محمد رسولاف، کارگردان منتقد و ناراضی ایرانی که به دلیل فشارهای داخلی مجبور به خروج مخفیانه از کشورش شده حضور آخرین اثر سینمایی خود در اسکار به نمایندگی از کشوری دیگر را «تلخ و شیرین» توصیف میکند.
«دانه انجیر معابد»، آخرین ساخته محمد رسولاف یک تریلر پارانویایی است که به صورت مخفیانه در ایران فیلمبرداری شده و داستان خانوادهای را که تحت فشارهای شدید سیاسی و سرکوبگرانه از هم میپاشد، روایت میکند. این فیلم بلند سینمایی پیشتر بارها مورد تحسین منتقدان قرار گرفته و جوایز متعددی از جمله در جشنواره کن فرانسه کسب کرده است.
فرانسپرس در گزارشی که بخشی از آن به گفتگو با محمد رسولاف اختصاص یافته، این موضوع را یادآور شده که هر کشور تنها امکان ارسال یک فیلم را به عنوان نامزد حضور در بخش فیلمهای خارجی اسکار دارد و در کشورهایی با حکومتهای اقتدارگرا مانند ایران، انتخاب این فیلم توسط سازمانهای تحت کنترل دولت انجام میشود.
رسولاف در این خصوص میگوید: «البته غیرقابل تصور است که جمهوری اسلامی بتواند چنین فیلمی را برای اسکار ارسال کند.»
وی در گفتگو با خبرگزاری فرانسه میافزاید: «در واقع اگر رژیم امکان آن را داشت از همان ابتدا جلوی ساخت فیلم را میگرفت.»
در عوض، این فیلم که محصول مشترک آلمان، فرانسه و ایران است و از روز چهارشنبه در سینماهای آمریکا به اکران در میآید، به عنوان نماینده آلمان در جشنواره اسکار حضور خواهد یافت.
در این گزارش آمده است که آلمان اکنون میزبان محمد رسولاف پس از فرار از کشورش است و به نوعی به خانه دوم این کارگردان ایرانی تبدیل شده است.
«دانه انجیر معابد» اکنون شانس بالایی برای نامزد شدن در مراسم با شکوه و پر زرق و برق هالیوود دارد و میتواند بواسطه این حضور توجه بیشتری را در سطح بینالمللی به خود جلب کند.
رسولاف در همین ماه هنگام تبلیغ فیلم در لسآنجلس گفت: «خوشحالم که آلمان جنبه بینالمللی فیلم را دید و آغوش خود را به روی آن گشود... این مانند تاباندن یک مشعل، و همچنین یک نشانه برای تمام فیلمسازانی است که در سراسر جهان تحت فشار کار میکنند.»
کارگردان منتقد و تبعیدی ایرانی با اینحال میگوید احساسات متناقضی دارد و این ماجرا که فیلمش به نمایندگی از یک کشور دیگر در اسکار حضور خواهد داشت برای او «این تلخ و شیرین» است.
داستان این فیلم در زمان خیزش دو سال پیش «زن، زندگی، آزادی» و اعتراضات پس از مرگ مهسا امینی، دختر جوانی که تحت بازداشت گشت ارشاد در ایران جان باخت، اتفاق میافتد.
به گفته گروههای حقوق بشری، صدها نفر در جریان سرکوب این اعتراضات توسط نیروهای امنیتی در ایران کشته شدند.
فیلم داستان ایمان، یک بازپرس-قاضی جاهطلب که برای رژیم کار میکند، همسرش نجمه، و دو دختر جوان کنجکاو و سرکش آنها را دنبال میکند.
محمد رسولاف به سختی توانست ماه مه گذشته در جریان اولین نمایش فیلمش در جشنواره کن حضور یابد زیرا دو هفته پیش از آن با جسارت از طریق گذرگاههای کوهستانی خطرناک از ایران خارج شده بود.
در گزارش فرانسپرس آمده است: این کارگردان شناخته شده ایرانی که قبلاً هم زندانی شده بود، پیش از فرار به دلیل محکوم کردن «فساد» و «بیکفایتی» مقامات کشورش به هشت سال مجازات حبس و تحمل ضربات شلاق محکوم شده بود.
او در مراسم اکران فیلمش در جشنواره کن، عکس دو بازیگر اصلی فیلم را که در ایران گرفتار شده بودند، در دست گرفت.
رسولاف در این گفتگو یادآور شد: یکی از آنها، سهیلا گلستانی، همچنان در ایران است و با «بیشترین فشار» روبرو است، زیرا در هفتههای اخیر روند دادرسی علیه فیلمسازان دوباره تسریع شده است.
فیلمی که امسال به عنوان نماینده ایران برای حضور در اسکار انتخاب شده، «در آغوش درخت» نام دارد که توسط بابک خواجهپاشا ساخته شده است.
رسانههای دولتی ایران این فیلم را درامی توصیف میکنند که «زیبایی کشور» را به نمایش میگذارد و «اصالت خانواده ایرانی» را به تصویر میکشد.
محمد رسولاف میگوید علاقهای به تماشای هیچ فیلمی که «طبق مقررات سانسور در ایران ساخته شده» ندارد.
او میافزاید: «این فیلمها معمولاً با واقعیت فاصله زیادی دارند. اگر آنها را تماشا کنید، احساس میکنید که به شعور شما توهین شده است.»
به گزارش فرانسپرس، رسولاف برای آخرین فیلمش از فیلمهای کلاسیک هالیوود، بهویژه برای پرده پایانی سریع، شدید و کاملاً ترسناک اثر خود الهام گرفته است.
او میگوید تحت تاثیر دو فیلم «سگهای پوشالی» ساخته سام پکینپا و «درخشش» ساخته استنلی کوبریک قرار گرفته و از «بازی با ژانرها و ترکیب آنها به روشهای جدید» لذت میبرد.
از جمله پروژههای بعدی محمد رسولاف، ساخت یک فیلم انیمیشن در باره زندگی عباس نعلبندیان، نمایشنامهنویس پیشرو ایرانی است که پس از انقلاب در ایران ممنوعالکار شد و در نهایت سال ۱۳۶۸ خودکشی کرد.