بهای سنگین پذیرفتن پناهجویان سوری برای اردن

بهای سنگین پذیرفتن پناهجویان سوری برای اردن
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
لینک کپی پیست کد امبد ویدیو:Copy to clipboardCopied

اردن صدها هزار نفر را که از جنگ در سوریه می گریزند پناه داده است. سوفی کلوده، خبرنگار یورونیوز گزارشی درباره وضعیت پناهجوها و تلاش اردن برای مقابله

اردن صدها هزار نفر را که از جنگ در سوریه می گریزند پناه داده است. سوفی کلوده، خبرنگار یورونیوز گزارشی درباره وضعیت پناهجوها و تلاش اردن برای مقابله با این وضع تهیه کرده است.

اردوگاه آوارگان زعتری در فاصله ۱۲ کیلومتری مرز اردن با سوریه قرار دارد. این اردوگاه در سال ۲۰۱۲ میلادی باز شده و پس از گذشت سه سال از نظر جمعیت مثل یک شهر است. حدود ۷۹ هزار پناهجوی سوری در این اردودگاه زندگی می کنند. بیشتر آنها از جنوب سوریه و از منطقه درعا، جایی که اعتراضات علیه بشار اسد در مارس ۲۰۱۱ میلادی از آن جا شروع شد، می آیند. مدیریت این اردوگاه بر عهده سازمان ملل متحد و دولت اردن است.

هوویگ اتیمزیان، مدیر اردوگاه زعتری می گوید: «تردید نکنید که برای زیرساختها سرمایه گذاری می کنیم چون در نهایت کم هزینه تر تمام می شود و برای حفظ آبرو لازم است. اگر قرار باشد این اردوگاه یک سال دیگر باز بماند، بهتر است الان برای آب رسانی و سرویسهای بهداشتی و برق اقدام کنیم تا این که هنگامی دست به کار شویم که وضعیت اضطراری پیش بیاید. به این ترتیب خیلی ارزان تر تمام می شود. قبلا هر روز هفته و ۲۴ ساعت شبانه روز برق داشتیم اما هزینه اش سنگین بود. قبض برق ماهانه یک میلیون دلار می شد. به همین دلیل الان برق را سهمیه بندی کرده ایم.»

کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان توانسته کمتر از چهل درصد از بودجه لازم برای رسیدگی به آوارگان سوری در اردن را تامین کند. آثار این کمبود بودجه مشهود است. با وجود این، برای کسانی مثل خانواده ابراهیم الخلیل که در اردوگاه زعتری زندگی می کنند، برق سهمیه بندی شده بهتر از زندگی زیر بمباران است. ابراهیم و خانوداه اش از سه و نیم سال پیش در اردن هستند. ابراهیم در سوریه کشاورز بوده است. او همه چیز را گذاشته و فرار کرده است.

ابراهیم الخلیل به خبرنگار یورونیوز می گوید: «به زندگی در اینجا عادت کرده ایم. زندگی در سوریه سخت بود. بمباران بود. اینجا فرزندانم در امنیت هستند. اگر پسر کوچکم نان بخواهد، هست. در سوریه کجا نان پیدا می شد! و بعد هم هر لحظه ممکن بود بمبی بر سر ما فرود بیاید. بلال، پسرم در مزرعه کار می کرد که خمپاره ای از طرف تانک به سمتش پرتاپ شد. واقعا معجزه بود که هنوز زنده است. اما الان دیگر بازویش از کار افتاده است.»

خانوداه های زیادی تصمیم می گیرند اردوگاه زعتری را ترک کنند یا مثل مادر ابراهیم به سوریه برگردند چون از شرایط ابتدایی زندگی سخت در اینجا خسته شده بود. عده ای هم می خواهند به جای دیگری در اردن یا به اروپا بروند.

فدوی الخلیل، همسر ابراهیم می گوید: «دلم می خواهد از اینجا برویم اما امکانش نیست.این کار پول می خواهد، باید بتوانیم خانه ای اجاره کنیم، کار پیدا کنیم. بیرون از اردوگاه کار نیست.»

یکی از دلایلی که به خاطرش پناهجویان سوری در اردوگاه زعتری می مانند، وجود بازار میوه و مواد غذایی رایگان است که با کمک برنامه جهانی غذا در اینجا دایر شده است.

جوناتان کمپل، یکی از مسئولان این بازار نگران کاهش بودجه است. وی می گوید: «آنچه مرا نگران می کند این است که بهار آینده پول لازم برای تهیه مایحتاج اساسی را نداشته باشیم. درباره زندگی مرفه صحبت نمی کنم، صحبت از سرپناهی خیلی ساده، پایین تر از حد استاندارد است. آب و غذا و مدرسه برای آینده کودکان بسیار مهم است وگرنه سوری ها احساس خواهند کرد چاره ای جز این ندارند که به جایی دیگر بروند و بخت خود را بیازمایند. در نتیجه از نظر من خیلی مهم است که بودجه ای که لازم داریم تأمین شود و اصلا اطمینان ندارم که چنین بشود.»

در اردوگاه زعتری شهر و جامعه ای نو شکل گرفته است. با وجود این، بیشتر پناهندگان سوری که شمارشان در اردن به بیش از یک میلیون می رسد، ترجیح می دهند بیرون از دیوارهای اردوگاه زندگی کنند.

در شهر مفرق در چند کیلومتری اردوگاه، سوری ها می توانند روی همکاری دولت اردن و کمکهای سازمان ملل حساب کنند، مثلا درمانگاهها رایگان است. اینجا هر سال حدود ۳۰۰۰ کودک سوری به دنیا می آید و نزدیک به نیمی از بیماران هم پناهنده ها هستند.

