به گفته گزارش جدید سازمان ملل متحد، برای کمک به حفظ و تضمین سلامت سیاره زمین یک تغییر مسیر اساسی در سطح جهان ضروری است.
یک رویکرد «درهمتنیده، سراسر جامعه و سراسر حکومت» برای بازآرایی اقتصاد و محیط زیست، در بحبوحه تهدید فزاینده تغییرات اقلیمی، تنها گزینه پیش روی ماست.
این هشدار در گزارش چشمانداز محیط زیست جهانی ۷با عنوان «آیندهای که انتخاب میکنیم» از سوی برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (یونپ) آمده است؛ گزارشی که خواستار تغییر جهت جهانی برای کمک به تضمین سیارهای سالم و «رفاه برای همه» است.
این گزارش که بهدست ۲۸۷ دانشمند از ۸۲ کشور تدوینشده، جزئیات پیامدهای ویرانگری را شرح میدهد که تغییرات اقلیمی در صورت همگرا نشدن کشورها برای دگرگونی نظامهایی چون انرژی و غذا به بار خواهد آورد.
سازمان ملل خواستار چرخش جهانی در اقدام اقلیمی شد
اینگر اندرسن، مدیر اجرایی برنامه محیط زیست سازمان ملل، میگوید: «اگر بخواهیم در همین مسیر بمانیم (گرداندن اقتصاد با سوختهای فسیلی، استخراج منابع بکر، تخریب طبیعت و آلوده کردن محیط زیست)، خسارتها روی هم انباشته میشود.»
گزارش هشدار میدهد که تغییرات اقلیمی تا سال ۲۰۵۰ چهار درصد از تولید ناخالص داخلی سالانه جهان را میکاهد، جان میلیونها نفر را میگیرد و موج مهاجرت اجباری را بهشدت افزایش میدهد.
اگر به «بحران بههمپیوسته تغییرات اقلیمی» رسیدگی نشود، جنگل بارانی آمازون به سوی پژمردگی میرود و خطر فروپاشی صفحات یخی بسیار نزدیک میشود؛ در دسترس بودن غذا کاهش مییابد و صدها میلیون هکتار دیگر از اراضی طبیعی از دست میرود.
با این حال، با سرمایهگذاری در سطح مناسب میتوان تا سال ۲۰۵۰ از حدود ۹ میلیون مرگ زودرس جلوگیری کرد که بیشترشان ناشی از کاهش آلودگی هواست.
برآورد میشود ۲۰۰ میلیون نفر نیز از فقر شدید بیرون بیایند و ۳۰۰ میلیون نفر به منابع آبِ ایمنمدیریتشده دسترسی پیدا کنند.
گزارش میافزاید که هرچند این مسیر مستلزم هزینههای اولیه قابل توجه است، منافع کلان اقتصادی جهانیِ آن از ۲۰۵۰ نمایان میشود و تا ۲۰۷۰ به سالانه ۲۰ تریلیون دلار (حدود ۱۷.۱۹ تریلیون یورو) میرسد.
جهان چگونه میتواند در اقدام اقلیمی سرمایهگذاری کند؟
اندرسن میگوید: «این مسیر تازه با عبور از تولید ناخالص داخلی بهعنوان معیار رفاه اقتصادی آغاز میشود.»
دانشمندان استدلال میکنند شاخصهای فراگیری که سلامت سرمایه انسانی و طبیعی را نیز رصد میکنند، در جهتدهی به تصمیمهای اقتصادی و تجاری بسیار کارآمدترند.
آنها همچنین خواستار گذار به الگوهای اقتصاد چرخشی شدهاند که «ردپای مواد» را کاهش میدهند و نیز خواهان کربنزدایی سریعِ نظام انرژی هستند. این امر مستلزم فاصله گرفتن از سوختهای فسیلی است، بزرگترین منبع گازهای گلخانهای، و بههیچوجه کار آسانی نخواهد بود.
اوایل امسال، کشورهای موسوم به نفتی، مسیر درج نقشه راهِ خروج از سوختهای فسیلی در توافق نهایی کوپ۳۰ را سد کردند، به این معنا که مسیر رسیدن به آیندهای سبزتر در حوزه انرژی اکنون بیرون از حیطه اختیارات سازمان ملل قرار دارد.
حرکت بهسوی رژیمهای غذایی پایدار، کاهش پسماند، بهبود شیوههای کشاورزی و گسترش مناطق حفاظتشده همراه با احیای زیستبومهای تخریبشده نیز بهعنوان محرکهای کلیدی تغییر شناسایی شدند.
اندرسن میگوید: «تغییر همیشه دشوار است، بهویژه وقتی چنین ابعادی دارد. اما باید تغییر کنیم. دو آینده پیش روی بشریت است. بیایید گزینه درست را انتخاب کنیم.»