یوسف رجّی، وزیر امور خارجه لبنان اعلام کرد که حزبالله «در حال بازسازی خود از جنبههای مختلف» است و در تلاش است «قدرت داخلی خود را بازیابد» و تأیید کرد که درباره مسئله خلع سلاح این گروه با همتای ایرانی خود گفتگو کرده است.
وزیر امور خارجه لبنان، در مصاحبهای با شبکه سعودی العربیه که روز شنبه منتشر شد گفت که این ایران است که در نهایت حرف آخر را میزند که آیا حزبالله لبنان حاضر به خلع سلاح میشود یا خیر.
آقای رجی گفت که این موضوع را با عباس عراقچی، همتای ایرانی خود مطرح کرده است و خلع سلاح همچنان یک خواسته کلیدی دولت لبنان است. لبنان تلاش میکند آرامش شکنندهای که با توافق آتشبس با اسرائیل در ماه نوامبر گذشته حاصل شده، حفظ شود.
وزیر خارجه ایران، یک هفته پس از جدل لفظی همتای لبنانی با او در شبکهٔ ایکس در مورد دخالت ایران در امور داخلی لبنان، از او دعوت کرد تا برای توسعهٔ روابط دوجانبه و بررسی تحولات منطقهای به تهران سفر کند.
وزیر خارجه لبنان، پیشتر در تاریخ پنجم آذرماه، در شبکهٔ ایکس خطاب به آقای عراقچی، از اظهارات مشاور ارشد علی خامنهای انتقاد کرده و مجدداً خواستار عدم دخالت جمهوری اسلامی در امور داخلی لبنان شده بود.
طبق مفاد این آتشبس که به مناقشه میان اسرائیل و حزبالله بین ماه اکتبر ۲۰۲۳ تا ماه نوامبر ۲۰۲۴ پایان داد، حزبالله باید خلع سلاح میشد و نیروهای مسلح لبنان قادر میبودند در سراسر کشور مستقر شوند. با این حال، این اقدام هنوز اجرایی نشده و لبنان با فشار روزافزون بینالمللی برای تسریع این روند روبرو است؛ در غیر این صورت ممکن است با عملیات نظامی جدید اسرائیل مواجه شود.
آقای رجی افزود: «حزبالله بدون تصمیم ایران سلاحهای خود را تحویل نخواهد داد و در حال حاضر [حزبالله] تمرکز آن بر حفظ موجودیت خود و بازیابی قدرتش است.»
رجی افزود که حزبالله در حال «بازسازی خود از جنبههای مختلف»، از جمله از نظر مالی است و تلاش میکند قدرت داخلی خود را پس از تضعیف شدید در جریان درگیری یکساله با اسرائیل بازیابی کند.
وی گفت از اینکه حزبالله خلع سلاح را به سود مردم لبنان و حتی به نفع خود بهعنوان یک حزب سیاسی نمیبیند، احساس ناامیدی کرده است.
او گفت: «اعتبار دولت امروز به میزان اعمال اقتدار آن بر تمامی قلمرو لبنان و محدود کردن سلاحهای تمامی گروههای مسلح به نیروهای امنیتی مشروع در قلمرو خود بستگی دارد، بهگونهای که سلاحها تنها در اختیار دولت باشد و تنها در این صورت جامعه بینالمللی ما را جدی خواهد گرفت.»
او تأکید کرد که «خلع سلاح حزبالله و برچیدن ساختار نظامی آن، صرفنظر از خواست بینالمللی، یک خواست لبنانی است» که احتمالا به فشارهای ایالات متحده و اسرائیل برای مجبور کردن حزبالله به تحویل سلاح اشاره داشت.
آقای رجی تأکید کرد که برخلاف ادعای حزبالله، سلاحهای آن در «حمایت از غزه، آزادسازی قدس یا دفاع از لبنان» در برابر حملات اسرائیل کارآمد نبوده است و به همین دلیل است که دولت لبنان خواستار خلع سلاح این گروه است.
او به این شبکه خبری گفت که نیروهای مسلح لبنان مصمم هستند تا پایان سال تمامی سلاحهای حزبالله در جنوب لبنان را مصادره کنند و سپس در آغاز سال ۲۰۲۶ عملیات خود را برای خلع سلاح این گروه در مناطق شمالیتر گسترش دهند.
وزیر امور خارجه لبنان گفت: «حزبالله هر روز با سخنان شیخ نعیم قاسم، دبیر کل خود، درباره تسلیح مجدد، دولت را تحریک میکند.»
نخستین مذاکرات مستقیم لبنان با اسرائیل پس از دههها
این سخنان یک روز پس از آن بیان شد که نعیم قاسم، دولت بیروت را به دلیل فرستادن یک نماینده غیرنظامی به جای فرستاده نظامی برای شرکت در نخستین مذاکرات مستقیم با اسرائیل پس از دههها، به دادن «امتیاز رایگان» به اسرائیل متهم کرده بود.