امروز بیش از نیمی از ساکنان مفرق را پناهجویان سوری تشکیل می دهد. دولت اردن با ورود انبوه پناهندگان، در مدارس را به روی هزاران کودک سوری گشوده است. مدارس اینجا دو شیفتی هستند. بعد از ظهر سوری ها به کلاس می آیند و دانش آموزان اهل اردن صبح ها کلاس دارند.

محمد سلوم پناهجوی سوری ساکن مفرق می گوید: «آموزش و همینطور کتابها ی درسی رایگان است. شکر خدا همه چیز در اینجا به خوبی می گذرد.»

مدیر یک مدرسه پسرانه در مفرق می گوید: «پیش از این، در این مدرسه دانش آموزان اردنی فراوان ثبت نام می کردند اما بعد از اینکه برای پذیرش بچه های سوری سیستم دو شیفتی برقرار شد بعضی از خانواده های اردنی فرزندانشان را از مدرسه بیرون کشیدند تا یک روز کامل درسی داشته باشند و آنها را در مدرسه هایی ثبت نام کردند که پناهنده سوری نداشته باشند. حضور پناهنده های سوری بر آموزش اردنی ها تأثیر گذاشته است.»

زندگی بیرون اردوگاه خرج دارد. به جز مدرسه و درمان که رایگان است و کمک هزینه غذایی از سازمان ملل که روز به روز نامرتب تر می شود، سوری های ساکن مفرق باید خودشان پاسخگوی نیازهایشان باشند.

حنان، همسر محمد سلوم از دمشق می آید. در سوریه خانه داری می کرد. حنان در اینجا غذاهای سنتی می پزد و می فروشد و به این ترتیب چرخ زندگی را می چرخاند. وی می گوید: «چاره ای ندارم. باید با این وضعیت بسازیم چون قانونا اجازه کار نداریم .وقتی به اینحا آمدیم، شوهرم کار پیدا کرد اما بازرس، کارش را متوقف کرد. کارکردن ما در اینجا مطلقا ممنوع است و اگر کسی هنگام کار دستگیر شود مستقیما به اردوگاه پناهنده ها فرستاده می شود و من نمی توانم در اردوگاه زندگی کنم. تلاش کردم اما نتوانستم تحمل کنم.»

با اینهمه شوهرش از یافتن کار مأیوس نیست. محمد سلوم می گوید: «می خواهم شبها کار کنم. چون شب بازرس کار نیست. مهم نیست چه کاری باشد، نگهبانی یا کار در رستوران یا کافه.»

حضور انبوه پناهندگان سوری در مفرق باعث نارضایتی مردم محل شده که خودشان، پیش از آمدن سوری ها از بیکاری و فقر در رنج بودند. مردم اینجا از شمار فراوان پناهنده ها در مدارس، در بیمارستانها و بویژه در بازار کار شکایت می کنند.»

یک جواهر فروش می گوید: «سوری ها حاضرند هر کاری بکنند. آن هم با دستمزد کمتر.» یک نانوا هم می گوید که ورود پناهجویان سوری به مفرق بر کسب و کارش تاثیر داشته است. وی به خبرنگار یورونیوز می گوید: «کمی احساس سردرگمی می کنم. پیش از این، بین روزی ۲۰ تا ۲۵ دینار در می آوردم. الان به زحمت روزی ۱۰ دینار هم دستم را می گیرد.»

برای اطلاعات بیشتر درباره مشکلات اقتصادی ناشی از بحران پناهنده های سوری با وزیری که مسئول رسیدگی به وضعیت پناهنده هاست ملاقات می کنیم. او می گوید که دادن مجوز کار به پناهنگان سوری در دست بررسی است و آنها خواهند توانست درآمد ماهیانه داشته باشند و مالیات بدهند تا کمی فشار روی اقتصاد اردن کاهش پیدا کند. اما نگرانی اصلی در حال حاضر امکان عدم دریافت کمکهای بین المللی است.

عماد فخوری، وزیر برنامه ریزی و همکاری بین الملل اردن می گوید: «نگران هستیم کسانی که تا کنون اقدام به اعطای کمکهای مالی می کردند خسته شده باشند، ما سیاستهای درهای باز را ادامه می دهیم و به سوری ها امکان می دهیم که در اقتصاد ما شرکت کنند و در تمام شهرها و روستاهای ما با جمعیت محلی یکی شوند. این بخشی از اخلاق مردم اردن است … از سوی دیگری هم می توان به این مسئله نگاه کرد: وقتی پناهجویان در اروپا هستند برای اروپا هزینه ای که باید صرف آنها شود چهار یا پنج برابر هزینه ای ست که برای نگه داشتن آنها در کشورهای همسایه سوریه لازم است و اگر این پناهجوها بتوانند در این کشورها بمانند نزدیکتر به میهن خود هستند و هر زمان که فرصتش پیش بیاید احتمال این که به کشورشان بازگردند و در بازسازی کشورشان نقش داشته باشند، بیشتر است.»

بازگشت به میهن آرزوی بسیاری از سوری هایی است که به اردن پناهنده شده اند. اما آنها می دانند که انتظاری طولانی پیش رو دارند و تا زمانی که اردن امکان پذیرش آنها را دارد و به گفته سفیر اردن در بریتانیا، تلاش می کند بحران پناهجویان را درک کند این افراد می خواهند در اردن زندگی خود را از سر بگیرند.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

مصاحبه اختصاصی یورونیوز با ملک عبدالله دوم پادشاه اُردن

کارگران نامرئی در مزارع اروپا؛ حقوق کم، استثمار و در معرض خطر سلامت

زغال‌سنگ، طلای سیاه یا بلای جان لهستان؟