خواهد به هرقیمتی برجام را زنده نگاه دارد و از آن حفاظت کند.»
هفته گذشته زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان اعلام کرده بود که به جز برجام اعتراضات اخیر در ایران در نشست بروکسل با همتای ایرانی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد اما در کنفرانس خبری پس از این ملاقات هیچ کدام از طرفهای حاضر در نشست درباره اعتراضها در ایران صحبتی نکردند. این در حالی است که سازمان عفو بین الملل پنجشنبه با انتشار گزارشی مفصل از سرکوب های دو هفته اخیر در ایران از وزرای خارجه کشورهای اروپایی خواست تا در مذاکرات بروکسل در این باره از وزیر خارجه ایران، محمد جواد ظریف، سوال بپرسند.
بیشتر بخوانید: «ترامپ با خروج از برجام، اروپا را در مقابل آمریکا قرار می دهد»
در این گزارش می خوانیم که اروپایی ها هرچند منافع اقتصادی زیادی در دوران فرا-برجام در ایران داشته اند اما مردمی که در دو هفته گذشته در اعتراض به شرایط بد اقتصادی به خیابان آمدند ادعا می کنند که هیچ منفعتی از توافق هسته ای نصیب آنها نشده است.
مجید گلپور پژوهشگر دانشگاه آزاد بروکسل در این باره می گوید: « تنها کسانی که می توان گفت در ایران از برجام خوشحال و راضی هستند آقای ظریف و آقای روحانی و نزدیکان آنها هستند. در حالی که اعتراضات روزهای اخیر نشان داده است که برجام آنطور که باید اثری بر زندگی مردم کوچه و خیابان نداشته است و اروپایی هم باید از این موضوع آگاه باشند.»
حال باید منتظر ماند و دید پس از تصمیم دونالد ترامپ درباره برجام در روز جمعه واکنش جمهوری اسلامی ایران و متحدان اروپایی این کشور چه خواهد بود.