این نشست در مقر نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در شهر ناقوره لبنان و تحت نظارت گروه موسوم به «سازوکار اجرای توقف خصومتها» برگزار شد؛ سازوکاری که شامل مقامات آمریکا، یونیفیل، اسرائیل، فرانسه و لبنان است و هدفش پیشبرد اجرای آتشبس نوامبر ۲۰۲۴ میباشد.
نماینده اسرائیل در این جلسه اوری رزنیک، معاون مدیر شورای امنیت ملی در امور سیاست خارجی بود و لبنان نیز توسط سیمون کَرَم، سفیر پیشین این کشور در ایالات متحده، نمایندگی شد.
وزیر امور خارجه لبنان به العربیه گفت که انتخاب یک نماینده غیرنظامی به جای نماینده نظامی، هرچند غیرمنتظره بود، اما میتواند «گامی مثبت» تلقی شود و امیدوار است به لبنان کمک کند تا «لبنان را از یک عملیات نظامی گسترده توسط اسرائیل نجات دهد.»
به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید
مقامات اسرائیلی و آمریکایی هشدار دادهاند که در صورت عدم پیشرفت دولت لبنان در روند خلع سلاح حزبالله، ارتش اسرائیل میتواند دست به یک عملیات نظامی وسیع بزند.
مقامات اسرائیلی بدون افشای نامشان، این نشست را مثبت و سازنده ارزیابی کردهاند و گفتهاند که نمایندگان هر دو کشور توافق کردهاند در نشست بعدی با طرحهایی برای ارتقای همکاری اقتصادی در حوزههای کشاورزی، فناوری، حملونقل و زیرساخت حضور یابند.
تصویر ارائهشده از سوی لبنان از نشست تا حدی متفاوت بود، به طوری که نواف سلام، نخستوزیر لبنان، امکان همکاری اقتصادی قبل از عادیسازی روابط را رد کرد؛ موضوعی که لبنان آن را مشروط به ایجاد «کشور فلسطین» کرده است.
جلوگیری از حمله نظامی اسرائیل
آقای رجی به شبکه العربیه تأکید کرد که «لبنان هنوز فاصله زیادی تا امضای یک توافق صلح با اسرائیل دارد» و اضافه کرد که سیمون کرم تنها درباره موضوعات نظامی، از جمله توقف حملات اسرائیل به جنوب لبنان و خروج نیروهای ارتش اسرائیل از این مناطق، با اسرائیل مذاکره میکند.
هنوز مشخص نیست که آیا امید آقای رجی برای جلوگیری از آغاز یک عملیات نظامی جدید اسرائیل عملی خواهد شد یا نه، زیرا ارتش اسرائیل در روز پنجشنبه و تنها یک روز پس از این نشست، موجی از حملات هوایی را علیه آنچه انبارهای سلاح حزبالله در جنوب لبنان اعلام شده بود، آغاز کرد.
در هفتههای اخیر تنشها در لبنان شدت گرفته است. ارتش اسرائیل حزبالله را به نقض آتشبس نوامبر ۲۰۲۴ متهم کرده و حملات خود علیه اهداف این گروه از جمله عملیات نادری در بیروت که طی آن رئیس ستاد حزبالله کشته شد، را افزایش داده است.
طبق مفاد آتشبس، حزبالله باید جنوب لبنان را ترک میکرد و اسرائیل نیز ۶۰ روز فرصت داشت این اقدام را انجام دهد. ارتش اسرائیل در نهایت از تمامی مواضع خود به جز پنج نقطه در طول مرز با لبنان عقبنشینی کرد و دلیل آن را عدم برچیده شدن زیرساختهای حزبالله در جنوب لبنان عنوان کرد.
ادامه حملات اسرائیل به جنوب لبنان
ارتش اسرائیل اعلام کرد که علاوه بر صدها حمله هوایی در دوران آتشبس، بیش از ۱۲۰۰ عملیات و یورش محدود را در جنوب لبنان اجرا کرده، تا مانع بازیابی توان حزبالله شوند.
به گفته اسرائیل، این عملیاتها شامل تخریب زیرساختهای حزبالله، مقابله با فعالیتهای اطلاعاتی این گروه و اقدامات دیگر برای محدود کردن توان آن بوده است. به گفته ارتش اسرائیل، در این یورشها، نیروهای اسرائیلی به سلاحهای متعدد، پایگاههای پرتاب راکت و ساختمانهای مورد استفاده حزبالله دست یافتهاند.
اسرائیل در سپتامبر ۲۰۲۴ به لبنان حمله کرد تا شرایطی فراهم کند که حدود ۶۰ هزار شهروند اسرائیلی که از ۸ اکتبر ۲۰۲۳ بهخاطر حملات تقریباً روزانه حزبالله از شمال اسرائیل فرار کرده بودند، بتوانند به خانههایشان برگردند.
حملات حزبالله یک روز بعد از حمله حماس به جنوب اسرائیل آغاز شده بود و جرقه جنگ غزه را زد.