اوکراین و مولداوی شامگاه پنجشنبه ۲۳ ژوئن (۲ تیر) و با رای موافق سران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا، به طور رسمی به عنوان نامزد عضویت در این اتحادیه پذیرفته شدند و گرجستان نیز وارد صف انتظار برای پذیرش نامزدی عضویت در اتحادیه اروپا شد.
آگهیاوکراین و مولداوی شامگاه پنجشنبه ۲۳ ژوئن (۲ تیر) و با رای موافق سران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا، به طور رسمی به عنوان نامزد عضویت در این اتحادیه پذیرفته شدند و گرجستان نیز وارد صف انتظار برای پذیرش نامزدی عضویت در اتحادیه اروپا شد.
هر چند مسیر عضویت این سه کشور در اتحادیه اروپا هموارتر از گذشته شده ولی آنها ملزم به اعمال اصلاحات قابل توجهی در سیستم قضایی خود و تطبیق آن با استانداردها و ارزشهای اصولی و بنیادین اتحادیه اروپا در زمینه آزادیهای مدنی و حقوق بشری هستند.
همچنین مبارزه با فساد اداری و اقتصادی و کاهش سطح پولشویی نیز از جمله سایر اصلاحات زمانبری است که عضویت این کشورها را در کوتاه مدت غیرممکن میکند.
گذشته از این موارد، این سوال مطرح است که چشمانداز اقتصادی کشورهای اوکراین، مولداوی و گرجستان تا چه میزانی با کشورهای عضو اتحادیه اروپا همخوانی دارد؟
بیست و هفت کشور عضو اتحادیه اروپا در حال حاضر در مجموع ۴۴۷ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارند. با عضویت رسمی اوکراین (۴۱.۴ میلیون نفر) ، گرجستان (۳.۷ میلیون نفر) و مولداوی (۲.۶ میلیون نفر) جمعیت اتحادیه اروپا به ۴۹۵ میلیون نفر میرسد.
اما این جمعیت تازه وارد به اتحادیه اروپا فعلا در مقایسه با متوسط اتحادیه از سرانه تولیدناخالص داخلی پایینی برخوردارند. در حالی که متوسط سرانه تولید ناخالص داخلی در میان ۲۷ عضو فعلی اتحادیه اروپا ۳۲ هزار و ۳۳۰ یورو است، این شاخص برای سه کشور اوکراین، گرجستان و مولداوی بین ۴ تا ۴.۵ هزار یورو است.
اما متوسط رشد اقتصادی این سه کشور شرایط بهتری نسبت به سرانه تولید ناخالص داخلی آنها دارد. اقتصاد اوکراین طی دو دهه گذشته به طور متوسط سالانه ۲.۶ درصد رشد کرده که برابر با متوسط اتحادیه اروپاست. البته این نرخ برای گرجستان ۵.۱ درصد است که تقریبا دو برابر متوسط آن برای ۲۷ عضو اتحادیه اروپاست. همچنین متوسط نرخ رشد اقتصادی مولداوی در فاصله سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ نزدیک به ۴.۸ درصد بوده است.
با این حال، نسبت کسری بودجه گرجستان نسبت به تولید ناخالص داخلی آن ۹.۳ درصد است که مقدار قابل توجهی بالاتر از متوسط اتحادیه اروپا یعنی ۶.۸ درصد است. در این خصوص، اوکراین (۵.۴ درصد) و مولداوی (۵.۱ درصد) از شرایط بهتری برخوردارند.
مقایسه متوسط دستمزد ماهانه شهروندان ساکن در کشورهای عضو اتحادیه اروپا با شهروندان سه کشور اوکراین، گرجستان و مولداوی نیز شکاف بالایی را نشان میدهد. در حالی که متوسط دستمزد ماهانه در اتحادیه اروپا دو هزار و ۷۹ یورو است، این رقم در هر سه کشور مورد بررسی بین ۴۳۶ تا ۳۸۴ یورو است.
همچنین در حالی نرخ اشتغال جمعیت ۲۰ تا ۶۴ ساله در کشورهای عضو اتحادیه اروپا ۷۳.۱ درصد، این نرخ در اوکراین ۶۵.۲ درصد، در گرجستان ۵۱.۱ درصد و در مولداوی ۴۹.۱ درصد است.
اما سه کشوری که در تلاش برای عضویت در اتحادیه اروپا هستند، نسبت جمعیت جوان بالایی دارند. چنان که تنها ۱۱.۲ درصد جمعیت مولداوی بالای ۶۵ سال سن دارند. این نرخ در مورد گرجستان و اوکراین هم به ترتیب ۱۵.۱ و ۱۷.۱ درصد است ولی ۲۰.۶ درصد از جمعیت اتحادیه اروپا بیش از ۶۵ سال سن دارند.
البته با وجود جوانتر بودن جمعیت اوکراین، گرجستان و مولداوی نسبت به اتحادیه اروپا، امید به زندگی در این کشورها پایینتر از میانگین ۲۷ عضو فعلی اتحادیه است.
در حالی امید میرود هر شهروند ساکن اتحادیه اروپا به طور متوسط ۸۱.۳ سال عمر کند، این طول عمر برای اوکراینیها ۷۳.۴ سال، گرجستانیها ۷۴.۱ سال و مولداویاییها ۷۱.۹ سال است.
یکی از دلایل پایین بودن امید به زندگی در کشورهای اوکراین، مولداوی و گرجستان میزان پایین بودجه بهداشت و درمان دولتها به نسبت تولید ناخالص داخی آنهاست. دولتهای عضو اتحادیه اروپا به طور متوسط معادل ۹.۹ درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف مراقبتهای بهداشتی و درمانی میکنند ولی این نسبت در اوکراین ۷.۱ درصد، در گرجستان ۶.۷ درصد و برای مولداوی ۶.۴ درصد است.
بنابراین، مقایسه شاخصهای مهم اقتصادی اوکراین، مولداوی و گرجستان با اتحادیه اروپا نشان میدهد که این کشورها افزون بر اصلاحات متصور در بخش قضایی، سیاسی و نیز مبارزه با فساد، در بخش اقتصادی نیز به تطبیق بیشتر چشمانداز اقتصادی خود با اتحادیه اروپا نیاز دارند.