با وجود کاهش استفاده از پول نقد در سراسر اروپا، هنوز بیش از نیمی از پرداخت‌ها با اسکناس انجام می‌شود، هرچند سهم آن از نظر ارزش مالی به مراتب کمتر است.
با گرایش روزافزون مردم به پرداخت‌های دیجیتال، سهم تراکنش‌های نقدی در حال کاهش است، اما اسکناس‌ها همچنان نقش مهمی در مبادلات اقتصادی ایفا می‌کنند.
بر اساس یک نظرسنجی بانک مرکزی اروپا (ECB)، از ۴۰ هزار نفر در سال ۲۰۲۴، کمی بیش از نیمی از تراکنش‌ها (۵۲ درصد) در منطقه یورو با پول نقد انجام شده است. با این حال، این سهم از نظر ارزش مالی تنها ۳۹ درصد است.
در ۱۴ کشور از ۲۰ کشور منطقه یورو، پول نقد رایج‌ترین روش پرداخت است و در نیمی از این کشورها بین ۴۵ تا ۵۵ درصد تراکنش‌ها را تشکیل می‌دهد. استفاده از نقدی در کشورهای منطقه یورو از ۲۲ درصد در هلند تا ۶۷ درصد در مالت متغیر است.
جنوب و شرق اروپا همچنان به شدت وابسته به نقدی هستند؛ ایتالیا با ۶۱ درصد، اسپانیا با ۵۷ درصد و اسلوونی با ۶۴ درصد در صدر قرار دارند.
جنوب و شرق در مقابل شمال و غرب
در مقابل، شمال و غرب اروپا، از جمله هلند (۲۲ درصد)، فنلاند (۲۷ درصد)، لوکزامبورگ (۳۷ درصد)، بلژیک (۳۹ درصد) و فرانسه (۴۳ درصد)، بیشتر به پرداخت دیجیتال گرایش دارند و استفاده از پول نقد در برخی کشورها بسیار کم شده است.
در میان چهار اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا، فرانسه تنها کشوری است که زیر میانگین منطقه یورو (۵۲ درصد) قرار دارد، در حالی که آلمان کمی بالاتر و با ۵۳ درصد است.
یک سخنگوی بانک مرکزی هلند به یورونیوز بیزنس گفت: «در هلند، روش‌های پرداخت دیجیتال مانند پرداخت‌ها با کارت بانکی یا گوشی هوشمند بسیار رایج است. مصرف‌کنندگان هلندی این پرداخت‌ها را سریع‌تر و راحت‌تر از پول نقد یا پرداخت‌های سنتی می‌دانند.»
او افزود که پذیرش هر دو روش نقدی و کارت بانکی در میان فروشندگان گسترده است، بخشی از آن ناشی از هزینه‌های نسبتا پایین برای فروشندگان و کمپین‌های بانکی برای تشویق به پرداخت دیجیتال حتی در مبالغ کم است. این عوامل به نظر می‌رسد در دیگر کشورهایی که استفاده از پول نقد کمتر است نیز صادق باشد.
استفاده از پول نقد در پرداخت‌ها
از نظر ارزش تراکنش‌ها، سهم پول نقد در منطقه یورو ۳۹ درصد است و از ۱۷ درصد در هلند تا ۵۹ درصد در لیتوانی متغیر است. استفاده بالای نقدی (بیش از ۵۰ درصد از کل مخارج) نه تنها در لیتوانی، بلکه در اسلواکی (۵۶ درصد)، اسلوونی (۵۶ درصد)، اتریش (۵۶ درصد)، مالت (۵۴ درصد) و کرواسی (۵۱ درصد) نیز مشاهده می‌شود.
در حالی که ایتالیا (۴۹ درصد)، پرتغال (۴۷ درصد)، اسپانیا (۴۵ درصد)، ایرلند (۴۴ درصد)، قبرس (۴۳ درصد) و یونان (۴۲ درصد) در رده متوسط استفاده از پول نقد قرار دارند، شش کشور شامل هلند (۱۷ درصد)، فنلاند (۲۸ درصد)، لوکزامبورگ (۲۹ درصد)، آلمان (۳۰ درصد)، فرانسه (۳۴ درصد) و بلژیک (۳۵ درصد) سهم نقدی کمتر از ۳۵ درصد دارند.
تسلط کارت ها بر پرداخت های بالای ۵۰ یورو
این آمار نشان می‌دهد که از نظر ارزش پولی، پرداخت نقدی هنوز در اروپا مرکزی، شرقی و جنوبی اهمیت دارد، در حالی که شمال و غرب اروپا به شدت به پرداخت دیجیتال متکی هستند.
بانک مرکزی اروپا همچنین دریافت که پول نقد رایج‌ترین روش پرداخت برای خریدهای کوچک است، در حالی که کارت‌ها بیشتر برای تراکنش‌های بالای ۵۰ یورو استفاده می‌شوند.
چرا مردم از پول نقد استفاده می کنند؟
هنگام پرسش درباره مزایای استفاده از نقدی نسبت به کارت، شرکت‌کنندگان چندین دلیل را برجسته کردند. مهم‌ترین مزیت این بود که «پول نقد ناشناس است و حریم خصوصی را حفظ می‌کند» (۴۱ درصد)، پس از آن «پول نقد باعث می‌شود افراد بیشتر از هزینه‌های خود آگاه شوند» (۳۵ درصد) و «تراکنش‌های نقدی فوری تسویه می‌شوند» (۳۰ درصد).
حدود ۲۸ درصد گفتند که از پول نقد استفاده می‌کنند زیرا در موقعیت‌های بیشتری پذیرفته می‌شود و تنها ۱۸ درصد معتقد بودند که پول نقد امن‌تر است.
تفاوت‌ها بر اساس سن نیز مشهود است؛ مشتریان جوان‌تر به طور کلی راحت‌تر با روش‌های دیجیتال کار می‌کنند. داده‌ها نشان می‌دهد افرادی زیر ۴۰ سال کمتر از ۵۰ درصد تراکنش‌های خود را نقدی انجام داده‌اند، در حالی که افراد ۶۵ سال و بالاتر، ۵۷ درصد پرداخت‌های خود را نقدی انجام داده‌اند.